(HBĐT) - Giá trị của Di sản văn hóa phi vật thể Mo Mường thể hiện ở các nội dung chính như sau: Một là, những câu chuyện tái hiện lịch sử loài người. Nội dung này chủ yếu thể hiện trong phần mo kể chuyện (mo sử thi), trong một số nội dung như sau: Chuyện Đẻ đất, đẻ trứng Điếng; chia năm tháng, đẻ pèl, nước lụt, nước cạn. Đây là 2 chuyện đầu tiên của phần mo sử thi. Hai chương này phản ánh nhận thức của con người về sự ra đời của trời đất trong vũ trụ, quá trình kiến tạo trái đất, quá trình biển tiến, biển lùi trong lịch sử.

=> Bài 2: Quá trình ra đời, tồn tại và hình thức biểu hiện của Mo Mường 

 

Chuyện đẻ Tá Cài, Đẻ Tá Cần: phản ánh sự phát triển của xã hội loài người, về mối quan hệ giữa con người với con người đấu tranh để bước đầu manh nha hình thành xã hội có giai cấp. Chuyện xin lửa: là câu chuyên phản ánh sự phát minh ra lửa của con người. Chuyện đẻ bát, sanh, ninh; đẻ dầu đèn; đẻ tlống thôm; làm nhà cho con người đều là những câu chuyện về những sáng tạo của con người trong quá trình tạo dựng cuộc sống để tồn tại và phát triển. Chuyện lấy vợ cho lang Cun Cần và đẻ Dịt Dàng: phản ánh xã hội loài người thời kỳ quần hôn và sàng lọc nòi giống. Con người phải trải qua những đớn đau để sàng lọc nòi giống.

 

Cán bộ Sở VH -TT&DL kiểm kê bộ khót của thầy Mo, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể Mo Mường.

 

Hai là, những câu chuyện phản ánh những bài học về đời sống cộng đồng và xã hội như: Chuyện tìm Chu, tìm Lội, kéo cây chu đồng làm nhà. Là câu chuyện phản ánh quá trình đấu tranh với thiên nhiên để kiến lập cuộc sống tốt đẹp. Bài học của câu chuyện là ý nghĩa của sự đoàn kết, về văn hóa tổ chức và lãnh đạo. Chuyện đốt nhà Dịt Dàng: phản ánh mối quan hệ giữa con người với con người trong mối tương quan cộng đồng, giai cấp. Bài học về sự vong ơn, bội nghĩa đã dẫn đến những thất bại khôn lường trong cuộc sống. Chuyện săn muông cũng là những bài học kinh nghiệm về sự đoàn kết và văn hóa tổ chức lãnh đạo để đấu tranh với thiên nhiên và cuộc sống. Chuyện Vườn hoa núi Cối là câu chuyện tình yêu của thời kỳ chế độ phong kiến đã  bước vào giai đoạn suy vong. Kể về mối tình của 2 chàng trai đã có gia đình và 2 cô gái. Kết cục để tất cả cùng đau khổ và không lối thoát.

 

Ba là, Mo Mường là một chỉnh thể nguyên hợp về văn hóa dân gian của người Mường. Mo Mường bao hàm tất cả các yếu tố và các loại hình của văn hóa dân gian của người Mường, trong đó gồm: Mo Mường là một loại hình văn học dân gian. Nếu nghiên cứu Mo Mường từ bình diện văn học thì đó chính là loại sử thi dân gian. Mo Mường hình thức thể hiện của nó chính là một loại hình diễn xướng dân gian mà trong đó bao hàm cả âm nhạc, múa và sân khấu. Mo Mường là một hình thức thể hiện chuyển tải nội dung tín ngưỡng, bởi mo Mường gắn với các lễ nghi dân gian. Mo Mường chuyển tải nội dung ứng xử của con người, trong đó có đầy đủ cách ứng xử giữa cá nhân và cá nhân, cá nhân và cộng đồng và ứng xử giữa các cộng đồng. Mo Mường chuyển tải nội dung về tri thức dân gian, trong đó gồm: tri thức về tự nhiên, tri thức về bản thân con người, tri thức về sản xuất, tri thức sáng tạo nghệ thuật, tri thức về quản lý và ứng xử xã hội.

 

Tỉnh ta có khoảng 63% dân số là người dân tộc Mường. Từ năm 2012, Sở VH -TT&DL đã thống kê được trên địa bàn tỉnh có 284 người vẫn đang thực hành nghề Mo hay còn gọi là ông Mo (nghệ nhân Mo Mường). Các nghi lễ có sử dụng Mo trong đời sống của đồng bào dân tộc Mường vẫn đang được bảo tồn và phát huy thường xuyên. Đây là một môi trường tốt để Mo Mường tồn tại và phát triển. Trong những năm gần đây, tỉnh đã và đang triển khai các biện pháp bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể Mo Mường như: Đã có nhiều sách, đĩa tư liệu về Mo Mường đã được xuất bản là một điều kiện để bảo vệ di sản Mo Mường. Hiện nay, Sở GD &ĐT chủ trì phối hợp với Sở VH -TT&DL, Sở KH &CN đang triển khai đề án “Nghiên cứu lựa chọn một số nội dung của di sản văn hóa Mo Mường Hòa Bình phù hợp đưa vào chương trình giáo dục di sản ở bậc học phổ thông trên địa bàn tỉnh”. Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì phối hợp với Sở VH -TT&DL xây dựng kế hoạch tuyên truyền về di sản văn hóa Mo Mường Hòa Bình trên các phương tiện thông tin và truyền thông. Đồng thời tổ chức thực hiện xây dựng website tổng hợp về di sản văn hóa Mo Mường Hòa Bình. Sở KH &CN chủ trì, phối hợp với Viện Ngôn ngữ học triển khai đề tài “Xây dựng bộ chữ Mường phục vụ việc bảo tồn, phát huy văn hóa Mường tại tỉnh Hòa Bình”. Việc Mo Mường được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia sẽ giúp tỉnh ta bảo tồn, phát huy di sản và giới thiệu rộng rãi tới bạn bè trong nước và quốc tế.              

 

 

                                                                         H.L (TH)

 

Các tin khác


Huyện Kim Bôi đẩy mạnh phong trào xây dựng đời sống văn hoá

Hưởng ứng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, những năm qua, các cấp, các ngành, xã, thị trấn trên địa bàn huyện Kim Bôi đã cụ thể hóa bằng các hoạt động thiết thực, hiệu quả, góp phần xây dựng tinh thần đoàn kết, giúp nhau giảm nghèo bền vững, xây dựng nếp sống văn minh, môi trường văn hóa lành mạnh, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Tết Nhảy - nghi lễ truyền thống của người Dao

Đồng bào dân tộc Dao trong tỉnh gìn giữ được nhiều bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình, nhất là trong nghi lễ, tín ngưỡng. Trong đó, Tết Nhảy là nghi lễ quan trọng bậc nhất có từ lâu đời, phản ánh sinh động đời sống tín ngưỡng của người Dao.

Lưu giữ giá trị nền “Văn hóa Hòa Bình” nổi tiếng thế giới

Hoà Bình là vùng đất cổ, với các dải núi đá vôi chạy dọc theo hướng Đông Nam, song song với dải Trường Sơn ở phía Tây đã tạo ra nhiều bồn địa, thung lũng với hệ động, thực vật phong phú. Ngay từ thời tiền sử, con người đã sớm sinh tụ trên mảnh đất này, để lại một nền văn hóa nổi tiếng thế giới - "Văn hóa Hòa Bình" (VHHB).

Du Xuân trẩy hội Bồng Lai

Tọa lạc tại chân núi Đầu Rồng thuộc khu 3, thị trấn Cao Phong (Cao Phong), đền Bồng Lai (còn gọi là Đền Thượng Bồng Lai) nằm trong quần thể di tích quốc gia danh lam thắng cảnh hang động núi Đầu Rồng. Cùng với đền Đông Sơn nằm gần kề, ngôi đền đón người dân và du khách nô nức đến dâng hương, vãn cảnh dịp đầu năm.

Thành phố Hòa Bình: Tọa đàm giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho ĐV-TN

Ngày 21/3, Trung tâm Chính trị thành phố Hòa Bình phối hợp với Ban Tuyên giáo Thành ủy và Thành Đoàn Hòa Bình tổ chức tọa đàm "Một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên, thanh viên” (ĐVTN) trên địa bàn thành phố. Tham dự có lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Thành ủy Hòa Bình, cấp ủy, chính quyền và đông đảo ĐVTN trên địa bàn thành phố.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục