(HBĐT) - Vào những ngày này, khi cả nước có nhiều hoạt động kỷ niệm 127 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng tôi trở lại thăm Khu di tích lịch sử đồn điền Chi Nê - nơi đặt Nhà máy in tiền đầu tiên của chính quyền cách mạng. Nơi đây vinh dự 2 lần đón Bác Hồ về thăm. Khu tưởng niệm Bác Hồ nằm trong quy hoạch Khu di tích đồn điền Chi Nê. Cùng với đông đảo du khách, chúng tôi thành kính dâng hương trước Người và hiểu thêm những kỷ niệm, thời khắc đáng nhớ khi Bác về thăm đồn điền Chi Nê, cán bộ và nhân dân huyện Lạc Thủy.
Du khách đến thăm khu di tích lịch sử Nhà máy in tiền đầu tiên của chính quyền cách mạng Việt
Năm 1946, Chính phủ, Hồ Chủ tịch, Bộ Tài chính quyết định chọn đồn điền Chi Nê (nay thuộc địa bàn xã Cố Nghĩa) của ông Đỗ Đình Thiện là một trong những cơ sở đặt Nhà máy in tiền của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Lần đầu tiên đồng tiền của nước Việt
Thời kỳ đó, gia đình ông Đỗ Đình Thiện, một nhà tư sản giàu lòng yêu nước đã hy sinh sản nghiệp lớn lao của một gia tộc vì cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do của Tổ quốc. Đồn điền Chi Nê là nơi dừng chân của nhiều cán bộ cấp cao của Đảng và Nhà nước. Cũng chính nơi đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nghỉ chân khi Người đi công tác ở tỉnh Thanh Hóa. Bác làm việc cả ngày 19/2/1947. Ngày 20/2/1947, Bác đi Thanh Hóa. Rạng sáng ngày 21/2/1947, Bác trở lại đồn điền Chi Nê và đến thăm Nhà máy in tiền. Bác tới thăm nhà để tiền tại xóm Đồng Thung, xã Cố Nghĩa. Cùng đi với Bác có đồng chí Lê Văn Hiến - Bộ trưởng Bộ Tài chính; đồng chí Phạm Quang Chúc - Giám đốc Nhà máy in tiền. Bác đi thăm xưởng in, thăm và nói chuyện với anh, chị em công nhân và tự vệ chiến đấu của nhà máy, thăm kho để tiền và nơi ở của cán bộ, công nhân. Bác căn dặn: “Đây là máy in của ta, các chú cần giữ gìn cẩn thận, phải thi đua nhau làm việc để in được nhiều tiền cho cả nước tiêu dùng vào công cuộc kháng chiến cứu quốc. Cán bộ và công nhân trong nhà máy phải đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, phải hết sức chú ý bảo quản và tiết kiệm tiền bạc của nhân dân...”. Sau khi đi thăm một số nơi trong nhà máy, Bác nói chuyện với đông đảo cán bộ, công nhân và tự vệ nhà máy. Buổi nói chuyện của Bác mọi người đều phấn khởi, tin tưởng vào thắng lợi cuối cùng của cuộc trường kỳ kháng chiến của nước ta.
Đến thăm chợ Đầm Đa, người nhắc nhở ủy ban Hành chính Phú Lão: “Phải rời ngay đến chỗ kín đáo đề phòng máy bay giặc bắn phá”. Thăm một số gia đình đồng bào Mường tại xã Cố Nghĩa, Người động viên: “Cố gắng tăng gia sản xuất làm ra nhiều ngô, lúa để ăn và ủng hộ kháng chiến”. Đêm 21/2/1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh rời đồn điền về chùa một mái (Quốc Oai). Sáng 22/2/1947, máy bay giặc Pháp đã tới ném bom oanh tạc đồn điền Đỗ Đình Thiện nhưng xưởng in tiền và Kho bạc tại xóm Đồng Thung vẫn an toàn. Cán bộ, công nhân nhà máy vẫn vững vàng, tích cực sản xuất, in nhiều tiền phục vụ nền tài chính nước nhà.
Bà Đinh Thị Bình, Phó Ban quản lý di tích huyện Lạc Thủy cho biết: Khu di tích Nhà máy tin tiền đã được Bộ VH-TT&DL xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 2007. Năm 2010, khu di tích khởi công xây dựng trên diện tích 15,5 ha với mong muốn phục dựng lại hình ảnh Nhà máy in tiền đồn điền Chi Nê. Hiện nay, Khu di tích chia thành 3 điểm di tích chính. Di tích 1, ngôi nhà trung tâm của đồn điền Chi Nê xưa (Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh) đi vào hoạt động và đón rất nhiều đoàn khách đến thăm quan, học tập, nghiên cứu lịch sử. Đặc biệt, vào dịp lễ, tết, di tích luôn mở cửa đón khách; tổ chức các nghi lễ dâng hương, dâng hoa báo công trước anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Việc làm đó thể hiện lòng kính trọng và biết ơn, tự hào về Bác, mãi mãi học tập và làm theo tấm gương của Người. Di tích 2, xưởng in tiền đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (1946- 1947) với hai dãy trưng bày các hiện vật, tranh ảnh, các loại mệnh giá tiền ngày xưa và đặc biệt phục dựng lại hình tượng cán bộ, công nhân của xưởng in đang làm việc, tái hiện phần nào lịch sử, quá khứ và di tích 3 là kho để tiền. Nhà máy in tiền cũng được trao kỷ lục Guinness Việt Nam là Nhà máy in tiền đầu tiên của cách mạng Việt Nam. Khu di tích Nhà máy in tiền đã trở thành địa chỉ đỏ thu hút đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh đến thăm quan, tìm hiểu lịch sử truyền thống ngành tài chính và nơi 2 lần vinh dự được đón Bác Hồ về thăm.
H.L