Xin chữ đầu năm là nét đẹp văn hoá
được lưu giữ tại đền thờ thầy giáo Chu Văn An ở thị xã Chí Linh (Hải Dương).
(HBĐT) - Từ vài năm nay, trong những chuyến du xuân đầu năm, chúng tôi không thể bỏ qua một điểm đến mang giá trị lịch sử, ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đó là đền thờ thầy giáo Chu Văn An, tọa lạc trên núi Phượng Hoàng thuộc địa phận phường Văn An, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Đến đây như tìm về cuội nguồn của sự học, đạo học, tỏ lòng thành kính, tri ân trước người thầy vĩ đại, đức nghiệp thanh cao, trong sáng vì sự nghiệp giáo dục của nước nhà.
Trong cuốn sách “Chu Văn An với di tích Phượng Hoàng” viết rằng: Sự nghiệp thầy Chu Văn An là sự nghiệp của nhà giáo mẫu mực của muôn đời. Tư tưởng giáo dục của ông là “Hữu giáo vô loại”, tức là nền giáo dục đi tới muôn dân, không từ chối dạy dỗ đối với bất kỳ loại người nào, miễn là có ý muốn học tập. Quan điểm dạy học của thầy là học đi đôi với hành. Theo thầy: “Học mới chỉ là mắt, hành mới có chân. Có mắt, có chân mới tiến được. Có biết mới làm được, có làm mới biết. Nhưng cái biết trong làm mới là cái biết thiết thực, cái biết sâu sắc nhất”.
Thầy giáo Chu Văn An sinh năm 1292, mất năm 1370. Sau khi qua đời, tại nơi thầy làm nhà ở ẩn đền thờ được xây dựng. Trải qua thăng trầm lịch sử, sau nhiều lần tôn tạo, trùng tu, hiện nay, đền thờ thầy giáo Chu Văn An được xây dựng trên một thế đất cao, rộng và linh thiêng. Theo các nhà nghiên cứu, đền xây dựng theo thuyết phong thủy của người xưa, phía trước có núi Ngọc làm tiền án, phía sau có núi Phượng làm hậu trẩm, hai bên là núi Kỳ Lân và núi Phượng Hoàng như sải cánh của con chim Phượng Hoàng. Đền thờ kiến trúc theo kiểu chữa nhị, mang đậm phong cách kiến trúc thời Nguyễn. Nghệ thuật trang trí theo đề tài tứ linh, tứ quý. Đền gồm 5 gian tiền tế và 1 gian hậu cung. Phía trong hậu cung đặt tượng thờ thầy. Hàng năm, khu di tích thu hút hàng vạn du khách đến thăm quan, nghiên cứu, phần lớn là giáo viên và HS - SV khắp mọi miền đất nước. Nhiều trường học ở tỉnh Hải Dương, Hà Nội, Quảng Ninh và các tỉnh, thành phố chọn nơi này là nơi tổng kết năm học, ký giao ước thi đua hay là nơi dâng hương, cầu nguyện trước một kỳ thi quan trọng.
Di tích Phượng Hoàng, đền thờ thầy giáo Chu Văn An là nơi tôn vinh sự học, hướng về đạo học nên nơi đây còn lưu giữ một phong tục, nét đẹp văn hóa rất riêng là: xin chữ thánh hiền. Xin chữ, treo tranh chữ ở vị trí trang trọng trong ngôi nhà là nét đẹp văn hóa có từ ngàn xưa của người Việt Nam. Mỗi chữ được chọn để treo thể hiện khát vọng, ý chí, tâm nguyện của người chơi tranh. Xin chữ ở đền thầy Chu Văn An vừa kế thừa những nét văn hóa truyền thống, vừa có một ý nghĩa riêng.
Sử sách ghi rằng, khi thầy Chu sống ẩn dật tại núi Phượng Hoàng cũng cho chữ nhiều người. Chữ được viết bằng mực son đỏ tươi. Son được lấy từ Giếng Son dưới núi. Thầy dùng mực son viết chữ cho nhiều người. Người làm quan thầy cho những chữ “liêm”, “chính”, “tâm”, “đức”. Học trò được thầy cho chữ “thành”, chữ “học”. Người được chữ thầy cho như được một báu vật thiêng liêng, nâng niu suốt đời. Hơn 600 năm thầy giáo Chu Văn An qua đời, nhiều di tích liên quan đến thầy đã mai một. Song, nét văn hóa “xin chữ” những ngày đầu năm ở đền thờ thầy vẫn được bảo tồn. Chữ vẫn được viết bằng màu mực son tươi.
Hiện nay, ngay tại khu đền thờ thầy có một khoảng dành riêng cho những ông đồ ngồi cho chữ. Người xin chọn chữ tùy theo ý nguyện, mong ước của mình hay người thân. Song được xin nhiều nhất vẫn là những chữ: liêm, chính, tâm, đức, nhẫn, minh, hiếu, an, thành, trung, đạt, tình.
Em Nguyễn Hoàng Lan, học sinh lớp 12 ở Hà Nội đầu năm đến đền thờ thầy Chu Văn An xin chữ “minh”, chữ “thành”. Lan bộc bạch: Những chữ em xin thầy với ước nguyện về trí thông minh, sự minh mẫn, thành công trước kỳ thi THPT quốc gia sắp tới.
Người xin chữ thường đem chữ đặt trước ban thờ thầy. Quỳ lạy, khấn rõ tên, tuổi, địa chỉ và tâm nguyện của mình rồi xin chữ đem về treo ở nhà. Đầu năm, ngoài xin chữ, nhiều du khách đến đền thầy Chu Văn An còn muốn xin lộc học hành, thi cử bằng cách dâng sách, vở, bút vào đền rồi xin về cho con, cháu viết lấy khước.
Bình Giang
Xác định vai trò, tầm quan trọng của sách và văn hóa đọc, ngày 24/2/2014, Thủ tướng Chính Phủ đã ký Quyết định số 284/QĐ-TTg lấy ngày 21/4 hằng năm là Ngày Sách Việt Nam. Đến nay, Ngày Sách Việt Nam đã trở thành hoạt động văn hóa thường niên, góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Năm nay, Hòa Bình chọn tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc tại huyện Lạc Sơn và đã để lại ấn tượng tốt đẹp. Qua đó, tôn vinh văn hóa đọc và cổ vũ phong trào đọc, làm theo sách.
Điệu xoè Thái ở Mai Châu đã có từ lâu đời và được lưu truyền từ thế hệ trước cho thế hệ sau. Múa xòe không chỉ là điệu múa phổ biến trong cộng đồng người Thái mà còn là nét văn hóa đặc sắc, hình thức sinh hoạt không thể thiếu trong các hoạt động văn hóa và đời sống tinh thần.
Đến TP Hồ Chí Minh vào thời điểm cuối Xuân, đầu Hè, có nhiều tuyến đường để đi, nhiều nơi để đến, nhưng chúng tôi đã chọn chiến khu rừng Sác là điểm dừng chân. Để được nghe, được thấy và được cảm nhận những chiến tích anh hùng, sự chiến đấu và hy sinh anh dũng của những chiến sĩ đặc công Trung đoàn 10 (T10) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vì độc lập, tự do của dân tộc.
Từ chỗ chỉ họp vào thứ Ba hàng tuần, phiên chợ Bò tại xã Vân Sơn (Tân Lạc) chính thức họp thêm Chủ nhật từ ngày 24/3 vừa qua. Qua đó nhằm đưa chợ phiên trở thành nơi quảng bá bản sắc văn hóa của người Mường Hòa Bình và đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm của các xã vùng lân cận, đáp ứng nhu cầu mua sản phẩm địa phương của du khách khi đến Vân Sơn du lịch vào dịp cuối tuần.
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.
Chiều 19/4, Báo Nhân Dân phối hợp IB Group Việt Nam tổ chức ra mắt MV "Going Home” - một sản phẩm âm nhạc đặc biệt quảng bá du lịch Việt Nam. Trong MV, nghệ sĩ Kenny G trình diễn ca khúc Going Home tại các địa danh nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội như Hồ Gươm, Hoàng Thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, cầu Long Biên.
