(HBĐT) - Tuy là cán bộ kế toán nhưng “tiếng nói” của Xa Thị Son (sinh năm 1984) lại có sức nặng hơn cả chủ tịch và phó chủ tịch UBND xã Đồng Chum (Đà Bắc). Chẳng vậy, mà chỉ tính từ năm 2009 đến năm 2013 Xa Thị Son đã tham ô và dùng tiền ngân sách chi tiêu không đúng mục đích gây thất thoát số tiền gần 670 triệu đồng. Đối với một xã nghèo như Đồng Chum thì đó là số tiền “vô cùng lớn” không phải ai cũng dám mơ tới.
Tham tiền, “Bông hoa đẹp” phải đứng trước vành móng ngựa
Phiên tòa sơ thẩm xét xử các bị cáo Xa Thị Son nguyên kế toán ngân sách, Xa Thanh Xóm nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã, Xa Trung Hoa, phó Chủ tịch UBND xã Đồng Chum do TAND huyện Đà Bắc mở mới đây là một phiên tòa đặc biệt. Đặc biệt ở chỗ lần đầu tiên có một “bông hoa rừng” ngời xuân sắc phải đứng trước vành móng ngựa; đặc biệt hơn nữa là lần đầu tiên TAND huyện Đà Bắc phải đưa ra xét xử công khai một vụ án mà trong đó các bị cáo là những cán bộ chủ chốt cấp xã về tội “Tham ô” và “cố ý làm trái” gây thất thoát ngân sách Nhà nước với số tiền hàng trăm triệu đồng.
Trước tòa, bị cáo Xa Thị Son khai nhận ngày 05/7/2013 sau khi rút tiền lương và phụ cấp cho cán bộ, công chức xã tại Kho bạc Nhà nước huyện Đà Bắc với tổng số tiền 268.747.400đ Son đã không nhập quỹ mà tự ý giữ lại chi tiêu. Trong đó, Son tự trả tiền internet cho xã với số tiền 1.147.400đ, đưa cho thủ quỹ số tiền 53 triệu đồng để thanh toán tiền điện cho hộ nghèo và trả tiền vay để chi tiêu cho xã từ trước 42 triệu đồng. Số tiền còn lại là 172.600.000đ Son chiếm đoạt để chi tiêu cá nhân.
Không chỉ có vậy, trong quá trình điều tra, Cơ quan CSĐT đã làm rõ từ năm 2009 đến năm 2013, Xa Thị Son và chủ tài khoản, thủ quỹ xã Đồng Chum đã làm thủ tục rút tiền lương và phụ cấp của cán bộ xã nhưng số tiền rút thường cao hơn so với thực tế. Sau khi giao cho thủ quỹ chi cho các đối tượng phải chi trả, số còn lại Xa Thị Son đã tự ý quản lý, không lập chứng từ, không có xác nhận của chủ tài khoản, dùng tiền ngân sách để chi tiêu không đúng mục đích, sai chế độ và trả nợ một số cá nhân với số tiền 497 triệu đồng. Trong đó, năm 2009 chi sai số tiền 38 triệu đồng, năm 2010 chi sai số tiền 86 triệu đồng, năm 2011 chi sai số tiền 103 triệu đồng, năm 2012 chi sai số tiền 269 triệu đồng. Từ tháng 1 đến tháng 7/2013, Xa Thị Son đã lấy tiền ngân sách xã để trả các khoản nợ đã vay, dẫn đến thâm hụt ngân sách, ảnh hưởng đến các đối tượng hưởng lương và phụ cấp của xã Đồng Chum. Với các hành vi nêu trên, đã hội đủ yếu tố cấu thành tội “Tham ô tài sản”, tình tiết định khung hình phạt được quy định tại điểm d, khoản 2 điều 278 Bộ Luật hình sự và tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” được quy định tại điểm d, khoản 2 điều 165 Bộ Luật hình sự.
Với những tội danh nêu trên, HĐXX TAND huyện Đà Bắc đã tuyên phạt Xa Thị Son 5 năm tù về tội “tham ô tài sản”, 3 năm tù về tội “cố ý làm trái”, áp dụng Điều 50 Bộ Luật hình sự buộc Xa Thị Son phải chấp hành hình phạt chung cho cả 2 tội danh là 8 năm tù. Về trách nhiệm dân sự buộc Xa Thị Son phải bồi hoàn cho UBND xã trên 185 triệu đồng. Sau bản án, nhiều người đã tiếc cho một đóa hoa rừng ngời xuân sắc. Giá như không lóa mắt, không nảy sinh lòng tham trước đồng tiền, giờ đây đóa hoa ấy vẫn còn tỏa hương sắc giữa núi rừng Đà Bắc.
Yếu kém về năng lực quản lý, lãnh đạo xã vướng vào vòng lao lý
“Sẽ không có phiên tòa xét xử, sẽ không có ai phải làm bị cáo đứng trước vành móng ngựa nếu như chúng tôi làm hết trách nhiệm của mình” đó là những lời nói gan ruột của bị cáo Xa Thanh Xóm, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đồng Chum khi được HĐXX cho nói lời nói sau cùng trước khi tuyên án.
Trong vụ án này, ngoài Xa Thị Son, cả ông Chủ tịch và ông Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Chum đều phải ra hầu tòa. Nếu xét về tội danh thì không có gì là lớn với cả 2 ông. Nhưng cái tội lớn nhất đó là 2 vị lãnh đạo về phương diện chính quyền của xã Đồng Chum đã làm xói mòn lòng tin, tạo dư luận xấu trong nhân dân, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của những người hưởng lương và phụ cấp xã cũng như hoạt động quản lý, điều hành ngân sách ở địa phương.
Đối với Xa Trung Hoa, được giao là chủ tài khoản của xã Đồng Chum từ năm 2009 đến năm 2011, trong quá trình đó đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát nên đã để cho Xa Thị Son rút tiền ngân sách về tự quản lý, chi tiêu không đúng mục đích làm thất thoát số tiền 228,8 triệu đồng từ ngân sách của xã. Cũng như Xa Trung Hoa, trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến năm 2013 với vai trò là Chủ tịch - chủ tài khoản UBND xã Đồng Chum, Xa Thanh Xóm đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý để Xa Thị Son tự ý quản lý tiền mặt, dùng tiền ngân sách chi tiêu trái nguyên tắc, làm thâm hụt ngân sách số tiền 296 triệu đồng đã trực tiếp gây ảnh hưởng đến quyền lợi của những đối tượng hưởng lương và phụ cấp từ ngân sách địa phương. Hành vi nêu trên đã hội đủ yếu tố cấu thành tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” được quy định tại khoản 1, điều 285 Bộ Luật hình sự. Với hành vi phạm tội nêu trên, mức án 30 tháng tù (cho hưởng án treo) đối với các bị cáo Xa Trung Hoa, Xa Thanh Xóm là phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội.
Đây cũng là một bài học đắt giá không chỉ cho các bị cáo mà nó còn là bài học cho lãnh đạo nhiều địa phương, đặc biệt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo ở cấp xã khi thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, để cho cán bộ cấp dưới lạm quyền tự ý sử dụng ngân sách chi tiêu sai mục đích mà trước đó, cơ quan chức năng đã phát hiện, làm rõ nhiều vụ việc tương tự như vụ án Bạch Đình Thái nguyên là kế toán xã Đú Sáng (Kim Bôi) phạm tội “tham ô tài sản”, vụ Bàn Văn Hồng, kế toán xã Vầy Nưa (Đà Bắc) rút tiền hỗ trợ tiền điện cho các hộ nghèo của xã không nhập vào quỹ của xã và để ngoài sổ sách số tiền 103 triệu đồng để chi dùng cá nhân...
Mạnh Hùng
Phát triển bởi ICT GROUP.
