Bác sỹ Trạm y tế xã Tân Vinh (Lương Sơn) khám cho bệnh nhân nhi.
(HBĐT) - Theo bác sỹ Mai Đức Sỡi, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng, bệnh sởi, rubella tuy không trở thành dịch lớn nhưng đã có những biến chứng gây tử vong ở trẻ em. Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ còn nhầm lẫn giữa bệnh sởi và rubella (sốt phát ban) - một bệnh lý thường gặp và lành tính ở trẻ dẫn đến chủ quan không điều trị kịp thời cho trẻ.
Từ đầu năm đến nay, toàn miền Bắc ghi nhận gần 40 trường hợp mắc sởi. Tại tỉnh ta ghi nhận 4 trường hợp nghi ngờ mắc sởi/rubella (Kim Bôi 3 trường hợp. Cao Phong 1 trường hợp). Do vậy, để phòng tránh các bà mẹ cần phân biệt rõ ràng giữa hai bệnh. Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút sởi gây ra. Biểu hiện của bệnh thường sốt, phát ban và viêm long đường hô hấp, xuất hiện các hạt nhỏ màu trắng (Koplik) ở niêm mạc miệng. Bệnh rubella còn gọi là bệnh sởi Đức hoặc rubeon do vi rút rubella gây ra. Biểu hiện của bệnh: sốt nhẹ, phát ban và viêm long nhẹ đường hô hấp, nổi hạch vùng cổ, chấm, sau tai.
Giai đoạn ủ bệnh cũng như khởi phát của sởi và rubella thường có biểu hiện khá giống nhau, thể hiện qua các triệu chứng sốt nhẹ hoặc sốt cao 39 - 40OC, sốt liên tục. Xuất hiện cảm giác mệt mỏi, người lừ đừ, nhức mỏi cơ bắp, biếng ăn, nôn, tiêu chảy. Tuy nhiên, nếu theo dõi kỹ sẽ thấy phát ban do rubella thường xuất hiện sau khi giảm sốt, kèm theo nhức đầu, sưng hạch kéo dài cả tuần. Những nốt ban màu hồng mịn thường xuất hiện từ đầu xuống mặt rồi lan dần xuống chân trước khi biến mất, không để lại vết thâm. Còn phát ban do sởi bắt đầu xuất hiện ở sau tai, sau đó lan rộng ra toàn thân. Đặc biệt là ban của sởi dạng sẩn, nổi lên bề mặt da, sau này sẽ để lại những vết thâm. Trẻ bị sởi còn có triệu chứng đi kèm chảy nước mũi, ho, viêm kết mạc mắt.
Rubella do nhóm siêu vi khuẩn thông thường gây ra nên hầu hết là bệnh lành tính. Trẻ bị sốt phát ban nếu được chăm sóc đúng cách, hợp lý thì bệnh sẽ tự khỏi sau 5-7 ngày mà không gây bất kỳ biến chứng nguy hiểm nào. Tuy nhiên, rubella đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Nếu mắc rubella trong 3 tháng đầu của thai kỳ, 90% trẻ được sinh ra bị dị tật, thể trạng kém và dễ mắc các bệnh điếc, đục thủy tinh thể, tật mắt nhỏ, tăng nhãn áp bẩm sinh, tật đầu nhỏ, viêm não, màng não, chậm phát triển tâm thần, gan to, lách to...
Còn sởi do virus có nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đặc biệt là những trẻ có sức đề kháng yếu như: sinh non, suy dinh dưỡng... Biến chứng thường gặp của sởi là do sự nhân lên của virus hoặc do bội nhiễm vi khuẩn gây ra các bệnh viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, viêm thanh quản, phế quản, khí quản và viêm não. Một số biến chứng nặng dẫn đến tử vong.
Chị Bùi Thị Hạnh ở xã Kim Bình (Kim Bôi) cho biết: Tháng trước con tôi bị sởi. Ban đầu đi khám tư nhân bác sĩ kết luận cháu bị viêm đường hô hấp. Từ thời điểm bé sốt, viêm đường hô hấp không rõ nguyên nhân đến thời điểm nổi ban khắp mặt, sau đó chuyển sang viêm phổi, ho ra máu chỉ khoảng 3 ngày. Bệnh diễn biến nhanh nên mặc dù rất cẩn thận, cho bé đi khám hai lần bác sỹ vẫn chẩn đoán nhầm là bé bị viêm đường hô hấp.
Theo bác sĩ Mai Đức Sỡi, để nâng cao sức đề kháng cơ thể bằng ăn uống đủ chất dinh dưỡng, bổ sung hợp lý vitamin và khoáng chất, ngoài ra tiêm vắc xin sởi/rubella là biện pháp phòng bệnh quan trọng nhất. Có thể sử dụng vắc xin dạng đơn hoặc dạng phối hợp (sởi - rubella hoặc sởi - quai bị - rubella). Đảm bảo vệ sinh cá nhân hàng ngày, rửa tay bằng xà phòng. Thường xuyên vệ sinh đường mũi, họng, mắt bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường, đặc biệt là những người tiếp xúc gần với bệnh nhân (người sống cùng nhà, thầy thuốc trực tiếp chăm sóc, điều trị).
Việt Lâm