(HBĐT) - Cả buổi sáng chỉ dọn dẹp hai tầng ngôi nhà nhỏ xíu với hai phòng ngủ, phòng khách, phòng ăn, gian bếp, vậy mà mãi đến non trưa mới xong. Nằm ngả lưng xuống giường thì nghe vọng xa xa tiếng sấm. Nhìn quầng sáng hắt bên ngoài cửa kính chợt nghĩ: nắng to vậy sao mưa được.

Vậy mà rất nhanh, khung cửa sẫm màu, đã nghe tiếng gió. Trở dậy dạo một vòng quanh nhà. Giấc ngủ trưa không bình an. Chợt nhớ lúc còn nhỏ, cha hay quát mấy đứa ngủ trưa. Cha cũng ngủ. Cha nằm giữa, lũ con đứa rúc dưới nách, đứa nằm dưới chân, có đứa nằm dưới nền nhà bên phản cha ngủ. Cha ngủ say, ngáy vang… Chỉ có mẹ chả bao giờ ngủ trưa. Mẹ cứ lịch kịch những việc gì không biết nữa. Sao mẹ không ngủ nhỉ? Thắc mắc thế thôi chứ chưa bao giờ biết hỏi mẹ một câu, chưa bao giờ biết xem mẹ làm những việc gì, chỉ biết có trưa ngủ dậy mẹ bưng lên cho mấy bố con đĩa khoai hay sắn luộc, khoai thì chấm đường, sắn thì chấm muối trắng trộn mỡ lợn ăn kèm dưa cải muối. Ngon tuyệt! Có hôm mẹ ngả bát múc một mâm chè đậu đen, nồi chè đã được ngâm vào chậu nước giếng mát rượi, mẹ thay liên tục để chè múc ra mát ngọt rồi. Có trưa, trời đổ mưa lớn. Chỉ khi sấm nổ ùm ùm rất gần con trẻ mới choàng dậy. Quờ chăn chạm đống áo quần mẹ vừa thu vào còn ấm nóng, thơm hơi nắng. Dụi mắt thấy mẹ vừa lễ mễ bê mâm bát phơi trên nóc bể vào. Củi khô đã cất trong bếp… Mẹ nhễ nhại mồ hôi, ngồi cầm nón quạt ngó mấy con gà ướt lướt thướt rủ lông đứng trước cửa chuồng, mẹ lẩm bẩm đếm...

Mưa rồi... Cơn mưa bắt đầu bằng mấy hạt to gõ lanh canh trên mái tôn, tiếng gõ mau dần, to dần. Lúc sau, tiếng mưa ù ù át tất cả âm thanh khác, đều đều như tiếng thác chảy. Mới đầu mùa hạ, qua xuân cây vừa thay áo mới. Lá còn non xanh mỡ màng. Nắng đầu hạ chưa thật gay gắt nhưng mưa về cũng như mang niềm vui đến. Cây như reo, lá như cười. Muôn nghìn giọt nước nhảy múa, chuyền qua các tầng lá. Cơn mưa ban trưa làm không khí dịu đi nhanh chóng, chỉ một lát gió đã mát lạnh mơn man. Mưa gột sạch mọi bụi bặm trả lại sự khoáng đạt và tinh khôi cho vạn vật như thể mọi thứ mới bắt đầu. Cơn mưa trưa làm cho giấc ngủ của cha sâu hơn. Lũ trẻ kéo chăn vo tròn bên nhau một cách tự nhiên. Chỉ có mẹ là biết mưa đến khi nào, tan khi nào.

Bọn trẻ chăn bò như tôi khi đó rất thích trời mưa. Buổi sáng đi học. Chiều đến là dong bò đi chăn. Đông vui lắm. Khi trời mưa to, chú bò nào phàm ăn nhất cũng không thể đứng kiên gan mãi ngoài mưa. Dụi mõm xuống cỏ, nước mưa phè ra hai bên mép. Có lẽ nước mưa theo thức ăn vào miệng khiến các chú dễ no bụng nên chỉ một lát là các chú chúc đầu, cúp đuôi lùi lũi tìm chỗ trú. Bầy bê con đỏng đảnh làm bò mẹ cuống quít tìm, đôi khi va chạm xảy ra giữa những bà mẹ nóng lòng lo lắng cho con.

Chúng tôi lùa đàn bò vào khu nhà máy bỏ hoang. Mưa, lũ bò sẽ ngoan ngoãn đứng đợi mưa tạnh, còn lũ nhóc thoải mái leo trèo, chạy nhảy, bày ra đủ thứ trò chơi.., chơi xỉa, trốn tìm, thả đỉa ba ba... Mưa cứ rơi, bọn trẻ cứ chơi… thản nhiên như vậy cho đến khi chập choạng tối, quàng vội chiếc áo mưa mảnh lên vai cắm cúi đi sau đàn bò, con nào con nấy thóp bụng vì đói, khi đó mới thấy lòng nặng trĩu. Thường khi trở về những ngày như vậy lại là mẹ đội vội mê nón chạy ra vườn mía. Mẹ tỉa những cây mía kẹ, bé, bóc một ôm lá mía quăng vào chuồng cho bò nhai cầm hơi, đợi ngày mai mưa tạnh. Đôi chân trần dầm nước mưa, tay túm vạt áo mưa khiến da nhăn nhăn trông hay lắm. Mẹ giục tắm và thay quần áo. Lúc này mới thấy lạnh. Sà vào bên bếp. Nay trời đổ mưa ban chiều. Lúc trưa trời còn xanh lắm nên mẹ không ôm củi vào. Giờ củi ướt, nòm nứa mãi mới chịu cháy vèm, khói cay xè mắt. Mẹ gắng vần nồi cơm kẻo cơm sống. Cha làm việc nặng, tối phải ăn đúng giờ để cha còn nghỉ. Mẹ đuổi mấy đứa lên nhà. Mẹ xoay xoả với những thanh củi ướt. Bữa tối vẫn được bày ra. ấm áp.

Sau những cơn mưa chiều, trăng bao giờ cũng cực sáng. Những giọt nước mưa còn đọng lại trên cành lá lóng lánh dưới trăng. Đêm đẹp huyền bí và kiêu sa... Mưa chiều, tối đến, côn trùng bao giờ cũng hoà tấu. Bản nhạc của đêm mát lịm, trầm mặc. Bản nhạc của sinh sôi. Bản nhạc kéo thời gian chậm lui về sáng. Bản nhạc đồng giao muôn loài… Nghe thật lâu, thật kỹ... mới thấy da diết lắm. Bản hoà tấu cứ thế dịu dàng dìu lũ trẻ vào giấc ngủ. Thế nào đêm nay cũng có đứa ngủ mơ cười khanh khách.

Giờ nhà không còn bếp củi. Cơn mưa kéo dài từ trưa sang chiều, chập tối cũng vừa kịp tạnh. Đèn cao áp bật sáng. Mặt đường nhựa còn loang loáng nước. Nhà cửa hôm nay rất sạch. Cơm tối tinh tươm dọn ra. Bọn trẻ quây quần bên bàn, ăn ngon lành. Lẫn trong tiếng xe chạy, tiếng một chú dế cất bài ca gọi bạn. Tiếng hát run run, mỏng mảnh như mành thưa bị thấm ướt. Chống đũa, bỗng nhớ mùi củi ướt, nhớ bữa tối quây quần bên ngọn đèn dầu... Nhớ da diết những cơn mưa mùa hạ trong hành trình ngày tháng đã xa.