"Đến Lào phải đến Luông pha bang, đến Lào mà chưa đến Luông pha băng thì coi như chưa đến Lào”. Lời khẳng định của tiến sỹ Sing thong – Sing hả păn nha, quyền Trưởng Ban phụ trách Bảo tàng Kay sỏn – Phôm vi hẳn, nước CHDCND Lào cũng là một nhà văn hóa có tiếng tại Lào như một lời khích lệ chúng tôi vượt hơn 400 km đường bộ từ thủ đô Viêng Chăn đến với cố đô của đất nước Triệu Voi.

 

Sau gần 8 tiếng đồng hồ trên ô tô, có lẽ tất cả thành viên trong đoàn đều cảm thấy chuyến đi không phụ lòng người khi hiện ra trước mắt chúng tôi là một thành phố lung linh sắc màu với đèn lồng, thổ cẩm, là những con phố dài, uốn lượn bên dòng Nậm Kha hiền hòa. Một thành phố du lịch nhỏ nhắn, xinh đẹp nhưng không kém phần cuốn hút. Theo tiến sỹ Sing thong, thành phố Luông pha bang không rộng, ở đây chỉ có khoảng 5 con phố chính với diện tích khoảng 25 ha nhưng vào buổi tối thì hầu hết những con phố này đều tấp nập khách du lịch. Đặc biệt là ở những phố liền kề dòng Nậm Khan. Họ thường đến đây uống cà phê, nghe nhạc hoặc cũng có thể uống bia Lào, thưởng thức món cá lăng Mê kông nổi tiếng và tận hưởng những làn gió sông mát lành. Đối với những người thích khám phá thì Luông pha bang về đêm vẫn còn rất nhiều điểm đến thú vị. Đó là chợ đêm Luông pha bang với rất nhiều đồ lưu niệm, quần áo, trang sức, tranh ảnh ở khu phố cho người nước ngoài. Tuy nhiên, có lẽ mặt hàng ấn tượng nhất với những du khách đến với chợ đêm chính là hàng thổ cẩm nhiều màu sắc và đồ trang sức bạc, tranh khảm bạc được chế tác tinh xảo. Theo những người bạn Lào, thổ cẩm và trang sức bạc chính là mặt hàng do chính tay những nghệ nhân ở Luông pha bang tạo ra. Tại đây có hai làng nghề truyền thống lâu đời là làng dệt thổ cẩm và làng nghề chạm khắc bạc, trước kia đã bị mai một nhưng nhờ du lịch phát triển mà nay được khôi phục lại mạnh mẽ.

Nếu ban đêm, Luông pha bang đúng nghĩa là một thành phố du lịch náo nhiệt thì ban ngày, Luông pha bang hiện lên nguyên vẹn một cố đô cổ kính với những con phố nhỏ, những mái chùa kiêu hãnh và lối kiến trúc cổ độc đáo. Luông pha bang theo tiếng Lào có nghĩa là đức phật nhỏ hay còn gọi là mảnh đất của phật. Nơi đây từng là kinh đô của vương quốc Triệu voi từ thế kỷ thứ XIV đến năm 1946. Chính vì vậy, thành phố xinh đẹp này là nơi đặt cung điện Hoàng gia của các đời vua Lào thịnh trị trước đây và vẫn còn gìn giữ được hơn 30 ngôi chùa cổ với nét kiến trúc độc đáo. Trong đó, ngôi chùa được xem là biểu tượng của thành phố Luông pha bang là chùa Xieng Thông được xây dựng dưới triều đại vua Sệt Thà Thi Lạt. Đối với những tín đồ phật giáo thì chùa này được biết đến như một địa chỉ linh thiêng. Với khách du lịch, ngôi chùa ấn tượng bởi nét kiến trúc thực sự đặc biệt với mái chùa trải dài, cong mềm mại mà theo như cách nói của những người bạn Lào là "mềm mại như giọng nói của thiếu nữ Luông pha bang” nhưng vẫn giữ được nét hiên ngang, tráng lệ. Bên trong chùa là những bức họa và những bức phù điêu dát vàng hết sức lộng lẫy kể về những huyền tích thú vị trong văn hóa dân gian Lào, giúp mỗi du khách dù không thực sự hiểu nhưng cũng có thể cảm nhận được quá khứ dòng chảy lịch sử nơi đây.

 

Đến Luông pha bang, một trong những địa điểm rất đông khách du lịch ghé thăm chính là bảo tàng Cung điện Hoàng gia Lào. Theo cán bộ bảo tàng, dù không phải mùa du lịch ở Lào nhưng trung bình mỗi ngày, nơi đây đón trên 300 lượt khách đến thăm. Cung điện được xây dựng vào năm 1904, là hoàng cung của vua Sisavangvong. Các đời vua sau đó đều ở cung điện này, cho đến năm 1975, quân giải phóng Lào tiếp quản và chuyển thành bảo tàng. Bảo tàng được gìn giữ và bảo quản khá nguyên vẹn với rất nhiều cổ vật quý hiếm. Nếp sinh hoạt của hoàng cung cũng được thể hiện rất rõ qua cách bài trí các phòng trưng bày. Trong đó, ngoài những hiện vật của hoàng cung còn có khá nhiều hiện vật cho thấy tình đoàn kết hữu nghị anh em Việt – Lào. Đó là những bức tranh, ảnh biểu tượng của Việt Nam như Hà Nội, Vịnh Hạ Long đều được gìn giữ trang trọng. Đặc biệt còn có một bức trướng do Chủ tịch Hồ Chí Minh trao tặng cho Chính phủ và nhân dân nước bạn Lào vào năm 1963 cũng được trưng bày tại bảo tàng.

 

Ngoài đền chùa và lối kiến trúc độc đáo, Luông pha bang ghi dấu ấn trong lòng du khách chính bởi nét văn hóa Phật giáo. Nơi đây từng là trung tâm Phật giáo của đất nước Lào. Vì vậy sẽ rất tiếc nuối nếu đến đây mà không được trải nghiệm một hoạt động mà theo lời giới thiệu của các bạn Lào là "bình minh khất thực” ở thành phố xinh đẹp này. Dưới sự gợi ý của tiến sỹ Sing Thong, chúng tôi đã cố gắng dậy thật sớm để có thể chứng kiến những nhà sư ra đường khất thực. Đúng 6h sáng, từng đoàn nhà sư thân khoác cà sa vàng nối tiếp nhau thong dong trong sương sớm. Trên từng con phố, những người phụ nữ trong trang phục truyền thống Lào quỳ gối theo hàng để làm lễ khất thực. Theo giải thích của những người bạn Lào, khất thực là một phương thức tu hành không thể thiếu của dòng Phật giáo tiểu thừa, mang ý nghĩa sâu sắc nuôi sống bản thân và mang ý nghĩa di dưỡng tinh thần. Bên cạnh đó, khất thực cũng là một cách để cưu mang những người kém may mắn trong xã hội. Rất nhiều học sinh ở các vùng quê nghèo, hoàn cảnh khó khăn nhờ vào tu trong chùa, ăn cơm khất thực mà được đến trường. Cửa Phật cũng là nơi cưu mang những cụ già neo đơn, người nghèo khó tha phương.

 

ở Luông pha bang còn có nhiều điểm đến thú vị như núi Phuo Si, nơi cao nhất có thể ngắm toàn bộ thành phố xinh đẹp, thác Kwang si, ngọn thác đẹp nhất ở Luông pha bang. Không chỉ có thế, Luông pha bang thu hút người ta ở nét cổ kính, rêu phong mà bình yên đến lạ. Đó còn là sự thu hút của những con người thân thiện luôn nở nụ cười và còn ở nét văn hóa mang triết lý nhân sinh sâu sắc của đạo Phật. Không ngoa khi nói rằng, càng tìm hiểu, càng khám phá, Luông pha bang càng cho người ta một sự say mê đặc biệt. Có một người bạn đã từng ví rằng Luông pha bang như một thức rượu ngon lâu ngày đã ngấm mà càng thưởng thức người ta càng cảm nhận được vị ngon của nó.

 

                                                                                   Phương Linh