Chỉ cần qua huyện Mai Châu, chớm vào huyện Vân Hồ, Mộc Châu (Sơn La) có thể gặp hoa ban trong ánh dương rực rỡ. Những cành ban nở trắng hoa la đà ở những sườn núi, sườn đồi; hay lối nhỏ vào Hua Tát  - địa danh đi vào những thiên truyện của một nhà văn danh tiếng; hoa nở trên những cung đường vào thị trấn Mộc Châu, Mai Sơn. Màu tím, trắng, hồng xen lẫn khiến du khách như lạc vào xứ sở thần tiên nào đó. Những cây hoa mọc ở hiên nhà như lời mời chào du khách vào nhà và cùng nhâm nhi chén trà nóng Mộc Châu, hay thưởng thức món sữa chua mát lịm… Hoa ban là biểu tượng của Tây Bắc hùng vĩ và hình ảnh đẹp tượng trưng cho người con gái Thái thân thiện, thủy chung, son sắt. Bao đời người, bao mùa hoa, vậy mà mỗi khi đầu xuân… khi sắc hoa nở bung trên từng con phố, bản xa, lại thấy Tây Bắc mới mẻ, lạ mà quen, quen mà lạ bởi những rung cảm mới… Đấy là điều kỳ lạ mà thiên nhiên, con người Tây Bắc tạo nên hay bản thân những cây hoa Ban đẹp, e ấp và chân tình đó tạo nên. Có thể cả 2 cộng lại… Đó là những món quà ấm áp, ấn tượng mà nơi đây dành cho quý khách gần xa.

Không biết vô tình hay hữu duyên, khi vào ngồi trong quán cà phê ở thị trấn Hát Lót (huyện Mai Sơn), nơi có những cây hoa ban đang mùa hoa, đang vang lên bản nhạc "Hoa ban trắng” của ban nhạc Bức tường… như dẫn dụ người nghe về miền cổ tích của loài hoa này. Lời ca, điệu nhạc như chia sẻ cảm thương cho mối tình của nàng Ban và chàng Khum lãng mạn, đắm say mà éo le, bi thương chung tình năm nào. "Ngày xưa một vùng Tây Bắc có một sơn nữ mang tên là Ban… nhưng trái tim nàng đã trao chàng Khum”…

Bao văn nhân, thi sĩ hoặc chỉ là du khách bình thường đều có cảm nhận đặc biệt khi đi dưới những hàng hoa ban mùa hoa nở. Trong gió thoảng, đôi chút cánh hoa bay bay đậu vương trên tóc người thiếu nữ tuổi xuân thì. Nhà văn Nguyễn Tuân đã có nhiều câu văn hay về loài hoa này. Nhiều câu thơ, lời hát như mời gọc lay động lòng người hãy đến đây như: Mùa xuân về miền hoa ban/ Ngắm rừng hoa ban nở trong tiết xuân chan hoà/ Cùng hoà nhịp lời ca , Inh lả ơi (bài hát Về miền Hoa Ban). Hay: Trắng rừng hoa ban đầu núi....!. Líu lo chim hát trước nhà ai... (Phiên chợ ngày xuân). Một nhà thơ nhờ câu thơ "Hoa Ban nở thành người con gái Thái/ Đám mây bay trong thau nước gội đầu”… mà được mệnh danh là nhà thơ Tây Bắc, dù ông còn nhiều bài nổi tiếng hơn. Nếu không vì tình yêu Tây Bắc, tình yêu Hoa Ban… sao bao người khi đến nơi đây đều thuộc câu thơ đẹp và ám ảnh đó và có những tình cảm thân thương với người con gái Thái nơi bản xa.

Chiều nay... trên con phố nhỏ ở thị trấn Mộc Châu xanh ngời, có nhóm thiếu nữ Hà Thành lần đầu lên miền sơn cước này. Trong những bộ áo dài trắng muốt, họ đang say sưa check-in bên những tán ban trắng la đà hay dưới những hàng ban đang khoe sắc trong ánh hoàng hôn. Trên mái tóc, là những cánh hoa ban tím, trắng, hồng… Ánh mắt và nụ cười của họ cùng mùa hoa ban đã khiến thị trấn xanh này thêm đẹp, thêm tươi vui biết nhường nào.