(HBĐT) - Lãnh tụ Nguyễn ái Quốc tìm ra con đường cứu nước mới cho phong trào cách mạng Việt
Từ năm 1929, cơ sở cách mạng ở Lạc Thịnh được hình thành. Tháng 12/1930, tổ Đảng thôn Hoàng Đồng, xã Khoan Dụ (Lạc Thủy) được thành lập. Những năm tháng sau đó, cách mạng đã cử những nhân tố cán bộ đi gây dựng cơ sở, nhen nhóm, tổ chức các hoạt động ở huyện Lạc Thủy, thị xã Hòa Bình; khơi dậy trong lòng người dân tinh thần giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp. Trong tình hình đại chiến thế giới thứ hai bùng nổ, Đảng ta đang có nhiều cơ hội để “đánh Pháp, đuổi Nhật”, giành lại độc lập. Để có cơ hội chín muồi, giành thắng lợi, được sự giúp đỡ của các Đảng bộ Hà Đông, Ninh Bình, Hà Nam, phong trào Việt Minh ở tỉnh Hòa Bình tuy phát triển còn chậm so với yêu cầu cách mạng nhưng đã có cơ sở ở tất cả các châu trong tỉnh. Để thực thi chỉ thị sửa soạn khởi nghĩa của Tổng bộ Việt Minh, tháng 4 và 5/1944, Trung ương đã điều động đồng chí Vũ Đình Bản và đồng chí Vũ Thơ (Vũ Kỳ Châu) lên hoạt động ở Hòa Bình. Phong trào cách mạng ở Hòa Bình được đẩy lên một bước mới. Tháng 1/1945, trước yêu cầu của phong trào cách mạng, Trung ương Đảng quyết định thành lập Ban cán sự Đảng tỉnh Hòa Bình (gồm đồng chí Vũ Thơ và đồng chí Vũ Đình Bản) do đồng chí Vũ Thơ làm bí thư. Sau khi Nhật đảo chính Pháp, tù chính trị tại nhà tù Hòa Bình đã đấu tranh đòi được tự do và hầu hết tù chính trị đã được thả. Ban cán sự Đảng tỉnh Hòa Bình được Trung ương bổ sung thêm các đồng chí: Phan Lang, Trương Đình Dần, Bình Huấn. Ban cán sự Đảng đã phân công các ủy viên phụ trách phong trào cách mạng ở các địa phương trong tỉnh. Nhờ đó, các đoàn thể cách mạng ở Hiền Lương, Tu Lý, Mường Khói, Vụ Bản, Chi Nê, Phố Vãng, Mường Diềm, Mường Thàng, Cao Phong, Phương Lâm, thị xã Hòa Bình... đều được củng cố và mở rộng. Thực hiện nghị quyết của Hội nghị quân sự Bắc Kỳ về việc thành lập 7 chiến khu trong cả nước, chiến khu Hòa - Ninh - Thanh được thành lập. Đồng thời, khẩn trương xây dựng LLVT tập trung tại các khu căn cứ Thạch Yên - Cao Phong, Hiền Lương - Tu Lý, Mường Khói - Mường Diềm, phát triển các đội tự vệ chiến đấu tại các trung tâm, thị trấn, phố châu... Tháng 7/1945, xứ ủy Bắc Kỳ quyết định mở lớp đào tạo quân sự cho cán bộ các tỉnh và giao đồng chí Vương Thừa Vũ thực hiện. Căn cứ Mường Khói được chọn làm địa điểm. Lớp học mang tên “Trường Sơn du kích kháng Nhật học hiệu” được mở tại xóm Lọt, xã Hoài ân vào đầu tháng 8/1945, có 20 cán bộ các tỉnh về dự.
Cuộc sống của đồng bào các dân tộc tại Khu căn cứ cách mạng Tu Lý - Hiền Lương (Đà Bắc) năm xưa đã có những đổi thay đáng kể. ảnh: p.v
Những ngày tháng 8/1945, không khí chuẩn bị giành chính quyền đã bùng lên trong toàn tỉnh. Chính quyền địch gần như tê liệt. Bọn Đại Việt thân Nhật bị nhân dân tẩy chay. Quân Nhật chỉ đóng chốt trong các cứ điểm. Các đoàn thể Việt Minh hoạt động công khai. LLVT được củng cố. Quần chúng nhân dân đã sẵn sàng chờ lệnh hành động... Bám sát ý kiến chỉ đạo của T.ư và xứ ủy Bắc Kỳ về lệnh khởi nghĩa, để chắc thắng, châu Lạc Sơn đã được tỉnh ta chọn khởi nghĩa đầu tiên trong ngày 20/8. Đồng thời, trưởng ban khởi nghĩa là đồng chí Vũ Thơ đã phát lệnh tổng khởi nghĩa cho tất cả các châu trong tỉnh. Sáng 20/8, LLVT, các đoàn thể Việt Minh khu căn cứ Mường Khói, nhân dân các xã xung quanh châu lỵ, lực lượng cứu quốc và quần chúng nhân dân đã rầm rập biểu tình giành chính quyền tại Vụ Bản. Trước khí thế sôi sục đó, quân lính của châu đã xin đầu hàng, nộp vũ khí gồm 50 khẩu súng, nhiều đạn dược cho lực lượng cách mạng. Khởi nghĩa Lạc Sơn đã thành công. Các ngày 21 và 22/8, khí thế cách mạng càng thêm sôi sục ở các địa phương trong tỉnh và các tỉnh trong cả nước. Ngày 22/8, ta giành chính quyền ở châu Kỳ Sơn. 2 giờ chiều ngày 23/8, lệnh khởi nghĩa ban ra. Các lực lượng cách mạng đã vượt sông Đà sang chiếm dinh tỉnh trưởng, sở bưu điện, trại lính bảo an, sở cẩm. Việc giành chính quyền cấp tỉnh đã thành công. Khởi nghĩa ở Hà Nội, ở các tỉnh và ở tỉnh lỵ Hòa Bình thành công là điều kiện thuận lợi để tiến hành khởi nghĩa, giành chính quyền ở các cấp cơ sở. Tại Lạc Thủy, ngày 23/8, quần chúng cách mạng đã ào ạt xông vào chiếm châu lỵ. Tri châu phải cúi đầu nộp châu đường và sổ sách cho cách mạng. Cuộc khởi nghĩa và mít tinh thành lập chính quyền cách mạng ở châu lỵ Mai Đà được tổ chức vào ngày 25/8. Châu Lương Sơn khởi nghĩa thiết lập chính quyền cách mạng vào ngày 26/8.
Như vậy, dưới sự lãnh đạo của Ban chỉ huy khởi nghĩa Hòa Bình, có sự phối hợp của Đảng bộ Hà Đông, Hà Nam, Ninh Bình, các tầng lớp nhân dân Hòa Bình đã nhất tề nổi dậy lật đổ chính quyền địch, thành lập chính quyền nhân dân. Hòa Bình cùng cả nước đã làm cuộc cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công. Thắng lợi của cách mạng ở Hòa Bình đã mở đường cho nhân dân Hòa Bình cùng nhân dân cả nước bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc. Trong đó, sự kiện ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nay là cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
(còn nữa)
Bài 12: Tỉnh Hòa Bình trong kháng chiến chống thực dân Pháp từ 1946 đến trước chiến thắng Điện Biên Phủ
BÙI VĂN (TH)
(HBĐT) - Từ năm 2015 đến nay, với sự đoàn kết thống nhất, cùng nỗ lực vượt bậc của toàn tỉnh, Hòa Bình tiếp tục thu được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực KT-XH, QP-AN, xây dựng hệ thống chính trị. Kinh tế tăng trưởng khá và bền vững, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; các ngành, lĩnh vực sản xuất đều phát triển. Hoạt động xúc tiến đầu tư trong giai đoạn này được đẩy mạnh, môi trường đầu tư tiếp tục được cải thiện; kết cấu hạ tầng kỹ thuật được đầu tư, quan tâm với nhiều công trình quan trọng. Hoạt động đối ngoại được mở rộng.
Phát triển bởi ICT GROUP.
