Đoàn viên thanh niên xã Mỹ Thành (Lạc Sơn) ra quân sửa chữa đường giao thông nông thôn, góp phần cải thiện điều kiện đi lại cho người dân.
Chuyển hóa chính sách thành hành động
Hơn 324 tỷ đồng đã được huy động để triển khai Chương trình tại huyện Lạc Sơn giai đoạn 2021 - 2025, làm đổi thay đáng kể vùng ĐBDTTS&MN nơi đây.
Chỉ riêng về nhà ở, 287 hộ nghèo đã được hỗ trợ xây mới. Những căn nhà vách đất, mái lá từng gồng mình qua mỗi trận mưa mùa, giờ đây được thay bằng tường gạch, mái tôn, có nơi còn lắp cả hệ thống điện mặt trời. Nước sạch - điều tưởng chừng xa xỉ ở nhiều xóm vùng cao, nay đã có mặt tại hơn 4.800 hộ dân. Không còn cảnh gùi nước từ khe suối, bà con có thể yên tâm trồng rau, chăn nuôi và cho con đến lớp đúng giờ.
Đáng chú ý, Lạc Sơn không đầu tư dàn trải mà có trọng tâm. 73 công trình giao thông nông thôn được làm mới hoặc nâng cấp - hầu hết đều dẫn đến các xóm đặc biệt khó khăn. 37 nhà sinh hoạt cộng đồng được xây dựng tại những nơi mà trước kia, cuộc họp thôn vẫn diễn ra dưới mái hiên nhà dân. Các công trình không chỉ phục vụ dân sinh, mà còn là điểm tựa để các tổ sản xuất cộng đồng hình thành và hoạt động hiệu quả hơn.
Để triển khai một chương trình lớn, huyện chú trọng trao quyền cho cơ sở, phân vai rõ ràng và siết kỷ cương thực hiện. UBND huyện giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan, đoàn thể, phòng chuyên môn. Tại xã, Ban quản lý cấp cơ sở được thành lập, đi kèm hướng dẫn, tập huấn bài bản. Chính quyền không "làm thay dân”, mà làm đúng vai: kiến tạo - đồng hành - giám sát. Đó là lý do vì sao, dù thực hiện cùng lúc 10 dự án lớn, 14 tiểu dự án với hàng loạt nội dung phức tạp, Lạc Sơn vẫn đảm bảo tiến độ và hiệu quả đầu tư.
Khơi dậy nội lực của người dân
Tổ hợp tác chăn nuôi gà đồi xóm Mu, xã Yên Nghiệp là mô hình phát triển kinh tế tiêu biểu ở huyện. Tổ có 5 - 6 hộ cùng liên kết sản xuất, hỗ trợ kỹ thuật và tiêu thụ sản phẩm. Anh Bùi Văn Thiết, Chủ nhiệm tổ hợp tác đang nuôi hơn 5.500 con gà ri. Nhờ được tập huấn kỹ thuật và vay vốn ưu đãi, anh triển khai hiệu quả mô hình với thu nhập bình quân đạt trên 125 triệu đồng/năm.
Một thành viên khác là anh Bùi Văn Lợi, hiện có đàn gà khoảng 4.000 con, đồng thời mở đại lý phân phối thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi ngay tại xóm để giảm chi phí cho cả tổ. "Chăn nuôi tập trung theo tổ, nhóm giúp giảm rủi ro, dễ tiếp cận thị trường và mạnh dạn đầu tư hơn” - anh Lợi cho biết.
Không chỉ ở Yên Nghiệp, nhiều mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã chăn nuôi gà đồi cũng hoạt động hiệu quả tại các xã Miền Đồi, Quyết Thắng, Hương Nhượng...
Tính đến năm 2024, hơn 55% người DTTS trong độ tuổi lao động ở Lạc Sơn đã được đào tạo nghề phù hợp với điều kiện thực tế. Nhiều lớp học kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, chế biến nông sản được tổ chức ngay tại các xã, thôn, bản để người dân vừa làm vừa học. Đây là sự thay đổi căn bản về cách tiếp cận: không còn hỗ trợ một chiều mà tạo điều kiện để người dân chủ động tham gia và thay đổi.
Bên cạnh đó, huyện cũng khuyến khích phát triển mô hình tổ sản xuất cộng đồng, nhóm sở thích, liên kết chuỗi… từ chính những hộ nghèo, cận nghèo. Nhờ vậy, nhiều vùng nông thôn trước đây vốn trầm lặng, nay bắt đầu hình thành thói quen sản xuất hàng hóa, ý thức thị trường và tinh thần hợp tác.
Theo đồng chí Bùi Văn Dương, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạc Sơn, thu nhập bình quân đầu người toàn huyện hiện đạt trên 65 triệu đồng/năm. Chuyển biến thực sự thể hiện trong những bước trưởng thành về tổ chức sản xuất, tinh thần hợp tác và niềm tin vào nội lực của chính người dân. Chứng tỏ rằng, khi người dân thực sự tham gia, chính sách mới có cơ hội đi sâu và lan rộng.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện chương trình cũng bộc lộ một số vướng mắc. Một vài nội dung mới lần đầu triển khai, trong khi văn bản hướng dẫn từ Trung ương ban hành còn chậm và phân tán, khiến cơ sở gặp khó trong tổ chức thực hiện. Việc bố trí vốn đối ứng của huyện còn phụ thuộc nhiều vào đấu giá đất nên chưa thực sự chủ động. Ở một số nơi, cán bộ cơ sở còn lúng túng trong tiếp cận chính sách, ngại đổi mới phương thức triển khai. Đây là những điểm cần tiếp tục hoàn thiện để giữ vững thành quả và lan tỏa rộng hơn trong giai đoạn tới.
Ở Lạc Sơn hôm nay, nhiều xóm, bản từng bị "đóng khung” trong nghèo khó, nay bừng lên không khí mới của học tập, lao động và niềm tin. Chặng đường phía trước còn không ít gian nan. Nhưng từ những gì đã làm được, có thể tin rằng, khi chính sách đặt đúng chỗ, người dân đặt lòng tin và chính quyền đồng hành có trách nhiệm thì "vùng lõm” sẽ trở thành "điểm sáng”. Và giấc mơ về một vùng cao phát triển bền vững sẽ sớm thành hiện thực.
Hải Yến
