(HBDT) – Kỏ nhê̒w tác zṷng tloong wiḙ̂c diê̒w tli̭ kác bêḙ̂nh wê̒l gan, chôổng oxi hwả, foong tê thấp, xương khớp..., kâl ka gai lew ản ngươ̒i zân xa̭ Da Fúc (Iên Thwí) tlôông nhê̒w năm năi nhơ môô̭ch vi̭ thuốc kwỉ, dôô̒ng thơ̒i la̒ nguô̒n thu nhâ̭p kuố nhê̒w za di̒nh. Tiếp tṷc khắng di̭nh la̒ xán fấm wi tỉn tlêênh thi̭ tlươ̒ng
Ngươ̒i zân xỏm Pơng, xa̭ Da Fúc (Yên Thwí) dâ̒w tư tlôông ka̒ gai lew zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể kaw.
Ka̭ ni̒, ngươ̒i zân 15/15 xỏm kuố xa̭ dê̒w tlôông ka̒ gai lew, ố ziḙ̂n tích 110,8 ha, tăng 7,3 ha xo ku̒ng ki̒ năm hơ. Tâ̭n zṷng khá năng chi̭w ka̭n kuố kâl, fu̒ hơ̭p vởi diê̒w kiḙ̂n thố nhươ̭ng, khỉ hâ̭w kuố di̭e fương, ngươ̒i zân da̒ chiến kác lo̭i kâl tlôô̒ng kẻm hiḙ̂w kwá la̭i tlôông ka̒ gai lew, vớ rôô̭ng ziḙ̂n tích nhă̒m ta̭w thêm nguô̒n thu nhâ̭p bớ kác xán fấm ka̒ gai lew.
Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Hwan, Chú ti̭ch UBND xa̭ Da Fúc cho mắt: Thư̭c hiḙ̂n ngi̭ kwiết kuố Dáng wí wê̒l chiến dối kâl tlôô̒ng, nơng kaw thu nhâ̭p cho nhân zân, nhửng năm kwa xa̭ da̒ vớ rôô̭ng ziḙ̂n tích tlôông ka̒ gai lew, dươ KH-KT baw xán xwất, chể biển xán fấm thew mô hi̒nh khép kỉn. Ka̒ gai lew ản xác di̭nh la̒ môô̭ch tloong nhửng kâl tlôô̒ng chú lư̭c kuố diḙ̂ fương, cho hiḙ̂w kwá kinh tể kaw, zúp zân xwả dỏl, zám nge̒w, ta̭w dôô̭ng lư̭c fát chiến kinh tể diḙ̂ fương.
Thew thôổng kê, to̒n xa̭ hiḙ̂n kỏ tlêênh 80% hô̭ tlôông kâl ka̒ gai lew, hô̭ tlôông nhê̒w bớ 2.000 – 3.000 m2, hô̭ tlôông ít va̒i tlăm m2. Thơ̒i zan thu hwă̭ch 4 khảng cho thu mô̭ch bâ̭n. Rḙt, thân, lả dê̒w kỏ thế la̒ thuốc, khâw khi dái khô rô̒i chể biển thee̒nh xán fấm. Tkung bi̒nh mối vṷ, kứ 1.000 m2 cho thu 200kg xán fấm khô. Tlước ni, khâw khi thu hwă̭ch kác hô̭ dê̒w baảnh cho tiếw thương, kơ xớ dôông i zả thấp. Bớ năm 2018, chỉnh kwiê̒n xa̭ va̒ kác tố chức tỉn zṷng hổ chơ̭ zâi chiê̒n xán xwất ka̒ gai lew thee̒nh za̭ng thủl loo̭c, doỏng hô̭p. Xa̭ tố chức lớp tâ̭p hwẩn tlôông, chể biển ka̒ gai lew thew kôông ngḙ̂ kheḙch, zúp ba̒ kon nơng kaw năng xwất, chất lươ̭ng kâl tlôô̒ng. Ka̭ ni̒ xa̭ thă̒nh lâ̭p tố hơ̭p tác ớ ta̭i xỏm Pơng va̒ xỏm Ráng, xớ zṷng zâi chiê̒n khép kỉn, hiḙ̂n da̭i, dươ tha thi̭ tlươ̒ng kác xán fấm wi tỉnh, fu̒ hơ̭p thi̭ hiểw ngươ̒i tiêw zu̒ng.
Ôông Bu̒i Văn Chung, Tố tlướng tố hơ̭p tác xán xwất ka̒ gai lew xỏm Pơng cho mắt: Rai chiê̒n xán xwất da̒ di baw hwa̭t dôô̭ng bớ năm 2018. Ka̭ ni̒ dang xán xwất che̒ ka̒ gai lew za̭ng thủl loo̭c doỏng ho̭pp to, kon kỏ zả baảnh bớ 30.000 – 40.000 dôô̒ng/ hô̭p. Xán fấm ka̒ gai lew doỏng hô̭p kuố tố hơ̭p tác da̒ ản kấp zẩi chửng nhâ̭n vḙ̂ xinh an twa̒n, ma̭ vă̭ch va̒ zản tem báw dám, zo rỉ khắng di̭nh ản wi tỉn tlêênh thi̭ tlươ̒ng tl va̒ wa̒i tính.
Thew i hoo̭c kố chiê̒n, ka̒ gai lew kỏ tác zṷng zái dôô̭c gan, năn chă̭n kwả chi̒nh xơ gan, chươ̭ dâw rôổng, xương khớp va̒ viêm nhiḙ̂m. Zo rỉ, xán fấm bớ kâl ka̒ gai lew ản thi̭ tlươ̒ng dỏn nhâ̭n dâ̒w tha tương dổi ốn di̭nh, thươ̒ng baảnh cho kác kơ xớ dôông i, zươ̭c fấm thu muô. Kỏ zả tli̭ kaw hơn kác lo̭i kâl tlôô̒ng khác, ka̒ gai lew da̒ zoong dêểnh hiḙ̂w kwá kinh tể cho nhê̒w hô̭, kóp fâ̒n nơng kaw thu nhâ̭p bi̒nh kwân kuố xa̭. Cho thẩi tư zwi nhâ̭n thức kuố ba̒ kon kỏ xư̭ chiến biển, hiḙ̂w kwá xứ zṷng dất nôông ngiḙ̂p ngă̒i ka̭ng ản nơng lêênh. Năm 2018, thu bi̒nh kwân kuố xa̭ da̭t 17,2 tliḙ̂w dôô̒ng/ ngươ̒i/ năm; tí lḙ̂ hô̭ nge̒w ko̒n 28%, zám 3,46% xon ku̒ng năm 2017
Hwa̒ng Anh
Kinh tể hơ̭p tác chăng tlí zúp ốn di̭nh pơ̭i fát tliến xán xwất, kinh zwănh mo̒ ko̒n la̒ tha ản wiḙ̂c la̒, tăng thu nhâ̭p, hô̭ tlơ̭ xwả tỏl, zám nge̒w, ốn di̭nh tơ̒i khôổng kuố thă̒nh biên. Thơ̒i zan kwa, xác di̭nh bai tlo̒ kôô̒ng pơ̭i tâ̒m kwan tloo̭ng luố fát tliến kinh tể tâ̭p thế (KTTT), tlêênh kơ xớ ta̒n kwi di̭nh kuố Tlung ương, tính Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ lâ̭p ban hă̒nh ta̒n tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭, ta̭w dôô̭ng lư̭c thúc tấi KTTT fát tliến. Kwa di̭ toỏng kóp kwan tloo̭ng paw fát tliến KT-XH kuố diḙ̂ fương.
Tloong ta̒n năm kwa, foong tla̒w dwa̒n biên, thănh niên bươ̭t khỏ la̒ kinh tể ản thuối tlé xa̭ Lô̭ Xơn, hwiḙ̂n Tân La̭c tích kư̭c hướng ửng. Ngă̒i ka̒ng kỏ tư̒ dwa̒n biên, thănh niên pă̒ng khát boo̭ng bươn lêênh la̒ ză̒w, zảm ngẳm ngi̭, zảm la̒ ti lêênh pớ hal pa̒n thăi tlẳng tí tlớ thă̒nh ta̒n thănh niên tiêw biếw la̒ kinh tể zói kuố hwiḙ̂n.
Thew Bảw kảw Tlí khổ hiḙ̂w kwá kwán tli̭ pơ̭i hă̒nh tlỉnh kôông kấp tính (PAPI) lâ̒n thử 15 ản Tlương tli̒nh Fát tliến Liên hơ̭p kuốc ớ Viḙ̂t Nam tê̒w pơ̭i Tlung tâm Bô̒i zươ̭ng kản bô̭ pơ̭i Viḙ̂n ngiên kửw khwa hoo̭c Mă̭t tlâ̭n Tố kuốc Viḙ̂t Nam kôô̒ng môô̭ch khổ tố tlức tloong nước bươ̒ kôông bổ mởi ni, năm 2023 Hwa̒ Bi̒nh da̭t ản 43,5493 diếm, ớ thử 20/63 tính, thă̒nh tloong ká nước wê̒l Tlí khổ PAPI, tăng 23 bâ̭c xo pơ̭i năm 2022, nă̒m tloong nhỏm tlung bi̒nh – kaw )nhỏm xếp thử 2). Kết kwá ni̒ ản dố ha̒i loo̒ng kuố mo̭l zân pơ̭i hiḙ̂w kwá thư̭c hti tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước, kwán tli̭ diḙ̂ fương kôô̒ng pơ̭i kung ửng zi̭ch bṷ kôông kuố tlỉnh kwiê̒n ta̒n kác kấp tí fṷc bṷ nhân zân.
