(WBDT) – Hal chiển, mô̭ch chiển ngô̒i thiê̒n gẳn mẳi. Mô̭ch chiển zu̒ng châm che̒w thiê̒n lêênh tham kwan, vản kánh, ngiên kửw xinh thải tlêênh vi̭ng Ngo̒i Wa. Dâ̒n tôi chứ la̭i nhửng chiển di tham kwan, ngẳm kánh vi̭nh Ha̭ Loong (Rôô̒ng ha̭ kẻnh tlêênh biến) ko̒n vi̭nh Ngo̒i Wa la̒ vi̭nh tlêênh khṷ kaw. Vi̭nh rôô̭ng mênh mang, dác tloong xenh biếc. Chung kwenh la̒ khṷ kaw, dáw xenh, dáw hôô̒ng ma̒ vấn zư̭, vấn mang biḙ̂t zanh la̒ "Vi̭nh Ngo̒i Wa”.

La̒ng mân mo̭l ớ ni khinh tha, gẳn kết mân dất, mân dác, , thiể mḙ̂ hăi zân tôô̭c Mươ̒ng kwỉ tloo̭ng thiên nhiên, kwiết tâm zư̭ zi̒n bán xắc zân tôô̭c.

Ngo̒i Wa tlước khi khôông Da̒ nhươ̒ng la̭i cho hô̒ Wa̒ Bi̒nh i la̒ mă̭t dác rôô̭ng mênh mang kỏ ha̒ng tlăm ho̒n dáw zo thiên nhiên ta̭w rêênh. Mo̭l zân bớ hơ hôốc foong kánh nơi ni la̒ Bươ Râ̭m (Bươ la̒ bă̒ng fắng, Râ̭m la̒ ấm ướt)

Chi̒ ni̒ nơi ni la̒ vi̭nh, rư̒ng da̒ fát chiến bát ngát, xenh thươi nhơ̒ hơi dác maách lee̒nh kuố hô̒.

Ngă̭i kḙnh Ngo̒i Wa la̒ zi tích dôô̭ng Wa Tiên. Kách dôô̭ng khânh 1 km wơ̒l fảl dôông kỏ hô̒ rôô̭ng, dác tloong xenh, maách, mo̭l zân hôốc la̒ hô̒ Tiên thẳm. Kác chi̭ môô̭ng za̭ di la̒ wơ̒l thươ̒ng rú khá ké kwâ̒n ảw a̒w thuổng hô̒ thẳm "nhơ nhửng na̒ng niên thuổng lương zan”. Dôô̭ng Wa Tiên – Khu zu li̭ch thẳng kánh kấp kuốc za, dươ̭c ngí zươ̭ng, bui chơi zái chỉ.

Khi̒ baw tham kwan tloong dôô̭ng, zu khéch ngơ̭ nga̒ng tlước vé dḙp kuố vô va̒n khỏi nhủ dả, kô̭t khṷ tlăm hi̒nh, ngi̒n za̭ng la̭ mă̭t. Tlước khi thăm dôô̭ng zu khéch xḙ di tlêênh tiển zu li̭ch hô̒ Wa̒ Bi̒nh, kỏ zi̭p ngẳm ngỏ foong kánh nớc non hửw ti̒nh. Zu khéch kỏ thế gẻ thăm dôô̭ng hác Bơ̒, ha̒ng Bưng (zi tích kháw kố hoo̭c)

Ngo̒i Wa kỏ 80 hô̭ za di̒nh mo̭l Mươ̒ng. Ha̒ng tlăm tlước nhân zân Ngo̒i Wa tlôông lo̭, tlôông khâ̭w tlêênh ba̭i dả, kaa̒nh khṷ, kwenh năm hải lươ̭m, di bảnh tlêênh rư̒ng mê kỏ ngă̒i no̒ ản ro lă̒ng, ẩm da̭. Năi zưởi xư̭ lảnh da̭w kuố Dáng, kwán lỉ kuố Nha̒ nước, ản kác kôông ti dâ̒w tư xâi zư̭ng fát chiến ku̒n mân xư̭ fẩn dẩw kuố nhân zân, Ngo̒i Wa dang tlêênh da̒ fát chiến dớ tlớ the̒nh diếm zu li̭ch lởn nhất tlêênh hô̒ Wa̒ Bi̒nh.

Kinh tể fát chiến thew hưởng ruôi thwí xán, chăm xóc báw vḙ̂, khai thác ta̒i ngwiên rư̒ng, fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ dơ̒i khôổng ngươ̒i zân fát chiến nhanh choỏng. Vi̭nh tlêênh khṷ Ngo̒i Wa khỉ hâ̭w tloong lee̒nh, maách mé. Kả thôm kẻw kha̒ wơ̒l xinh xôi, nắi nớ. Nhân zân da̒ tâ̭n zṷng dất dai kweenh vi̭nh dớ tlôông kew, few, bương lể văng. Ngươ̒i zân tlôông kác lo̭i zươ, du dú, chuổi, bu̒, bỉl, dă̭c biḙ̂t la̒ wa foong lan. Nhân zân xâi nhê̒w nha̒ xa̒n rôô̭ng ra̭i, thốch dớ dỏn khéch ngí zươ̭ng.

Kác hô̭ la̒ zu li̭ch luôn chấn bi̭ chu dảw mỏn ăn, dô̒ oỏng chiê̒n thôổng ngon lee̒nh zâ̒w zinh zươ̭ng. Ti̒ khéch cho̭n lươ̭ nhửng mỏn ấm thư̭c nhơ: kơm rếp dô̒, kơm chăm nổ, kơm lam, xôi dô̒ tlởng kiển, nhôô̭ng oong. Kác mỏn thi̭t kủi, bo̒ xa̒w, thi̭t tlu nổ lả lô̒m, kả nảg, văng chuô, dắc dô̒ thâ̭p kấm...ản nhê̒w zu khéch ươ thích

Zu khéch kỏ thế thướng thức chương chi̒nh biếw ziḙ̂n văn wả – ngḙ̂ thwâ̭t zan zan chiê̒n thôổng va̒ dương da̭i kuố zân tôô̭c, zai diḙ̂w khi̒ leenh, khi̒ châ̭m, kỏ khi̒ rô̭n lêênh xôi nối, thẩm khu baw loo̒ng mo̭l kẳi bui, khát voo̭ng vươn lêênh tloong kuô̭c khôổng

Khâw khi thướng thức nhửng bán nha̭c chiêng, ko̒ ke ôổng khảw, ngỏ kác diḙ̂w muổ kwa̭t, muổ xênh tiê̒n... zu khéch deenh kweenh ba̒ng ra̭w doỏng thướng thức vi̭ ngon thâl nhḙl dớ kám nhâ̭n nét văn wả dă̭c chưng, kuổn hút kuố zân tô̭c Mươ̒ng

KÁC TIN KHÁC

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

---

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).

Nẳm pắt thư̭c tể hwa̭t dôô̭ng zu li̭ch ớ hwiḙ̂n Mai Châw