(HBDT) - Kắch ni 10 năm, kâl kam, cheenh da̒w la̒ kâl "wa̒ng" ớ hwiḙ̂n Kaw Foong. Zả kam dính diếm lêênh dêểnh 100 ngi̒n dôô̒ng/ kg kam Kănh. Thew rỉ, nhê̒w ngươ̒i dố xô thi̒m dất muô dớ tlôông kam. Thể ma̒ ôông Dă̭ng Xwân Zaw ớ xỏm Nam Thải, xa̭ Nam Foong di tlôông tlói.
Ớ vươ̒n nha̒ ông Dăng Xwân Zaw, xỏm Nam Thải, xa̭ Nam Foong (Kaw Foong) kỏ nhửng kâl tlói 10, 20 năm thuối.
Kwa tluung tâm thi̭ chân Kaw Foong khwáng 5km, ngăi bên kwuốc lô̭ 6 la̒ khânh 1 ha dất nha̒ ôông Dă̭ng Xwân Zaw. Bước kwa kướ la̒ khôông zan iên ti̭nh, khu vươ̒n rơ̭p boỏng maách, thwang thwáng mu̒i hương bôông tlói tlải vṷ. Tưư̒ng ha̒ng kâl tlói, thân to bă̒ng mo̭l ú thắng tắp, tản la̒ da̒ khép, rẳng thính thwáng mḙ̂ lo̭t kwa. Muô̒ ni̒ la̒ muô̒ dang thu hwă̭ch hô̭t tlói, chơ̒ kô̭ kâl, ôông Zaw kăng ba̭t hoo̒ng hô̭t tlói ruṷng.
Khu vươ̒n nha̒ ôông kỏ khwáng 200 kâl. Hâ̒w hết la̒ kâl da̒ tlôông ản 10 năm, kỏ 3 kâl to nhất, dươ̒ng kỉnh hơn mo̭l ú. Ră̒ng wêl lỉ zo ôông tlôông tlói, ôông Zaw cho mắt: Tôi dé tha ớ Nam Di̭nh. Năm 1963 di xâi zưư̭ng vuu̒ng kinh tể mởi ớ Kaw Foong. Khi̒ lêênh ni tôi la̒ kôông nhân nôông tlươ̒ng Kaw Foong. Wa̒i tha tôi tlôông miể, chăn ruôi, buôn baảnh ớ chơ̭ ruôi kác kon ăn hoo̭c. Kỏ năm tôi zoong kam di baảnh ớ Tân La̭c, zả kam chí 2.000 dôô̒ng/kg, tloong khi rỉ hô̭t tlói 90.000 dôô̒ng/ kg. Khi̒ nháw chiḙ̂n, mắt kâl tlói ớ xa̭ Chỉ Da̭w va̒ Thươ̭ng Kôốc kuố hwiḙ̂n La̭c Xơn. Tôi thi̒m dêểnh xa̭ Chỉ Da̭w muô 3 kâl wê̒l tlôông thứ. Dất thôốch, kâl ká leenh.
Năm 2021, khi̒ kâl kam, kâl cheenh da̒w la̒ kâl "wa̒ng" kuố ngươ̒i zân Kaw Foong, ôông kwiết di̭nh muô zôổng tlói wê̒l tlôông. Ban dâ̒w nhê̒w ngươ̒i fán dổi, ôông vấn kwiết tâm tlôông. Ôông chiê xé: Mẩi chṷc năm tlôông kam, tôi mắt tlôông kam rất vất vá. Thuối mêê̒nh ngă̒i kaa̭ng kaw, kâl tlói wa̒i cho thu hwă̭ch hô̭t ha̒ng năm, kâl cho gô̭ tốt, zả thă̒nh kaw. Dă̭c biể kâl ít kôông chăm, bớ năm thử 5 tlớ di chăng fái dá kôông chăm xoóc. Nếw kỏ kâl tlói 30 năm zả tli̭ tương dương 1 kâl wa̒ng.
Năm năi ôông Zaw 70 thwối. Ká 4 ngươ̒i kon kuố ôông dê̒w da̒ tlướng thă̒nh, lâ̭p ngiḙ̂p ớ Ha̒ Nô̭i va̒ TF Hwa̒ Bi̒nh. Kăn nha̒ mải bă̒ng rôô̭ng thêênh thang chí kỏ 2 ôông ba̒ cha̒ kha̒. Wa̒i lương hưw, ha̒ng khảng ôông ba̒ kỏ ngô̒n thu bớ baảnh hô̭t tlói. Zư̭ kiển năm năi vươ̒n tlói cho thu hwă̭ch 1 ta̭ hô̭t. Vởi zả thă̒nh ka̭ ni̒ khwáng tlêênh 1 tliḙ̂w dôô̒ng/kg cho nguô̒n thu nhâ̭p khả. Ni la̒ nguô̒n thu zúp vơ̭ chô̒n ôông an tâm khi̒ thuối kha̒.
Vởi xư̭ hổ chơ̭ kuố hwiḙ̂n, xư̭ baw kuô̭c kuố kác foo̒ng, ban, ngă̒nh, ngươ̒i zân… thơ̒i zan kwa, hwiḙ̂n Iên Thwí da̒ chiến khai hiḙ̂w kwá Dê̒ ản hổ chơ̭ xâi zưư̭ng khu zân kư nôông thôn mởi kiếw mâ̭w va̒ vươ̒n mâ̭w thuô̭c Chương chi̒nh muṷc tiêw kwuốc za xâi zưư̭ng nôông thôn mởi kiếw mâ̭w va̒ vươ̒n mâ̭w thuô̭c Chương chi̒nh muṷc tiêw xâi zưư̭ng nôông thôn mởi hwiḙ̂n Iên Thwí zai dwa̭n 2021 – 2025. Hwiḙ̂n tích kưư̭c vâ̭n dôô̭ng hổ chơ̭ ngươ̒i zân kái ta̭w vươ̒n ta̭p hi̒nh thă̒nh nhưửng mô hi̒nh vươ̒n mâ̭w cho kết kwá kinh tể kaw.
Kỏ lơ̭i thể wê̒l khỉ hâ̭w, dất dai, nôông xán foong fủ, nhê̒w tiê̒m năng… ngă̒nh nôông ngiḙ̂p tính da̒ va̒ dang vươn lêênh thu hút kác zwănh ngiḙ̂p, tố chức HTX dâ̒w tư baw lỉnh vư̭c nôông ngiḙ̂p chể biển, tưư̒ng bước khắng di̭nh vi̭ thể môô̭ch xổ nôông xán diḙ̂ fương tlêênh thi̭ tlươ̒ng kwuốc tể.
Văn foo̒ng Chỉnh fú bươ̒ ban hă̒nh Thôông bảw Kết lwâ̭n khổ 179/TB-VPCP, ngă̒i 23/4/2024 wê̒l kết lwâ̭n kuố Thú tưởng Chỉnh fú Fa̭m Minh Chỉnh ớ puối la̒ wiḙ̂c pơ̭i Ban Thươ̒ng bṷ Tính wí Hwa̒ Bi̒nh ngă̒i 13/4/2024.
Kuổi năm 2023, xán fấm tinh bô̭t kú zâi kuố Hơ̭p tác xa̭ (HTX) liên kết zi̭ch bṷ nôông ngiḙ̂p pơ̭i chể biển tinh bô̭t Nhwâ̭n Tlă̭ch ớ thôn Dôô̒ng Xḙ, xa̭ Nhwâ̭n Tlă̭ch (Lương Xơn) ản tlửng nhâ̭n xán fấm OCOP 3 khaw. Dổi pơ̭i mo̭l zân diḙ̂ fương, kú zâi tơ̒ng la̒ kâl lôông zúp pa̒ kon kái thiḙ̂n thu nhâ̭p, xwả tỏl, zám nge̒w. Wiḙ̂c tlửng nhâ̭n tinh bô̭t kú zâi ản tiêw chwấn OCOP 3 khaw la̒ tiê̒n dê̒ cho ta̒n hô̭ za di̒nh tiếp zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến, zoong xán fấm bươn xa hơn tlêênh thi̭ tlươ̒ng.
.jpg)
