(HBDT) - Zu̒ tlái kwa 2 năm ửng fỏ pơ̭i zi̭ch Covid-19, xoong môô̭ch xổ nôông xán dă̭c tlưng kuố tính ka̭ no̒ i zư̭ bư̭ng bi̭ tlỉ ớ thi̭ tlươ̒ng nô̭i diḙ̂ kôô̒ng pơ̭i bươn xa tha thi̭ tlươ̒ng thể zởi. Pớ tâ̒w năm têểnh măi, ta̒n kác tố tlức, zwănh ngiḙ̂p, hô̭ xán xwất tloong tính i ta̒ xwất khấw ta̒n chwiển nôông xán zả tli̭ kaw la̭i môô̭ch xổ thi̭ tlươ̒ng mởi pơ̭i tỏn nhân thêm tư̒ dơn ha̒ng. Ni la̒ tỉn hiḙ̂w pui zư̭ bảw thi̭ tlươ̒ng xwất khấw kuố ta̒n kác xán fấm nôông xán tiếp tṷc pứt fả.


Kôông nhân Kôông ti KF Kim Bôi (thi̭ tlẩn Ba Ha̒ng Dô̒i - La̭c Thwí) xơ chể xán fấm thươi xwất khấw. 

Chwiển container miể tlẳng tâ̒w tiên xwất khấw la̭i thi̭ tlươ̒ng Mi̭ ản koi nhơ la̒ zẩw môốc mởi tloong li̭nh bư̭c xwất khấw nôông xán kuố tính. Bới ni la̒ thi̭ tlươ̒ng khỏ tỉnh, xán fấm chí kỏ thể ản xwất khấw ka̭ dám báw tú ta̒n kác diê̒w kiḙ̂n wê̒l chất lươ̭ng pơ̭i ATTF, kwi kắch toỏng kỏi, báw kwán. 

Ôông Ngwiḙ̂n Lê Diḙ̂p, Zảm dôốc Kôông ti TNHH Dâ̒w tư thương ma̭i Tiển Ngân (TF Hwa̒ Bi̒nh) cho hăi: Xán fấm xwất khấw khănh khânh 6 khảng da̒m fản khươ̭ ta̒n kác pên wê̒l diê̒w khwán hơ̭p dôô̒ng pơ̭i xư̭ hô̭ tlơ̭ kuố Xớ NN&FTNT, Kṷc Báw bḙ̂ thư̭c bâ̭t tí thảw gơ̭ bưởng bắc wê̒l ta̒n kác iêw kâ̒w ki̭ thwâ̭t. Miể tlẳng zo kôông ti ta̒n tôi tlư̭c tiếp thu muô, xơ chể, toỏng kỏi pơ̭i ản Kôông ti TNHH fát tliến thương ma̭i pơ̭i kôông ngḙ̂ xwất khấw mởi, Kôông ti Vina Agri Import ớ Hwa Ki̒ chi̭w tlắch nhiḙ̂m wê̒l hô̒ xơ chẩi tơ̒, logistics. Pớ năm 2021 têểnh măi, Kôông ti TNHH Dâ̒w tư thương ma̭i Tiển Ngân i ta̒ fát tliến pơ̭i bớ hôô̭ng la̭i li̭nh bư̭c xwất khấw, kôô̒ng pơ̭i thă̒nh kwá pước tâ̒w la̒ xwất khấw ản lô miể tlẳng ép dác tâ̒w tiên paw kuổi năm 2021 kôô̒ng xổ lươ̭ng 10 tẩn la̭i thi̭ tlươ̒ng Dức. Năm 2022, tiếp tṷc xwất khấw miể khwáng 100 tẩn la̭i thi̭ tlươ̒ng EU, Ha̒n Kuốc. Tloong kwả tli̒nh la̒ tô̭l chăng ít khỏ khăn, xoong, nhân biên pơ̭i lă̭nh da̭w kôông ti ka̭ no̒ i nô̭ lư̭c thi̒m tha zái fáp tí khắc fṷc. Kwa di̭ i ta̒ kỉ ản ta̒n hơ̭p dôô̒ng xwất khấw ớ thi̭ tlươ̒ng mởi. 

Thơ̒i zan kwa, tlêênh kơ xớ ta̒n kác kwiết di̭nh, kể hwă̭ch, văn bán chí da̭w kuố WBNZ tính, ta̒n kác xớ, ban, ngă̒nh, hwiḙ̂n, thă̒nh fổ kăn kử nhiḙ̂m bṷ ản zaw ta̒ zoong tha ta̒n zái fáp tí tố tlức la̒. Tloong di̭, tâ̭p tlung paw xán xwất an twa̒n, hi̒nh thă̒nh bu̒ng xán xwất ha̒ng hwả; hô̭ tlơ̭ tlửng nhâ̭n áp zṷng kwi tli̒nh thư̭c hă̒nh xán xwất nôông ngiḙ̂p tốt; tấi mă̭nh wiḙ̂c kấp, zảm xát ma̭ xổ bu̒ng lôông (MSVT), ma̭ xổ kơ xớ toỏng kỏi. Kết nổl khươ̭ zwănh ngiḙ̂p xơ chể, chể biển pơ̭i ta̒n kác bu̒ng xán xwất tâ̭p tlung; kwáng bả, kết nổl tiêw thṷ xán fấm nôông, lâm xán ớ tloong pơ̭i wa̒i nước. Tính i ban hă̒nh ta̒n kác văn bán wê̒l kơ chể, tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭ mo̭l xán xwất, zwănh ngiḙ̂p, HTX thúc tấi xán xwất nôông ngiḙ̂p, nơng kaw chất lươ̭ng xán fấm, kết nổl pơ̭i bớ hôô̭ng thi̭ tlươ̒ng tiêw thṷ nôông xán… 

Kỏ xư̭ chí da̭w kuố Tính wí, WBNZ tính, paw kuô̭c kwiết liḙ̂t kuố ngă̒nh NN&FTNT kôô̒ng pơ̭i ta̒n kác dơn bi̭ chwiên môn, xư̭ tlú dôô̭ng kuố ta̒n kác zwănh ngiḙ̂p, HTX, kâ̒n ku̒, xảng ta̭w kuố mo̭l xán xwất i ta̒ zúp môô̭ch xổ nôông xán chú lư̭c kuố tính ản xwất khấw. Pớ wiḙ̂c kấp 21 MSVT cho ziḙ̂n tích keenh tác 168,7 ha tlêênh diḙ̂ pa̒n tính i ta̒ bớ tha kơ hô̭i xwất khấw nôông xán la̭i ta̒n thi̭ tlươ̒ng ká. Tỉnh têểnh hết năm 2022, kỏ 14 zwănh ngiḙ̂p, HTX, tố hơ̭p tác kỏ xán fấm nôông xán xwất khấw la̭i thi̭ tlươ̒ng: Tlung Kuốc, Da̒i Lwan, Nhâ̭t Bán, Úc, Ha̒n Kuốc, EU, Ha̒ Lan, Dức…(tăng 75% wê̒l xổ kơ xớ xo pơ̭i năm 2021). Ta̒n kác xán fấm chể biển pớ ngṷ kôốc, tắc, kú, tlải, băng, kú kâl, nôông xán thươi (miể, chuổi, za̭n, pưới…) ản xwất khấw kôô̒ng pơ̭i tôống zả tli̭ ha̒ng hwả ước da̭t 518,65 tí dôô̒ng, tăng 103,92% xo pơ̭i năm 2021. 

Têểnh măi, twa̒n tính kỏ 147 kơ xớ lôông, chăn nuôi pơ̭i nuôi lôông thwí xán ản hô̭ tlơ̭ tlửng nhâ̭n VietGAP, tiêw chwấn GlobalGAP, hư̭w kơ. Ta̒n kác xán fấm nôông xán i ngă̒i ka̒ng da za̭ng, fát hwi ản tiê̒m năng, lơ̭i thể khă̭n kỏ kuố diḙ̂ fương, dáp ửng ản iêw kâ̒w xwất khấw khắt khe kuố ta̒n kác nước nhâ̭p khấw pơ̭i ản mo̭l tiêw zu̒ng gi nhâ̭n, teẻnh zả kaw. 

Tí xán xwất nôông ngiḙ̂p kuố tính fát tliến pê̒n bư̭ng tloong zai dwa̭n mởi, nhiḙ̂m ki̒ 2020 - 2025. Tính wí dê̒ tha fương tlâm fát tliến kinh tể tính nhănh, pê̒n bư̭ng; xeenh, xeenh hơn pơ̭i xeenh hơn nươ. Fát tliến tlêênh 4 tlṷ kô̭t, tloong di̭ nôông ngiḙ̂p ản xác di̭nh la̒ nê̒n táng nhă̒m fát hwi tiê̒m năng, thể mă̭nh kuố tính tí kung kấp lương thư̭c, thư̭c fấm cho thi̭ tlươ̒ng tloong nước pơ̭i bươn têểnh xwất khấw. Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Hwi Nhwâ̭n, Zảm dôốc Xớ NN&FTNT cho hăi: Kôô̒ng pơ̭i tư̒ zái fáp tang ản ta̒n kác kấp, ngă̒nh, diḙ̂ fương thư̭c hiḙ̂n, tí da̭t ản ta̒n kác nhiḙ̂m bṷ, mṷc tiêw tă̭ch tha, ngăl pớ ta̒n khảng tâ̒w năm, ngă̒nh NN&FTNT i ta̒ tâ̭p tlung hô̭ tlơ̭, dôô̒ng hă̒nh kôô̒ng ta̒n kác kơ xớ, zwănh ngiḙ̂p, dơn bi̭ xán xwất - kinh zwănh nhă̒m nơng kaw chất lươ̭ng xán fấm, dám báw wê̒l ATTF, dáp ửng ản iêw kâ̒w kuố pên dổi tác muô ha̒ng; hô̭ tlơ̭ ta̒n zwănh ngiḙ̂p, hơ̭p tác xa̭ áp zṷng hḙ̂ thôổng kwán lỉ chất lươ̭ng tiên tiển; tăng kươ̒ng thănh tla, kiếm tla, lḙ̂ mâ̭w zảm xát, hâ̭w kiếm ớ ta̒n kác bu̒ng xán xwất, bu̒ng ngwiên liḙ̂w, xơ chể, chể biển, báw kwán pơ̭i lưw thôông nhă̒m kiếm xwát chất lươ̭ng, ATTF, báw bḙ̂ thương hiḙ̂w nôông xán…

 

 


KÁC TIN KHÁC


Zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến thương hiḙ̂w bô̭t kú zâi Nhwâ̭n Tlă̭ch

Kuổi năm 2023, xán fấm tinh bô̭t kú zâi kuố Hơ̭p tác xa̭ (HTX) liên kết zi̭ch bṷ nôông ngiḙ̂p pơ̭i chể biển tinh bô̭t Nhwâ̭n Tlă̭ch ớ thôn Dôô̒ng Xḙ, xa̭ Nhwâ̭n Tlă̭ch (Lương Xơn) ản tlửng nhâ̭n xán fấm OCOP 3 khaw. Dổi pơ̭i mo̭l zân diḙ̂ fương, kú zâi tơ̒ng la̒ kâl lôông zúp pa̒ kon kái thiḙ̂n thu nhâ̭p, xwả tỏl, zám nge̒w. Wiḙ̂c tlửng nhâ̭n tinh bô̭t kú zâi ản tiêw chwấn OCOP 3 khaw la̒ tiê̒n dê̒ cho ta̒n hô̭ za di̒nh tiếp zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến, zoong xán fấm bươn xa hơn tlêênh thi̭ tlươ̒ng.

Kư̭w chiển binh hwiḙ̂n La̭c Thwí thi duô la̒ kinh tể zói

Ta̒n năm kwa, foong tla̒w "Kư̭w chiển binh thi duô la̒ kinh tể zói” tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ Hưng Thi (La̭c Thwí) kỏ khức lan khu hôô̭ng, ản ta̒n hô̭i biên nhiḙ̂t ti̒nh hướng ửng. Pớ foong tla̒w xwất hiḙ̂n tư̒ kư̭w chiển binh diến hi̒nh, gương mâ̭w tloong fát tliến kinh tể, tlớ thă̒nh tẩm gương tloong law dôô̭ng xán xwất, toỏng kóp paw kôông kuô̭c xâi zư̭ng, fát tliến kwêl hương ngă̒i ka̒ng ză̒w thôốch.

Thwát nge̒w bớ mô hi̒nh ruôi oong lể mââ̭ch

Tâ̭n zuṷng lơ̭i thể dô̒l rưư̒ng, nhưửng năm kwa, nôông zâ xa̭ Tứ Nê, hwiḙ̂n Tân La̭c dấi meḙnh fát chiến kinh tể, tloong rỉ ngê̒ ruôi oong lể mââ̭ch zoong la̭i hiḙ̂w kwá kinh tể. Tiêw biếw la̒ za di̒nh eenh Bu̒i Văn Liêm ớ xỏm Kú. Nha̒ ớ khâânh rưư̒ng, kỏ nhê̒w lo̭i kâl va̒ kác lo̭i hwa rưư̒ng, tốt cho wiḙ̂c ruôi oong, eenh Liêm da̒ thi̒m hiếw, hoo̭c hói kwa kác fương tiḙ̂n thôông tin da̭i chuủng va̒ kác hô̭ ruôi oong tloong vuu̒ng, bớ rỉ dâ̒w tư tlêênh 50 ố oong ruôi dớ lể mââ̭ch.

Thảw khớ dâ̒w tha cho kâl kai xeenh

Châ̭m thu muô, châ̭m thănh twản… la̒ thư̭c tla̭ng dổi vởi kác hô̭ liên kết tlôông kâl kai xeenh tlêênh diḙ̂ ba̒n tính. Ngwiên nhân zo kinh tể xwi thwải cho rêênh kác zănh ngiḙ̂p khỏ khăn tloong wiḙ̂c thu muô, "dâ̒w tha” ó ốn di̭nh. Thưư̭c tể rỉ, ngươ̒i zân moong muổn chỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương va̒ kác ngă̒nh chưức năng fổi hơ̭p chă̭t kôô̒ng kác zwănh ngiḙ̂p thưư̭c hiḙ̂n nhê̒w zái fáp thảw dá khỏ khăn cho cho dâ̒w tha kâl kai xeenh, ta̭w diê̒w kiḙ̂n cho kác hô̭ tlôông kai xeenh iên tâm fát chiến va̒ nơng kaw zả tli̭ kâl tlôô̒ng.