(HBDT) - Tloong muô̒ dẳng noỏng, thwí xán nuôi lởi bác fái ta̒n kác lwa̭i bḙ̂nh pơ̭i nhơ ngwi kơ chít nga̭t zo lươ̭ng oxi hwa̒ tan tloong dác thuổng éw. Tí ha̭n chể thiḙ̂t ha̭i, mo̭l nuôi kả kâ̒n fái chú dôô̭ng thư̭c hiḙ̂n ta̒n zái fáp tí báw bḙ̂ thwí xán nuôi.


Hô̭ nuôi kả lôô̒ng pe̒ xa̭ Vâ̒i Nươ (Da̒ Bắc) chú dôô̭ng ta̒n kác biḙ̂n fáp báw bḙ̂ kả nuôi tloong muô̒ dẳng noỏng. 

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể thuô̭c bu̒ng loo̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh, ta̒n năm kwa, xa̭ Vâ̒i Nươ (Da̒ Bắc), tlủ tloo̭ng fát tliến ngê̒ nuôi kả lôô̒ng pe̒. Dôô̒ng chỉ Xa Văn Xi, Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Vâ̒i Nươ cho hăi: Zấp ni̒, Hết thắi xa̭ nuôi khwáng 500 lôô̒ng kả. Kôô̒ng kinh ngiḙ̂m chăn nuôi tư̒ năm, pớ tâ̒w năm têểnh măi, tlêênh diḙ̂ pa̒n xa̭ chăng xắi tha zi̭ch bḙ̂nh tlêênh ta̒n kả nuôi. Dă̭c biḙ̂t, tloong diê̒w kiḙ̂n dẳng noỏng kôô̒ng pơ̭i khô ha̭n lô ngă̒i, xa̭ i ta̒ twiên tliê̒n têểnh mo̭l zân chú dôô̭ng zoong lôô̒ng kả têểnh ta̒n miểng kỏ dác chắi tha, chắi paw hăi la̒ lḙ̂ ti ô dác cho chắi paw lôô̒ng kả; chú dôô̭ng cho thêm vitamin, khwảng chất pơ̭i foo̒ng bḙ̂nh cho kả. 

Za di̒nh ôông Lỉ Văn Thân, xỏm Lăw Pai, xa̭ Vâ̒i Nươ i ta̒ zwi tli̒ ngê̒ nuôi kả lôô̒ng ản khwáng 10 năm năi, zấp ni̒ kỏ hơn 10 lôô̒ng kả ta̒n kác lwa̭i nhơ: tlẳm zâ̒m, hô fi kôô̒ng pơ̭i môô̭ch xổ kả dă̭c xán khác. Thew ôông Thân, paw muô̒ dẳng noỏng, nhất la̒ ta̒n ngă̒i nhiḙ̂t dô̭ tăng kaw hăi la̒ mươ za̒w, kả nuôi kỏ ngwi kơ bi̭ thiḙ̂t ha̭i. Cho dêênh, za di̒nh ôông i ta̒ chú dôô̭ng muô mẳi xṷc khỉ pơ̭i la̒ ta̒n kác biḙ̂n fáp tí foo̒ng, chẩng zi̭ch bḙ̂nh, thiên tai cho ta̒n kả. Wa̒i za di̒nh ôông Thân, zấp ni̒ kỏ ha̒ng ngi̒n hô̭ ớ ta̒n kác xa̭ bu̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh fát tliến ngê̒ nuôi kả lôô̒ng pe̒. Thew kơ kwan tlức năng, ta̒n kác hô̭ i ta̒ kơ bán nẳm ản ta̒n kác ki̭ thwâ̭t tloong foo̒ng, chẩng zi̭ch bḙ̂nh cho ta̒n kả. 

Dôô̒ng chỉ Hwa̒ng Văn Xơn, Tli kṷc tlướng Tli kṷc Thwí xán cho hăi: Pớ tâ̒w năm têểnh măi, ngê̒ nuôi thwí xán tlêênh loo̒ng hô̒ Hwa̒ Bi̒nh fát tliến khả ốn di̭nh, chăng kỏ tư̒ zi̭ch bḙ̂nh xắi tha, Hết thắi ká tính zwi tli̒ ziḙ̂n tích nuôi kả ta̒m, hô̒ nhó, nuôi kả tôô̒ng, kả hô̒ 2.698 ha pơ̭i 4.910 lôô̒ng nuôi kả, xán lươ̭ng thu hwă̭ch ước khwáng 6.138 tẩn. Mé, thew zư̭ bảw kuố Tlung tâm khỉ tươ̭ng Thwí văn, tloong năm 2023, ớ miê̒n Bắc, thơ̒i tiết dẳng noỏng xḙ ko̒n xắi tha pớ khảng 5 têểnh nướ tâ̒w khảng 8. Thơ̒i zan dẳng noỏng kẻw za̒i kôô̒ng pơ̭i nhḙ̂it dô̭ ớ mớc kaw kỏ thế ắnh hướng tlư̭c tiếp têểnh hwa̭t dôô̭ng kuố dôô̭ng bâ̭t thwí xán hăi la̒ zản tiếp thôông kwa kwả tli̒nh lỉ hwả kuố miểng nuôi. Ka̭ nhiḙ̂t dô̭ ka hăi la̒ zaw dôô̭ng tư̒ xḙ gâi xôốc nhiḙ̂t, zám khức dê̒ khảng kuố dôô̭ng bâ̭t thwí xán, tăng tác nhân la̒ dêênh bḙ̂nh, ắnh hướng têểnh tí lḙ̂ khôổng. Hơn nươ, ni ko̒n la̒ diê̒w kiḙ̂n thwâ̭n lơ̭i cho ta̒n kác tác nhân gâi bḙ̂nh nhơ bi khwấn pơ̭i bi zút fát tliến. 

Thew di̭, mo̭l nuôi thwí xán kâ̒n thươ̒ng xwiên bḙ̂ xinh lôô̒ng nuôi kwang khă̭ch, thôông thwảng tí lưw thôông dác tloong pơ̭i wa̒i lôô̒ng nhă̒m tăng kươ̒ng oxi hwa̒ tan tloong dác, zám bâ̭t bảm, kải bấn tloong lôô̒ng pe̒. Ka̭ mo̒ dác khôông, hô̒ zám kâ̒n cho pẳn lôô̒ng nuôi hăi la̒ zoong lôô̒ng nuôi têểnh miểng pu̒ng kỏ dác khu tí dám báw dô̭ khu lôô̒ng nuôi ka̭ no̒ i ớ mớc 2,5 - 3m tí zám xư̭ tác dôô̭ng kuố nhiḙ̂t dô̭ kaw. Tăng kươ̒ng khức dê̒ khảng cho kả nuôi pă̒ng kắch bố xung vitamin C, khwảng chất, men tiêw hwả, tinh hâ̒w tói paw dô̒ ăn cho kả kôô̒ng pơ̭i liê̒w thew hưởng zâ̭n kuố nha̒ xán xwất. 

Dôô̒ng chỉ Hwa̒ng Văn Xon, Tli kṷc tlướng Tli kṷc thwí xán tlủ ỉ: Mo̭l zân cho kả ăn paw ka̭ lảng khởm hăi la̒ pân khuô̭ng maách tí kả nuôi kỏ thế xứ zṷng dô̒ ăn hiḙ̂w kwá nhất. Ka̭ nhiḙ̂t dô̭ dác tlêênh 350C thi̒ zám lươ̭ng dô̒ ăn thuổng ko̒n 1/3 xo pơ̭i bi̒nh thươ̒ng. Tlâ̒ng cho kả ăn ớ ta̒n thơ̒i diếm môi tlươ̒ng dác tlêênh 39 - 400C. Wa̒i tha, kâ̒n thu tiế ka̭ kả nuôi ản kích kơ̭ thu hwă̭ch tí zám mâ̭t dô̭ nuôi tloong lôô̒ng pe̒. Ha̭n chể teẻnh pắt, bâ̭n chwiến, thá zôổng paw ta̒n ngă̒i dẳng noỏng, ta̒n ka̭ dẳng noỏng tloong ngă̒i.

 

KÁC TIN KHÁC


Hwiḙ̂n Iên Thwí lan twá foong tla̒w xâi zưư̭ng vươ̒n mâ̭w

Vởi xư̭ hổ chơ̭ kuố hwiḙ̂n, xư̭ baw kuô̭c kuố kác foo̒ng, ban, ngă̒nh, ngươ̒i zân… thơ̒i zan kwa, hwiḙ̂n Iên Thwí da̒ chiến khai hiḙ̂w kwá Dê̒ ản hổ chơ̭ xâi zưư̭ng khu zân kư nôông thôn mởi kiếw mâ̭w va̒ vươ̒n mâ̭w thuô̭c Chương chi̒nh muṷc tiêw kwuốc za xâi zưư̭ng nôông thôn mởi kiếw mâ̭w va̒ vươ̒n mâ̭w thuô̭c Chương chi̒nh muṷc tiêw xâi zưư̭ng nôông thôn mởi hwiḙ̂n Iên Thwí zai dwa̭n 2021 – 2025. Hwiḙ̂n tích kưư̭c vâ̭n dôô̭ng hổ chơ̭ ngươ̒i zân kái ta̭w vươ̒n ta̭p hi̒nh thă̒nh nhưửng mô hi̒nh vươ̒n mâ̭w cho kết kwá kinh tể kaw.

Nhưửng ngươ̒i thư̭c hiḙ̂n ước mơ dươ nôông xán “xwất ngwa̭i”

Kỏ lơ̭i thể wê̒l khỉ hâ̭w, dất dai, nôông xán foong fủ, nhê̒w tiê̒m năng… ngă̒nh nôông ngiḙ̂p tính da̒ va̒ dang vươn lêênh thu hút kác zwănh ngiḙ̂p, tố chức HTX dâ̒w tư baw lỉnh vư̭c nôông ngiḙ̂p chể biển, tưư̒ng bước khắng di̭nh vi̭ thể môô̭ch xổ nôông xán diḙ̂ fương tlêênh thi̭ tlươ̒ng kwuốc tể.

Khai thác tư̒ nhất kỏ thế ta̒n tiê̒m năng, lơ̭i thể keḙnh tlănh tí fát tliến

Văn foo̒ng Chỉnh fú bươ̒ ban hă̒nh Thôông bảw Kết lwâ̭n khổ 179/TB-VPCP, ngă̒i 23/4/2024 wê̒l kết lwâ̭n kuố Thú tưởng Chỉnh fú Fa̭m Minh Chỉnh ớ puối la̒ wiḙ̂c pơ̭i Ban Thươ̒ng bṷ Tính wí Hwa̒ Bi̒nh ngă̒i 13/4/2024.

Zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến thương hiḙ̂w bô̭t kú zâi Nhwâ̭n Tlă̭ch

Kuổi năm 2023, xán fấm tinh bô̭t kú zâi kuố Hơ̭p tác xa̭ (HTX) liên kết zi̭ch bṷ nôông ngiḙ̂p pơ̭i chể biển tinh bô̭t Nhwâ̭n Tlă̭ch ớ thôn Dôô̒ng Xḙ, xa̭ Nhwâ̭n Tlă̭ch (Lương Xơn) ản tlửng nhâ̭n xán fấm OCOP 3 khaw. Dổi pơ̭i mo̭l zân diḙ̂ fương, kú zâi tơ̒ng la̒ kâl lôông zúp pa̒ kon kái thiḙ̂n thu nhâ̭p, xwả tỏl, zám nge̒w. Wiḙ̂c tlửng nhâ̭n tinh bô̭t kú zâi ản tiêw chwấn OCOP 3 khaw la̒ tiê̒n dê̒ cho ta̒n hô̭ za di̒nh tiếp zi̒n zư̭ pơ̭i fát tliến, zoong xán fấm bươn xa hơn tlêênh thi̭ tlươ̒ng.