Xa̭ Iên Tli̭, hwiḙ̂n Iên Thwí pắt thăi paw xâi zư̭ng nôông thôn mởi (NTM). Pớ môô̭ch xa̭ NTM kiếw mâ̭w kuố tính.


Bô̭ fâ̭n Tiếp nhâ̭n pơ̭i tlá kết kwá xa̭ Iên tli̭ (Iên Thwí) fṷc bṷ tốt nhu kâ̒w zái kwiết thú tṷc hă̒nh tlỉnh kuố mo̭l zân.


Tlước ni, nguô̒n thu nhâ̭p kuố mo̭l zân tlú iểw fṷ thuô̭c paw nôông ngiḙ̂p. Thư̭c hiḙ̂n Kwiết di̭nh khổ 86/QĐ-TTg kuố Thú tưởng Chỉnh fú wê̒l fê zwiḙ̂t zănh xắch ta̒n kác xa̭ bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c hiếw khổ pơ̭i miê̒n nủi, 40% khổ mo̭l kỏ thé báw hiếm i tể (BHIT) kuố xa̭ chăng ản Nha̒ nước hô̭ tlơ̭. Tí lḙ̂ paw fú thé BHIT ko̒n khwáng 60%. Xa̭ kỏ diḙ̂ pa̒n hôô̭ng, zân kư khôổng thươ thớt cho dêênh wiḙ̂c hwi dôô̭ng la̒ ta̭ng khả zaw thôông nôông thôn xỏm, liên thôn, ti tôô̒ng na̒ thew tí lḙ̂ 50 - 50 nhân zân fái toỏng kóp tư̒. Kỏ xỏm fái toỏng kóp têểnh 800 tliḙ̂w dôô̒ng, kỏ nha̒ toỏng ba̒i tliḙ̂w dôô̒ng. Wiḙ̂c bâ̭n dôô̭ng nhân zân toỏng kóp tham za la̒ ta̭ng khả tô̭l tư̒ khỏ khăn.

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Thôông, Fỏ Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Iên Tli̭ cho hăi: Tlước khỏ khăn di̭, Dáng bô̭ xa̭ tha ta̒n kác ngi̭ kwiết chwiên dê̒, fố biển têểnh tơ̒ng chi bô̭, dáng biên. Twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng, hwi dôô̭ng nguô̒n hô̭ tlơ̭ nhân zân tham za BHIT. Dổi pơ̭i ta̒n nha̒ khỏ khăn bâ̭n dôô̭ng muô thew hi̒nh thức 3 - 6 khảng… Dổi pơ̭i ta̭ng khả zaw thôông, kấp wí, tlỉnh kwiê̒n chí da̭w la̒ dôô̒ng bô̭ ta̒n kác tiêw tlỉ, bâ̭n zṷng lôô̒ng gép ta̒n tlương tli̒nh, zư̭ ản pơ̭i i nhơ la̒ tốt ta̒n kác kuô̭c bâ̭n dôô̭ng, foong tla̒w thew fương tlâm zươ̭ paw nô̭i lư̭c kuố kôô̭ng dôô̒ng zân kư la̒ tlỉnh, kỏ xư̭ hô̭ tlơ̭ môô̭ch fâ̒n pớ ngân xắch nha̒ nước, kôô̒ng pơ̭i khwiển khích ta̒n kác thă̒nh fâ̒n kinh tể kôô̒ng tê̒w la̒. 

La̒ tốt kôông tác twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng tí mo̭l zân hiếw ho̭ wê̒l xâi zư̭ng NTM, pớ di̭ nhân zân tư̭ ngwiḙ̂n hiển tất ớ, tất nôông ngiḙ̂p tí bớ hôô̭ng ta̭ng khả zaw thôông nôông thôn, ta̭ng khả ti tôô̒ng na̒ kôô̒ng ta̒n kôông tli̒nh fúc lơ̭i kuố xa̭: toỏng kóp tiê̒n kuố, kôông khức law dôô̭ng, tlính tlang nha̒ ớ khu zân kư, kái ta̭w wâ̒n ta̭p, la̒ tươ̒ng ha̒w xeenh, khả ti la̭i tloong xỏm kwang xă̭ch, văn minh… Cho dêênh bô̭ mă̭t nôông thôn thăi tối ản dố ho̭, tơ̒i khôổng bâ̭t chất, tinh thâ̒n kuố nhân zân ngă̒i ka̒ng ản nơng lêênh. Năm 2021 xa̭ ản kôông nhâ̭n da̭t chwấn NTM kiếw mâ̭w. 

Pơ̭i fương tlâm xâi zư̭ng NTM tươ̭ tlêênh nô̭i lư̭c pơ̭i tiê̒m năng kuố diḙ̂ fương, xa̭ nhân hôô̭ng, fát tliến mô hi̒nh xán xwất chwiên kănh fu̒ hơ̭p, zoong ta̒n lwa̭i kâl lôông kỏ zả tli̭, năng xwất kaw paw xán xwất. Zấp ni̒ xa̭ zwi tli̒ ốn di̭nh 100 ha chwiên kănh kâl khwai xo̭ 20ha; bu̒ng chwiên kănh xán xwất tắc xeenh 10ha; zwi tli̒ ốn di̭nh 20ha bu̒ng lôông kâl kỏ mủi da̭t tiêw chwấn ViêtGAP; ửng zṷng môô̭ch khổ zôổng mởi thâm kănh xán xwất lo̭ năng xwất kaw 80ha kôô̒ng pơ̭i bu̒ng xán xwất kâl zươ̭c liḙ̂w 30ha. 

Năm 2023, thu nhâ̭p bi̒nh kwân kuố xa̭ ản 64 tliḙ̂w dôô̒ng/mo̭l, hô̭ nge̒w ko̒n 31 hô̭, chiểm 1,58%. Chiê xé ta̒n kinh ngiḙ̂m tloong xâi zư̭ng NTM kiếw mâ̭w, dôô̒ng chỉ Bu̒i Văn Thôông cho hăi thêm: Tlước hết tăng kươ̒ng xư̭ lă̭nh da̭w kuố kấp wí Dáng, tlỉnh kwiê̒n, wiḙ̂c tê̒w pơ̭i ha̒ kôô̒ng la̒ chă̭t chḙ kuố Mă̭t tlâ̭n Tố kuốc kôô̒ng ta̒n kác dwa̒n thế pớ xa̭ têểnh xỏm, twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng nhân zân la̒ tlú tlương kuố Dáng, Nha̒ nước wê̒l xâi zư̭ng NTM, fát hwi khức mă̭nh tôống hơ̭p kuố ká hḙ̂ thôổng tlỉnh tli̭. Nêw kaw tinh thâ̒n tlắch nhiḙ̂m mo̭l dáng biên, mo̭l dửng tâ̒w. Ta̭w diê̒w kiḙ̂n tí ta̒n kác tố hơ̭p tác, hơ̭p tác xa̭ hwa̭t dôô̭ng, ta̭w diê̒w kiḙ̂n liên kết pê̒n bư̭ng, ốn di̭nh tâ̒w tha cho xán fấm. 

Tấi mă̭nh chwiến tối kơ kẩw kâl lôông, bâ̭t nuôi, thư̭c hiḙ̂n tải kơ kẩw ngă̒nh nôông ngiḙ̂p gẳn pơ̭i xâi zư̭ng NTM, Khai thác tổi da pơ̭i xứ zṷng kỏ hiḙ̂w kwá ta̒n kác nguô̒n bổn. Dổi pơ̭i nguô̒n bổn hô̭ tlơ̭. Dổi pơ̭i nguô̒n bổn hô̭ tlơ̭ tlư̭c tiếp pớ tlương tli̒nh NTM thư̭c hiḙ̂n thew kơ chể tlaw kwiê̒n chú dôô̭ng cho kôô̭ng dôô̒ng zân kư, tư̭ pa̒n pa̭c, kwiết di̭nh thew kwi di̭nh mớc hô̭ tlơ̭; tăng kươ̒ng tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭ kinh fỉ kwa hi̒nh thức hô̭ tlơ̭ bâ̭t tư nhơ: hô̭ tlơ̭ xi măng tloopng xâi zư̭ng ta̭ng khả zaw thôông, xâi mương tỏn dác paw tôô̒ng na̒, dâ̒w tư fát tliến, ta̭w diê̒w kiḙ̂n fát hwi tỉnh chú dôô̭ng, tư̭ tlú kuố kôô̭ng dôô̒ng zân kư nhă̒m zám tli fỉ, nơng kaw hiḙ̂w kwá xứ zṷng bổn…


KÁC TIN KHÁC


Bỉ thư chi dwa̒n thu ha̒ng tlăm tliḙ̂w dôô̒ng mơ̭i mo̒ năm pớ wiḙ̂c nuôi kả lôô̒ng

Kwa thi̒m hiếw, eenh Ngwiḙ̂n Văn Lân, Bỉ thư chi dwa̒n tố Vôi, fươ̒ng Thải Bi̒nh, TF Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ tâ̭n zṷng diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên khă̭n kỏ kuố kwêl hương, mă̭nh za̭n dâ̒w tư xâi zư̭ng mô hi̒nh nuôi kả lôô̒ng tlêênh loo̒ng hô̒ thwí diḙ̂n Hwa̒ Bi̒nh, tlớ thă̒nh tẩm gương lảng wê̒l khới ngiḙ̂p kuố thănh niên tlêênh diḙ̂ pa̒n.

Thúc tấi fát tliến, nơng kaw hiḙ̂w kwá kinh tể tâ̭p thế

Kinh tể hơ̭p tác chăng tlí zúp ốn di̭nh pơ̭i fát tliến xán xwất, kinh zwănh mo̒ ko̒n la̒ tha ản wiḙ̂c la̒, tăng thu nhâ̭p, hô̭ tlơ̭ xwả tỏl, zám nge̒w, ốn di̭nh tơ̒i khôổng kuố thă̒nh biên. Thơ̒i zan kwa, xác di̭nh bai tlo̒ kôô̒ng pơ̭i tâ̒m kwan tloo̭ng luố fát tliến kinh tể tâ̭p thế (KTTT), tlêênh kơ xớ ta̒n kwi di̭nh kuố Tlung ương, tính Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ lâ̭p ban hă̒nh ta̒n tlỉnh xắch hô̭ tlơ̭, ta̭w dôô̭ng lư̭c thúc tấi KTTT fát tliến. Kwa di̭ toỏng kóp kwan tloo̭ng paw fát tliến KT-XH kuố diḙ̂ fương.

Bu̒i Di̒nh Văn – gương lảng fát tliến kinh tể

Tloong ta̒n năm kwa, foong tla̒w dwa̒n biên, thănh niên bươ̭t khỏ la̒ kinh tể ản thuối tlé xa̭ Lô̭ Xơn, hwiḙ̂n Tân La̭c tích kư̭c hướng ửng. Ngă̒i ka̒ng kỏ tư̒ dwa̒n biên, thănh niên pă̒ng khát boo̭ng bươn lêênh la̒ ză̒w, zảm ngẳm ngi̭, zảm la̒ ti lêênh pớ hal pa̒n thăi tlẳng tí tlớ thă̒nh ta̒n thănh niên tiêw biếw la̒ kinh tể zói kuố hwiḙ̂n.