(HBDT) – Kỏ nhê̒w zi tích li̭ch xứ, văn hwả va̒ zănh lam thẳng kắnh, wiḙ̂c báw tô̒n, zi̒n zư̭ kác zi tích li̭ch xứ, văn hwả gẳn kôô̒ng fát chiến zu li̭ch, dang ản hwiḙ̂n La̭c Xơn kwan tâm thư̭c hiḙ̂n hiḙ̂w kwá, kóp fâ̒n fát hwi kác zả tli̭ văn hwả, dáp ửng nhu kâ̒w dơ̒i khôổng văn hwả, tỉn ngươ̭ng kuố kôô̭ng dôô̒ng. Tloong rỉ nhê̒w zi tích da̒ tlớ thee̒nh diếm zu li̭ch hấp zâ̭n, ta̭w nguô̒n thu cho ngân xắch diḙ̂ fương.
Di̒nh Khêênh, xa̭ Văn Xơn (La̭c Xơn) la̒
diếm xinh hwa̭t văn hwả, tỉn ngươ̭ng kuố ngươ̒i zân diḙ̂ fương.
Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n
Thể Hu̒ng, Tlướng Foo̒ng VH-TT hwiḙ̂n La̭c Xơn cho mắt: Hwiḙ̂n chi̒ ni̒ kỏ
31 zi tích li̭ch xứ - văn hwả va̒ zănh lam thẳng kắnh, tloong rỉ kỏ 3 zi
tích xếp ha̭ng kấp kwuốc za: zi tích kháw kố Mải Dả la̒ng Wee̒nh,
Chiên khu Mươ̒ng Khỏi, zi tích hang xỏm Tla̭i va̒ 12 zi tích xếp ha̭ng
kấp tính, ko̒n la̭i la̒ kác zi tích da̒ ản kháw xát, dươ baw zănh xắch
dê̒ ngi̭ kấp tính kwán lỉ.
La̭c
Xơn la̒ hwiḙ̂n kỏ xổ zi tích ản xếp ha̭ng dửng thử 3 to̒n tính, hḙ̂ thôổng
zi tích khả foong fủ, gô̒m: zi tích kháw kổ, zi tích li̭ch xứ kắch
ma̭ng, zanh lam thẳng kắnh. Mối zi tích ấn bên tloong la̒ nhửng nô̭i ha̒m
văn hwả, gẳn ku̒ng môô̭ch chiê̒n thiết, kâw chuyḙ̂n kế. Như kác lḙ̂ hô̭i
Du Vôl, Đi̒nh Băng, Đi̒nh Khêênh…Tloong nhửng năm kwa hwiḙ̂n da̒ kỏ nhửng
zái fáp tích kư̭c tloongg, wiḙ̂c zư̭
zi̒n, fát hwi kác zả tli̭, zi xán văn hwả. lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng... ản
báw tô̒n, fát hwi dủng Lwâ̭t Zi xán Văn hwả
Ha̒ng
năm, ku̒ng vởi wiḙ̂c kháw xát, ngiên kửw kác zi tích dớ lâ̭p hô̒ xơ khwa
hoo̭c va̒ fáp lỉ tli̒nh UBNZ tính kwiết di̭nh xếp ha̭ng kác kấp. Ban
kwán lỉ zi tích va̒ zănh thẳng dấi meḙnh thư̭c hiḙ̂n wiḙ̂c chôổn thuổng
kấp, báw tô̒n, tôn ta̭w zi tích tloong kác zơ̭ ản ản nha̒ nước xếp
ha̭ng.
Dôô̒ng
chỉ Ngwiḙ̂n Thể Hu̒ng, Tlươ̒ng Foo̒ng VH-T hwiḙ̂n cho mắt thêm: năm 2020,
hwiḙ̂n da̒ tố chức fṷc zư̭ng Lḙ̂ hô̭i Di̒nh Khỏi, xa̭ Ân Ngiḙ̂, tố chức
dỏn nhâ̭n Bă̒ng xếp ha̭ng zi tích kấp tính di̒nh Khêênh, xa̭ Văn Xơn.
Wiḙ̂c kết nổl kác diếm zi tích, diếm zu li̭ch, zănh thẳng tl diḙ̂ ba̒n
ta̭w thwâ̭n lơ̭i cho zu kheéch, kwa rỉ kóp fâ̒n kwáng bả zu li̭ch, dươ zu
li̭ch La̭c Xơn ngă̒i ka̭ng fát chiến.
Hô̒ng
Ngo̭c
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.
Xa̭ Foong Fủ la̒ bu̒ng tất kuố văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. bán Mươ̒ng Kwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ – pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản ta̒n foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n tang kôô̒ng pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng Khu báw tô̒n khôông zan văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng, xỏm Lwi̭ Ái, hưởng têểnh fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, nơng kaw tơ̒i khôổng mo̭l zân.
Ớ bu̒ng Mươ̒ng Chiê̒ng, thi̭ tlẩn Vṷ Bán (La̭c Xơn) kỏ môô̭ch lḙ̂ hô̭i dă̭c xắc ản tố tlức kử 3 năm 1 lâ̒n, di̭ la̒ lḙ̂ hô̭i dê̒n Tlươ̒ng Kha̭. Dê̒n ớ tlêênh pơ̭ khôông Pưới, ớ khân khươ̭ keẻnh tôô̒ng Mươ̒ng Tla̒w, thơ̒ 3 bi̭ thâ̒n Kun Zo̒l la̒ mo̭l chwiên báw tlơ̭ nôông ngiḙ̂p, dă̭i zân la̒ tôô̒ng la̒ na̒, tỏn dác tưởi tôô̒ng na̒, kâl lo̭, lôông kâl pôông, chuông pái, báw tlơ̭ muô̒ ma̒ng, ản nhân zân tloong bu̒ng tôn la̒ thă̒nh hwa̒ng.