Kwầi ha̒ng "tư̠ zác”, diếm nhẩn ẩn tươ̠ng kơ̒ng zu khéch khi dêểnh xỏm Dả Biê, xa̠ Tiên Phong (Da̒ Bắc).

Di bă̒ng dươ̒ng thwí dêểnh Dả Biê dơ̠ vất vá va̒ thơ mô̠ng hơn, kỏ thế kám nhâ̠n kẳi thốch wang xơ, mơ mô̠ng kuố dô̒i, khu̠, rư̒ng xeenh mướt, mă̠t rác hô̒ mênh mang, lăn tăn xoỏng. Bớ khu vư̠c dáw Robinsơn ngeé baw xỏm Dả Biê nhơ baw tloong vi̠nh nhoó kuố hô̒. Xỏm Dả Biê da̒ thi̒m ản hưởng mởi tloong khai thác kác zả tli̠ kánh kwan thiên nhiên thươi thốch, văn wả mo̠l Mươ̒ng dớ vát chiến zu li̠ch thew hi̒nh thức zu li̠ch kô̠ng dô̒ng homestay. Xỏm kỏ 28 hô̠ dân, chú iểw la̒ mo̠l Mươ̒ng vẩn ko̒n zư̠ ản kác zả tli̠ tloong văn wả, nếp ăn, ớ, sinh wa̠t, dă̠c biê̠t ti̒nh ngươ̒i mô̠c ma̠c, la̒ meénh dất bơi, hôốc xư̠ khảm vả, chái ngiê̠m kuố baw ngươ̒i. Kuô̠c khôổng kuố ngươ̒i zân chú iểw la̒ nông, lâm ngiê̠p, ruôi tlôô̒ng, deẻnh bắt thwí xán. Ha̠ thơ̒ng kuố xỏm ản kwan tâm dâ̒w tư. Zư̠ ản da mu̠c tiêw Da̒ Bắc dang nổl dươ̒ng liên xa̠ Hiê̒n Lương, Vâ̒i Nươ, Tiê̒n Vong baw xỏm Dả Biê. Khu vư̠c dáw Khung ku̒ng da̒ ản kẻw diê̠n.

Vươ̒ng xe̠ kám thẩi thư thải, yên lă̒ng khi ản tâ̠n hướng khung kánh va̒ wa̒ ku̒ng nhi̠p khôổng ku̒ng người zân Dả Biê. "Chơ̠ nối” - diếm baảnh ha̒ng kác xỏm, bán thew nâ̠m hô̒ da̒ kỏ nhê̒w mă̠t ha̒ng, nhu iểw vấm baảnh cho khéch za̠w hô̒ di tham kwan. Kuô̠c khôổng kuố ngươ̒i zân Dả Biê iêw lee̒nh tloong thiên nhiên mâl rác. Dâ̒n tôi ngí la̠i ớ nha̒ ngí  homestay Ngo̠c Nhiê̒m - mô̠ch tloong xổ nha̒ la̒ homestay ớ xỏm Dả Biê. Bớ ngôi nha̒ khaa̒nh bớ dơ̒i hơ ko̒n lưw zư̠ dỏn xỏ maách rươ̠i bớ hô̒, bớ tloong da̠i nga̒n rư̒ng kha̒ kwa̠t băl tan rẳng nỏng muô̒ khốt. Ngô̒i bên kướ voỏng kỏ thêế thẩi loo̒ng hô̒ khôông Da̒ ku̒ng nhơ thẩi mênh mông mă̠t hô̒. Ấn hiê̠n tloong kâl kổl la̒ nhửng lôô̒ng rwôi kả kuố ba̒ kon nối lêênh tlêênh mă̠t rác xeenh ngắt.Deenh kwenh nha̒ la̒ khôông zan kuố bôông, tlải, kâl kó, kác xán vấm kuố mo̠l ha tlôông ản. Khu xân ản ba̒i chỉ bă̒ng ku̒i khu̠ xếp lô nhô, ngăng nắp. Tlước hiên nha̒ tlôông kác lo̠i wa bâ̒ng dó, bâ̒ng wa̒ng zán zi̠. Kon mo̠l bâ̒ng ni rất thân thiê̠n, ảnh mă̠t, thiểng kươ̒i  kon rét tloong wew nơi rư̒ng nủi.

Tlước kướ nha̒ chi̠ Nhiê̒m kỏ kwản "tư̠ zác” kuố mo̠l zân Dả Biê rất ẩn tươ̠ng. Ha̒ng wả la̒ kác xán vấm tloong dơ̒i khôổng thươ̒ng ngă̒i kuố ba̒ kon zân tô̠c bớ chai ra̠w rôố, kâl thwốc khô maách gan, lơ̠i mẩw, nái chuổi, dắc rư̒ng... Kwản tư̠ zác ó kỏ ngăi zảm xát, mo̠l muô lêể ha̒ng tư̠ tla thiê̒n baw bô̒ thew zả viết tlêênh kác baw bi̒ dân tư̠ la̒. Dêểnh bươ vươ̒ng ản ăn kơm mân kác mỏn ăn thông zu̠ng kuố mo̠l zân diê̠ vương. Kả wê̒n dô̒, văng khu̠, dắc rnh, dắc bu bơ̒m, lả zươ lwô̠c chẩm rác vẳm, vỏi wư̒ng, loo̒ng kả, kủi kwăl, choóc ka chẩm vỏi hô̠t tlói hơm vức.

Chiê̠n tlo̒ wơ̒l kuô̠c khôổng kuố ngươ̒i zân zoong la̠i khôông zan bwi beé, ha̠nh vúc cho ká chú lee̠ khéch dêểnh thăm. Dêm dêểnh, ba̒ kon tloong xỏm wa̒ chung diê̠w mwổ kha̠p tloong men ra̠w doỏng lơng lơng. Bước chân wa̒ mân thiểng nha̠c kha̠p, thiểng hát, diê̠w hát rô̠n ká mô̠ch ngóc rư̒ng.

Khâw mô̠ch dêm dắi ngon tloong mải nha̒ khaa̒nh Ngo̠c Nhiê̒m, dâ̒n tôi ản hướng xư̠ thanh khiết kuố nwỉ rư̒ng, tloong mo̠l tla̒n dâ̒i năng lươ̠ng mởi dớ tlớ wơ̒l kuô̠c khôổng hổi há, bô̠n bê̒ lo twan. Nhửng ủn ma̠̠i thwối tlăng tlo̒n xin thươi nhơ wa rư̒ng ân kâ̒n mơ̒i ăn bươ khởm ma̒ tlôô̠ng da̠ thẩi ha̠nh vúc thân thương, tư̠ hưở xe̠ tlớ la̠i thăm Dả Biê tloong ngă̒i khânh ni.