Dwa̒n vâ̭n dôô̭ng biên kác nước khu bư̭c Dôông Nam Ả thi̒m hiếw wê̒l chiêng Mươ̒ng kwa zởi thiḙ̂w kuố kác ngḙ̂ nhân hwiḙ̂n Kaw Foong.

Kỏ zi̭p thăm kwan tlái ngiḙ̂m kác diếm zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng (ZLKD) kuố dôô̒ng ba̒w Mươ̒ng ớ xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c), xa̭ Tiê̒n Foong (Da̒ Bắc), za̒n chiêng tỏn kheéch pơ̭i 12 mo̭l kôô̒ng ma̒n tli̒nh tẩw dă̭c xắc zoong têểnh cho zu kheéch ẩn tươ̭ng thôốch wê̒l bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ngăl ka̭ tă̭ch chân khảm fả bán la̒ng. Eenh Bruce, zu kheéch Ai-Len chiê xé: Âm thănh kuố chiêng Mươ̒ng wang ngân nhơ zaw hwa̒ pơ̭i tất tlơ̒i, thiên nhiên. Tôi zất tư̒ kám xúc khi ản hăi chiêng Mươ̒ng ta̒ thăi lơ̒i tỏn mơ̒i nôô̒ng hâ̭w kuố mo̭l bán diḙ̂ ză̒nh cho ta̒n kác kwỉ kheéch gẻ thăm bán Mươ̒ng.

Năm 2022 ziḙ̂n tha tư̒ xư̭ kiḙ̂n ká kuố tính, tiêw biếw la̒ Hwa̒ Bi̒nh dăng kai môn duo xe ta̭p tloong khuôn khố Da̭i hô̭i Thế thaw Dôông Nam Ả (SEA Games) lâ̒n thử 31. Kwả tli̒nh thi dẩw ta̭i zái, mo̭l diḙ̂ fương chăng chí zoong thew kơ̒, tlôổng mo̒ ko̒n hwi dôô̭ng za̒n chiêng têểnh diḙ̂ diếm thi dẩw tí kố bṷ, khích lḙ̂ tinh thâ̒n kuố vâ̭n dôô̭ng biên têểnh pớ kác nước tloong khu bư̭c.

Ta̭i fiên chơ̭ bu̒ng kaw tính Hwa̒ Bi̒nh cha̒w mơ̒ng SEA Games, kác hwiḙ̂n, thă̒nh fổ i tli̒nh tẩw chiêng Mươ̒ng tí zởi thiḙ̂w, kwáng bả văn hwả têểnh ô̭i pa̭n, zu kheéch tloong pơ̭i wa̒i nước. Dă̭c biḙ̂t, ta̭i tlương tli̒nh ngḙ̂ thwâ̭t "Hwa̒ Bi̒nh - Thănh âm xử Mươ̒ng” ziḙ̂n tha kôô̒ng xư̭ kiḙ̂n tính tỏn bă̒ng kôông nhâ̭n lḙ̂ hô̭i Khai ha̭ kuố zân tôô̭c Mươ̒ng kôô̒ng pơ̭i li̭ch tle (li̭ch doi) zân tôô̭c Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh la̒ zi xán văn hwả fi bâ̭t thế kuốc za, hơn 200 thăi chiêng ta̒ tham za tli̒nh tẩw, zoong têểnh lḙ̂ hô̭i môô̭ch khôông zan dâ̭m da̒ bán xắc văn hwả zân tôô̭c.

Dôô̒ng chỉ Lưw Hwi Linh, Fỏ Zảm dôốc Xớ VH,TT&ZL cho hăi: Chiêng Mươ̒ng la̒ bâ̭t thiêng, "hô̒n kốt”, gẳn chă̭t pơ̭i tơ̒i khôổng tâm linh kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh. Thew xổ liḙ̂w kiếm kê, twa̒n tính ko̒n lưw zư̭ ản tlêênh 11.000 chiếc chiêng, tư̒ nhất ớ 4 bu̒ng Mươ̒ng (La̭c Xơn, Tân La̭c, Kim Bôi, Kaw Foong) pơ̭i thă̒nh fổ Hwa̒ Bi̒nh. Kỏ chăng ít mo̭l zân tang xớ hư̭w xổ lươ̭ng tư̒ chiêng Mươ̒ng pơ̭i i nẳm zả tli̭ zi xán nhơ: ngḙ̂ nhân Bu̒i Tiển Xô ớ xa̭ Vi̭nh Tiển (Kim Bôi); kác Ngḙ̂ nhân Ngwiḙ̂n Văn Thư̭c, Bu̒i Thănh Bi̒nh ớ fươ̒ng Thải Bi̒nh (TF Hwa̒ Bi̒nh)… Pên keḙnh di̭, twa̒n tính thă̒nh lâ̭p ản ha̒ng tlăm KLB zư̭ zi̒n, báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ chiêng Mươ̒ng, nối bâ̭t la̒ thi̭ tlẩn Ma̭n Dức, kác xa̭ Foong Fủ, Xuổi Hwa (Tân La̭c), thi̭ tlẩn Bo, kác xa̭ Vi̭nh Tiển, Xwân Thwí, Nam Thươ̭ng, Kim Lâ̭p (Kim Bôi)…

Gẳn pơ̭i wiḙ̂c báw tô̒n, la̒ lan twá khu zả tli̭ văn hwả chiêng Mươ̒ng, hwa̭t dôô̭ng ngḙ̂ thwâ̭t chiêng i ản kác kấp ngă̒nh kwan tâm. Ngă̒nh ZZ&DT i ta̒ tích kư̭c fổi hơ̭p kôô̒ng pơ̭i diḙ̂ fương zoong kôông tác chwiê̒n dă̭i cho hoo̭c xinh kác tlươ̒ng, Hô̭i fṷ nư̭, Dwa̒n thănh niên ớ kơ xớ tliến khai kác lớp chwiê̒n dă̭i cho thănh, thiểw niên. Ha̒ng năm, Tlung tâm văn hwả tính bớ ha̒ng chṷc lớp tâ̭p hwẩn, chwiê̒n dă̭i wê̒l chiêng cho dô̭i văn ngḙ̂ kác xỏm, xa̭. Kwa di̭, kóp fâ̒n nơng kaw ỉ thức báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả chiêng Mươ̒ng. Chiêng Mươ̒ng ản báw tô̒n, fát hwi hôô̭ng khắp paw ta̒n kác zi̭p lḙ̂ hô̭i, tloong ta̒n kác xư̭ kiḙ̂n kuố tính, hwiḙ̂n, diḙ̂ fương ản kwáng bả, zởi thiḙ̂w tloong kác xư̭ kiḙ̂n chỉnh tli̭, văn hwả ớ khu bư̭c kôô̒ng pơ̭i twa̒n kuốc, tlớ thă̒nh niê̒m tư̭ ha̒w kuố kôô̭ng dôô̒ng mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh, xán fấm zu li̭ch hấp zâ̭n, toỏng kóp cho fát tliến KT-XH, dôô̒ng thơ̒i kóp fâ̒n kwan tloo̭ng la̒ dêênh bán xắc văn hwả chwiê̒n thôông kuố tính.

KÁC TIN KHÁC

Liên hwan ngḙ̂ thwâ̭t kwâ̒n tlủng lư̭c lươ̭ng bṷ tlang kôô̒ng pơ̭i thănh niên, xinh biên tính Hwa̒ Bi̒nh lâ̒n thử X, năm 2024

Zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé lêênh ngôl

Ẩn tươ̭ng zu li̭ch thă̒nh fổ pên khôông Da̒

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

---

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Nểw nhơ Tân La̭c ản koi la̒ bu̒ng lo̭I kuố kải nôi văn hwả Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh thi̒ xa̭ ớ Foong Fủ la̒ thú fú văn hwả Mươ̒ng kuố hwiḙ̂n Tân La̭c. La̒ng Mươ̒ng Lwi̭ Ái, xa̭ Foong Fủ - pu̒ng ko̒n lưw zư̭ ản hâ̒w nhơ ko̒n ngwiên bán foong tṷc tâ̭p kwản tloong tơ̒i khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng Pi. Hwiḙ̂n Tân La̭c i ta̒ lươ̭ cho̭n xỏm Lwi̭ Ái tí xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Hwiḙ̂n tang cheenh thú xư̭ kwan tâm úng hô̭ kuố tính, tê̒w pơ̭i ta̒n dơn bi̭ liên kwan xâi zư̭ng kwi hwă̭ch báw tô̒n khôông zan văn hwả Mươ̒ng tê̒w pơ̭i fát tliến ta̒n xán fấm zu li̭ch, kái thiḙ̂n tơ̒i khôổng mo̭l zân.

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

Tư̒ lâ̒n tô̭l eenh tloong ta̒n xư̭ kiḙ̂n văn hwả kuố tính, kuố hwiḙ̂n pơ̭i ớ khu mo̭l mươ̒ng Vôi, thi̭ tlẩn Pa Ha̒ng Dô̒i (La̭c Thwí) pơ̭i bai tlo̒ biên da̭w ta̒n tiết mṷc văn ngḙ̂. Khânh ni nhất, eenh tlư̭c tiếp biếw ziḙ̂n ớ Lḙ̂ khai hô̭i chuô̒ Tiên năm 2024, xa̭ Fủ Ngiḙ̂… Ngḙ̂ nhân Ưw tủ ko̒n éw thuối Ngwiḙ̂n Mă̭nh Twẩn ka̭ no̒ i tí la̭i cho ta̒n tôi ẩn tươ̭ng wê̒l môô̭ch ngḙ̂ xi̭ pui pé, tâm hwiết, ta̒i năng, kỏ tư̒ toỏng kóp tloong xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n ta̒n zả tli̭ văn hwả zân tôô̭c.

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.