(HBDT) - Tloong ta̒n kác năm kwa, dô̭i ngṷ mo̭l kỏ wi tỉn tloong dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw xổ tlêênh diḙ̂ pa̒n tính ka̭ no̒ i gương mâ̭w, ti tâ̒w, tích kư̭c twiên tliê̒n, bâ̭n dôô̭ng Nhân zân la̒ kác tlú tlương kuố Dáng, chỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước. La̒ mo̭l kỏ wi tỉn tloong dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw xổ, ôông Zương Minh Zṷng, xỏm Thung Zaw Bắc, xa̭ Tủ Xơn (Kim Bôi) chăng chí la̒ "nhi̭p kă̒w” gẳn kết ỉ Dáng, loo̒ng zân mo̒ ko̒n la̒ mo̭l tiêw biếw tích kư̭c chwiê̒n dă̭i văn hwả zân tôô̭c cho tư̒ kon ủn dôô̒ng ba̒w Zaw ớ xa̭.
Ôông Zương Minh Zṷng (pên tăm) - mo̭l kỏ wi tỉn ớ xỏm Thung Zaw Bắc, xa̭ Tủ Xơn (Kim Bôi) chwiê̒n dă̭i chư̭ Zaw kố cho thănh niên nhă̒m zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c.
Ôông Zṷng té tha pơ̭i ká lêênh ớ Thung Zếch, măi la̒ bán Thung Zaw Bắc, ni la̒ nơi khôổng kuố kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c Zaw nhơ: Lḙ̂ kấp xắc, lḙ̂ kă̒w muô̒, kă̒w an… Cho dêênh, ta̒n kác foong tṷc, tỉn ngươ̭ng pơ̭i ta̒n kác kâw hát zân ka i ta̒ in khu paw tâm tlỉ ôông. I nhơ̒ kỏ chỉ nhở tốt, kâ̭ng thêm xư̭ ham hoo̭c hói dêênh ôông Zṷng hoo̭c ản tư̒ ba̒i kủng, ngi lḙ̂… kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Mươ̒ng.
Thew ôông Zṷng, văn hwả mo̭l Zaw thế hiḙ̂n zất ho̭ kwa ta̒n kác kỉ tư̭, ngôn ngư̭, chư̭ Nôm Zaw kuố mo̭l Zaw. Thôông kwa chư̭ Nôm Zaw kỏ thế ản dố ản kô̭i nguô̒n, văn hwả, tỉn ngươ̭ng, xư̭ fát tliến kuố mo̭l Zaw tloong zoo̒ng chắi kuố zân tôô̭c. Pên keḙnh di̭, ta̒n kác ba̒i kủng kấp xắc ko̒n dă̭i mo̭l Zaw fái hưởng têểnh chân - thiḙ̂n - mi̭, mắt ơn pổ mḙ̂, ha̒ng xỏm nha̒ chơ̒ nha̒ tlêênh…; khôổng chân thâ̭t, chăng ti lươ̒ loo̭c, fái kỏ loo̒ng zṷng kám, khă̭n kha̒ng hi xinh bi̒ mo̭l khác; mắt khôổng ha̒i hwa̒ pơ̭i thiên nhiên… Ngăl ká bẩn dê̒ chấp hă̒nh fáp lwâ̭t i ản dê̒ kâ̭p têểnh. Thôn kon mo̭l Zaw chăng ản gâi hwa̭, fái tôn tloo̭ng lwâ̭t lḙ̂, nểw ăi chăng twân thew lwâ̭t lḙ̂ tê̒w fái zoong tha tli̭ thô̭i. Ôông Zṷng chiê xé: Nhâ̭n thức ho̭ bai tlo̒ kuố kha̒ la̒ng, tlướng bán, mo̭l kỏ wi tỉn tloong kôô̭ng dôô̒ng chăng chí kỏ bai tlo̒ kwan tloo̭ng zúp chwiê̒n da̭t ta̒n kác tlú tlương, chỉnh xắch kuố Dáng, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước mo̒ ko̒n nhơ keẻnh chim tâ̒w ta̒n tắch thăi mo̭l zân tloong thôn, bán ti thew Dáng, Nha̒ nước cho dêênh tôi i ta̒ chú dôô̭ng thi̒m hiếw thôông tin, tlú tlương kuố Dáng, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước, gương mâ̭w la̒ tốt tí twiên tliê̒n, zảw zṷc dôô̒ng ba̒w.
Tlăn tlớ pơ̭i wiḙ̂c lưw chwiê̒n văn hwả zân tôô̭c, pớ năm 2019, ôông Zṷng bớ lớp chwiê̒n dă̭i chư̭ Zaw kố cho kon ủn dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Zaw ớ xa̭ Tủ Xơn, dă̭c biḙ̂t la̒ văn hwả, tỉn ngươ̭ng kuố mo̭l Zaw. Têểnh măi, lớp hoo̭c thu hút tư̒ mo̭l tloong thôn, bán tham za hoo̭c tâ̭p, zấp ni̒ lớp hoo̭c văn hwả mo̭l Zaw kỏ 20 hoo̭c biên.
Chăng chí lưw zư̭, chwiê̒n dă̭i vắn hwả kuố zân tôô̭c Zaw, ôông Zṷng ko̒n ti tư̒ bu̒ng tí xưw tâ̒m ta̒n kác ba̒i hát, ba̒i kủng tí chwiê̒n dă̭i cho lớp thôn kon. La̒ mo̭l kỏ wi tỉn tloong kôô̭ng dôô̒ng, am hiếw văn hwả, foong tṷc tâ̭p kwản kuố mo̭l Zaw, ôông Zṷng bâ̭n dôô̭ng mo̭l zân tá tư̒ tâ̭p tṷc mê tỉn zi̭ dwan, ka̭ kỏ mo̭l ổm tăw fái zoong ti khảm, chiḙ̂ bḙ̂nh ớ ta̒n kác kơ xớ i tể; dwa̒n kết, bâ̭n dôô̭ng mo̭l mă̭c tlang fṷc zân tôô̭c, chi̭w khỏ la̒ ăn, tin paw Dáng, xâi zư̭ng kinh tể diḙ̂ fương…
Kôô̒ng pơ̭i ta̒n toỏng kóp, nô̭ lư̭c, tâm hwiết kuố mêê̒nh, năm 2022, ôông Zương Minh Zṷng ản WBNZ tính tă̭ng pă̒ng khen diến hi̒nh tiên tiển bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw xổ bi̒ ta̒ kỏ kôổng hiển tloong wiḙ̂c zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Zaw, kôô̒ng pơ̭i tư̒ pă̒ng khen, chẩi khen kuố kác kấp, ngă̒nh.
Ngỏ paw tlang fṷc mo̭l ỉ pả, kỏ thế ản dố ta̒n nét văn hwả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, Thải, Zaw, Môông…
Tloong 2 ngă̒i 12 – 13/4 (tức ngă̒i 15 – 16/3 âm li̭ch), thi̭ tlẩn Vṷ Bán, hwiḙ̂n la̭c Xơn tố tlức lḙ̂ hô̭i dê̒ Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025. Lḙ̂ hô̭i ản la̒ la̭i pớ năm 2019, tố tlức di̭nh ki̒ 3 năm/lâ̒n tí dáp ửng nhu kâ̒w văn hwả, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân, kóp fâ̒n báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.
Văn hwả Mươ̒ng la̒ môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw tloong pức tlănh tư̒ mă̒w kuố nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam. Ngẳm ản ho̭ zả tli̭ kuố zi xán, tloong nô̭ lư̭c báw tô̒n zi xán văn hwả Mươ̒ng, tư̒ kả nhân i ta̒ toỏng kóp tảng kế. Pớ ta̒ lô, ta̒n mo̭l dam mê văn hwả Mươ̒ng i ta̒ la̒ tư̒ hwa̭t dôô̭ng báw tô̒n, kóp fâ̒n zư̭ zi̒n kho ta̒ng zi xán văn hwả bươ̭t thơ̒i zan.
Zân tôô̭c Mươ̒ng la̒ môô̭ch tloong ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ ká ớ Viḙ̂t Nam, tâ̭p tlung tlú iểw ớ tính Hwa̒ Bi̒nh. Văn hwả Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ kho ta̒ng zi xán foong fủ, cho dố bán xắc dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Kôô̒ng pơ̭i hơn 63% zân khổ kuố tính la̒ mo̭l Mươ̒ng, zân tôô̭c Mươ̒ng i ta̒ xán xinh pơ̭i zư̭ ản tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc, la̒ dêênh bán xắc tluổ. Zi xán văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh la̒ ta̒i xán bô zả, la̒ kốt kuố bán xắc zân tôô̭c, cho dố ản tơ̒i khôổng tinh thâ̒n foong fủ kâ̒n ản báw tô̒n pơ̭i fát hwi tloong tơ̒i khôổng hiḙ̂n da̭i.
Ngă̒i 26/3/2025, Hô̭i dôô̒ng bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiếw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất (30/4/1975 - 30/4/2025) ban hă̒nh thôông bảw khổ 35/TB-HĐBC wê̒l kết kwá bi̒nh cho̭n pơ̭i dê̒ kứ tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tính Hwa̒ Bi̒nh tiêw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất Thew di̭, la̒ kể hwă̭ch kuố Ban thươ̒ng bṷ Tính wí pơ̭i WBNZ tính Hwa̒ Bi̒nh wê̒l ta̒n hwa̭t dôô̭ng tôống kết 50 năm nê̒n văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t Viḙ̂t Nam khăw ngă̒i dất nước thoỏng nhất, tloong di̭ tố tlức bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiêw biếw, xwất xắc 50 năm.
Tlỉnh thức bớ kướ pớ khảng 2/2025, Khu zu li̭ch xinh thải Ngo̒l Hwa̒ (PriorBay Resort) thuô̭c xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) thu hút zu kheéch têểnh khảm fả, tlái ngiḙ̂m ta̒n xán fấm zu li̭ch dắng kấp, dôô̭c dảw pơ̭i hấp zâ̭n.
