Tiển xi̭ Ngwiển Viḙ̂t, Zảm dôốc Tluung tâm Tiê̒n xứ Dôông Nam Ả, zởi thiḙ̂w chiê xé kôô̒ng chiê̒n thôông wê̒l kác fát hiḙ̂n mởi kuố nê̒n Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh in rẩw ớ hang xỏm Tla̭i. 

Kỏ diḙ̂ hi̒nh ản bao boo̭c deenh kwenh la̒ khṷ khươ dôô̒ng bă̒ng, hang ớ khươ khṷ deenh kweenh la̒ dôô̒ng Mươ̒ng Wang kẩl lo̭. Năm 1980 , tloong chiển di kôông tác ngiên kửw lâ̭p bán dô̒ kuố fương ản Hwa̒ Bi̒nh – Tân La̭c, dwa̒n diḙ̂ chất 203 da̒ fát hiḙ̂n dổ vết văn hwả ngwiên thwí ớ hang xỏm Tla̭i, thu ản 108 hiḙ̂n vâ̭t khṷ va̒ xương dôô̭ng vâ̭t kác lo̭i.

Tloong zi tích hang khṷ Tla̭i, wa̒i kác hiḙ̂n vâ̭t bă̒ng khṷ, ko̒n thu ản rất nhê̒w bo ốc va̒ thưư̭c vâ̭t. Wiḙ̂c fát hiḙ̂n kác hô̭t kảw, bo tlẩw tloong thơơ̒ng văn hwả hang khṷ tla̭i la̒ minh chưửng vâ̭t chất wê̒l môô̭ch nê̒n nôông ngiḙ̂p tlôông lo̭ rác xơ khai thơ̒i Văn hwả Hwa̒ Bi̒n. Dă̭c biḙ̂t kác nha̒ khwa hoo̭c da̒ fát hiḙ̂n ngôi mô̭ ớ diḙ̂ thơơ̒ng kỏ niên da̭i tlêênh 17.000 năm. Zi tích mo̭l dơ̒i hơ dớ la̭i ko̒n môô̭ch xổ bếp kúi, tloong rỉ tlo̭n nhất la̒ bếp kúi , tloong rỉ kỏ 3 ho̒n khṷ khả to, thôốch va̒ diến hi̒nh, dôổng vuunh mâ̒w dó xâ̭m. Cho dêểnh chf ni̒, kác nha̒ kháw kổ vấn chươ zí ma̭ hết kác bỉ ấn lưw zư̭ ta̭i hang xỏm Tla̭i.

Dêểnh hang khṷ Tla̭i, ha ản thi̒ hiếw kuô̭c khôổng ngươ̒i tiê̒n xứ Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh. Thew huôl khả kố 21 ngi̒n năm thuối nhơ zoong zu khéch wê̒l khi̒ xơ khai kuố tlơ̒i, dất. Loo̒ng hang chiê thee̒nh 3 ngăn, ngăn kân khươ kaw nhất kỏ 2 hôô̭c lo̭m nhơ 2 tlải tlơởng ka da̭i to bác bả. Kuổi năm 2014, tiển xi̭ Ngwiển Viḙ̂t la̒ môô̭ch tloong nhưửng ngươ̒i xảng lâ̭ tha "Kâw la̭c bô̭ kuố nhưửng ngươ̒i iêw mển Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” dưửng tha kêw go̭i fưởng ô̭i, kác nha̒ háw tâm iêw mển văn hwả zân tôô̭c doỏng kóp dớ khắc fuṷc ti̒nh tla̭ng ruṷng khṷ la̒ hư ha̭i zi xán. Moong muổn ớ ni tlớ thee̒nh nhưửng kẳi nôi kuố Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh. Dêểnh kôô̒ng hang khṷ Tla̭i, ngươ̒i zân va̒ zu kheéch ko̒n kỏ diê̒w kiḙ̂n tham kwan, thi̒m hiếw wê̒l khôông zan văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ngẳm khuung kắnh twiḙ̂t dḙp kuố thuung luṷng Mươ̒ng Wang – 1 tloong 4 Mươ̒ng lởn kuố tính Hwa̒ Bi̒nh.