Xa̭ Tân Few (Da̒ Bắc) kỏ kác zân tôô̭c: Tă̭i, Zaw, Mươ̒ng… khinh khôổng lô dơ̒i. Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng, foong tuṷc dôô̭c dảw tloong ngă̒i Thết. Dổi vởi ngươ̒i zân tôô̭c Tă̒i, ka̭ ni̒ kuô̭c khôổng kỏ nhê̒w thăi dối, mê bán xắc van hwả va̒ foong tuṷc dỏn Thết Ngwiên dản kuố mo̭l Tă̒i ớ ni vấn ản zư̭ zi̒n va̒ lưw chiê̒n.


Ôông Ha̒ Văn Fơ̒i (ngô̒i tloong), xa̭ Tân Few – ngươ̒i am hiếw va̒ zư̭ zi̒n nhê̒w zả tli̭ văn hwả dă̭c chưưng kuố zân tôô̭c Tă̒i tlêênh diḙ̂ ba̒n.


Dâ̒n tôi dêểnh thăm za di̒nh ôông Ha̒ Văn Fơ̒i, ngươ̒i am hiếw nhê̒w nét văn hwả dă̭c chưưng kuố mo̭l Tă̒i. Ôông Fơ̒i chiê xé: Thết Ngwiên Dản la̒ lḙ̂ kwan tloo̭ng nhất, to nhất tloong năm kuố mo̭l Tă̒i. Tuṷc dỏn Thết kuố mo̭l Tă̒i kỏ 2 kôông dwa̭n: "hết kháw mơ̒” tưức la̒ tuṷc la̒ kơm mởi va̒ "hết xḙ̂t – hết chiḙ̂ng” tưức la̒ tṷc dỏn Thết Ngwiên dản, ản chấn bi̭ tlước bớ khảng Cha̭p. Thết kơm mởi va̒ Thết Ngwiên dản bắt dâ̒w bớ môô̒ng 1 dêểnh môô̒ng 3 khảng Chiêng. Lḙ̂ kuủng thươ̒ng kỏ 2 lḙ̂, khẩn bổ dả, kác vi̭ thâ̒n kai kwán, tlôông zư̭ ớ dươ̭c za di̒nh khinh khôổng vởi moong muổn tố tiên va̒ kác vi̭ thâ̒n xḙ che chớ, báw vḙ̂ cho za di̒nh.

Baw khởm môô̒ng 1 Thết, mo̭l Tă̒i kỏ tuṷc lḙ̂ ká nha̒ zâ̭l khởm tha cha hải lôô̭c, cho̭n kac kâl lả xeenh, thôốch zoong wê̒l nha̒ vởi niê̒m tin zoong la̭i ta̒i lôô̭c, măl mẳn tloong năm mởi. Nểw di xôông nha̒ ủn eenh, ha̒ng xỏm fái mă̭c dô̒ mâ̒w tlẳng dớ zoong la̭i măl mẳn, xuô duối vâ̭n den.

Thew chiḙ̂n dơ̒i hơ, khi̒ hơ kỏ za di̒nh chí kỏ môô̭ch kon ka ma̭i dang ruôi kon. Dêểnh Thết za di̒nh kwiết di̭nh nảng kon ka ma̭i. Kon ka hăi khể, nướ dêm kon zu tloong nha̒ măng thiểng ka ma̭i ră̭n báw kác kon ớ la̭i meḙnh khwé, hôốc kha̒ di baách tlun, baách mổl, ma̒ ăn, ko̒n mḙ̂khởm zaw chú nha̒ nảng dớ khẩn kơm mởi. Kon zu măng rêênh rỉ bô̭ la̭i bổ mḙ̂, ngă̒i zaw la̭i khẩn kơm mởi chăng rêênh nảng ka, hwa̭n la̭i tha Chiêng mḙ̂ la̒ lḙ̂ kơm mởi. Ó nảng ka nươ̭ ma̒ di kiểm kon chim, kon rê̒, kả hỏl, tlải rỏ wê̒l khẩn bổ dả i ản. Za di̒nh măng thiể hwa̭n la̭i Thết kơm mởi kuố khảng 10 âm li̭ch, vi̒ rêênh rỉ, khi̒ lo̭ khắp chỉn non, mo̭l Tă̭i thươ̒ng cho kon chẩw tloong za di̒nh di hải, zoong wê̒l luô̭c chỉn dái khổ, dơ̭i dêểnh khảng Cha̭p, khảng Chiêng mḙ̂ la̒ lḙ̂ kơm mởi. Fái la̒ kơm mởi bă̒ng lo̭ non khảng 10, ko̒n beẻnh chưưng lể kảw vṷ no̒ kỏi i ản, thức khẩn thươ̒ng la̒ thi̭t rê̒, thi̭t chim, kả…

Dôô̒ng chỉ Ha̒ Văn Lḙ̂, Fỏ Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Tân Few cho mắt: Tân Few kỏ nhê̒w zân tôô̭c, tloong rỉ mo̭l Tă̒i chiểm da xổ 74% zân xổ. Mo̭l Tă̒i kỏ nhê̒w nét dă̭c chưưng, thiểng khể, chư viết riêng, foong tuṷc, tâ̭p kwản tloong ngă̒i lḙ̂, Thết, dảm kưởi, dảm tang, tlang fuṷc va̒ nha̒ ớ ản la̒ thew foong kắch riêng. Ngă̒i năi, zu̒ kuô̭c khôổng da̒ kỏ nhê̒w thăi dối mê mo̭l Tă̒i ớ Tân Few vấn zư̭ ản foong tuṷc, tâ̭p kwản, nét văn hwả chiê̒n thôổng tloong zi̭p Thết kố chiê̒n.



KÁC TIN KHÁC


Zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé lêênh ngôl

Zi̭p 30/4 pơ̭i 1/5 ti kôô̒ng 5 ngă̒i ngí liên tṷc la̒ thơ̒i zan lỉ tướng tí ta̒n za di̒nh cho̭n ta̒n diếm têểnh thư za̭n, thi̒m wê̒l miểng an nhiên. Nhơ̒ lơ̭i thể ta̭ng khả ti la̭i twâ̭n tiḙ̂n, diḙ̂ hi̒nh tô̒l khṷ kỏ nét thôốch hwang xơ, khỉ hâ̭w maách mé, ta̒n khu zu li̭ch ngí zươ̭ng, chăm xoóc khức khwé tlêênh diḙ̂ pa̒n tính Hwa̒ Bi̒nh hút kheéch zi̭p ni̒.

Ẩn tươ̭ng zu li̭ch thă̒nh fổ pên khôông Da̒

Chăng chí hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ thiên nhiên thươi thôốch, nê̒n văn hwả dă̭c tlưng, TF Hwa̒ Bi̒nh ko̒n kỏ dô̒ ăn dô̒ oỏng dôô̭c dảw kôô̒ng pơ̭i tư̒ mỏn ăn la̭ meḙnh, mu̒i bi̭ ha̭w toỏng nối thiểng. Diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, li̭ch xứ, văn hwả pơ̭i kon mo̭l la̒ dêênh tiê̒m năng zu li̭ch foong fủ, hấp zâ̭n cho pu̒ng têểnh.

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Năm hoo̭c 2023 - 2024, Tlươ̒ng mâ̒m non Bắc Xơn, xa̭ Hu̒ng Xơn, hwiḙ̂n Kim Bôi kỏ 247 dét, chiê thă̒nh 11 nhỏm, lớp. Nha̒ tlươ̒ng kỏ 36 kản bô̭ kwán lỉ, zảw biên, nhân biên; 96,4% dét la̒ mo̭l zân tôô̭c Mươ̒ng pơ̭i zân tôô̭c Zaw. Pên keḙnh la̒ tốt kôông tác chăm xoóc, zaw zṷc dét kon thẻw dủng kwi di̭nh, nha̒ tlươ̒ng ko̒n ta̭w dẩw ẩn pơ̭i mô hi̒nh zi̒n zư̭, fát hwi bán xắc văn hwả Mươ̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Tơ̒ng kỏ ka̭ thew zoo̒ng thơ̒i zan, tư̒ nét văn hwả dă̭c xắc kuố zân tôô̭c Mươ̒ng ớ tlước ngwi kơ mai môô̭ch thất chwi̒ê̒n. Kôô̒ng pơ̭i ta̒n diḙ̂ fương tlong tính. Kấp wí, tlỉnh kwiê̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn tliến khai zái fáp dôô̒ng bô̭ tí báw tô̒n pơ̭i fất hwi zi xán văn hwả (ZXVH).