La̒ mo̭l nôông zân chân lâ̭m thăi pu̒n, hăi dẳi ản ho̭ ta̒n zả tli̭ "tấc tất, tác wa̒ng”, zu̒ diê̒w kiḙ̂n kinh tể za di̒nh ko̒n nge̒w, mé, mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt, xỏm Koóc 1, xa̭ Ngoo̭c Mi̭ (Tân La̭c) la̒ cho tư̒ mo̭l xúc dôô̭ng bới ta̒n wiḙ̂c la̒ kaw thôốch, khă̭n kha̒ng hiển hơn 4.000m2 tất, ản nước tlải tô̒l tí xâi zư̭ng tlươ̒ng hoo̭c, zoong la̭i kải kon chơ̭ wê̒l khânh hơn cho dét kon tloong bu̒ng.


Mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt, xỏm Koóc 1, xa̭ Ngoo̭c Mi̭ (Tân La̭c) hiển tất xâi zư̭ng diếm tlươ̒ng mâ̒m non.

Za di̒nh mḙ̂ Bớt la̒ nôông kweenh năm, kuô̭c khôổng chăng mẩi tú tâ̒i. Mḙ̂ chiê xé: "Mâ̭n ngă̒i mêê̒nh chăng kơ hô̭i ản ti hoo̭c tâ̒i tú, bới bi̒ tơ̒i khôổng khỏ khăn cho dêênh thẩm thiể ản kải thiḙ̂t tho̒i kuố dét nhó nểw chăng hăi dẳi ản kon chư̭. Xỏm kắch tlung tâm xa̭ hơn 5 kâl khổ, mơ̭i mo̒ khởm dét nhó thươ̒ng ti kôô̒ng pổ mḙ̂ têểnh tlươ̒ng. Kỏ thôn ko̒n mô̒ mă̭t tắi, nhất la̒ ta̒n ngă̒i mươ leḙnh bất bá. Kỏ thôn fái ngí hoo̭c tư̒ ngă̒i bi̒ pổ mḙ̂ ti la̒ hoo̭ng, la̒ thwê pớ khởm, chăng zoong tỏn kon têểnh tlươ̒ng ản la̒ cho tôi măng tăw tloong loo̒ng”.

Năm 2013, tlỉnh kwiê̒n diḙ̂ fương kỏ kể hwă̭ch xâi zư̭ng diếm tlươ̒ng mâ̒m non ớ xỏm, zút pẳn dwa̭n tlươ̒ng kuố hoo̭c xinh têểnh tlươ̒ng. Mé, xỏm kỏ diḙ̂ hi̒nh kắn, khỏ bổ tlỉ mă̭t pă̒ng tí xâi tlươ̒ng. Ka̭ hăi dẳi tin, mḙ̂ Bớt i ta̒ pa̒n pa̭c pơ̭i za di̒nh hiển hơn 3.000m2 tất, khânh nướ tlải tô̒l bổn la̒ ziḙ̂n tích tất keenh tác kuố za di̒nh. Di̭ la̒ lâ̒n hiển tất tâ̒w tiên i la̒ kwiết di̭nh la̒ cho tư̒ mo̭l chăng ngơ̒ ản. Bới tư̒ hô̭ zân, di̭ la̒ ká môô̭ch za xán, mé mo̭l ỉ pả kweenh năm chí hăi dẳi la̒ ng tả la̭i khă̭n loo̒ng hiển nướ tlải tô̒l tlí pơ̭i môô̭ch ước moong cho dét kon kỏ pu̒ng hoo̭c hă̒nh tú tể. Thâ̭m tlỉ ka̭ hiển tất, mḙ̂ pô̭ pơ̭i tlỉnh kwiê̒n kử thwái mải bớ hôô̭ng thêm, tăng ziḙ̂n tích khuôn biên nha̒ tlươ̒ng tí ta̒n thôn kỏ pu̒ng pui zôô̭ng, chă̭l nhắi.

Bẩn dê̒ mă̭t pă̒ng ản zái kwiết xoong kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c toỏng kóp, tlung khức kuố mo̭l zân wê̒l ngă̒i kôông, bâ̭t liḙ̂w, diếm tlươ̒ng ản xâi khang tlang ngăl khăw di̭. Zấp ni̒ diếm tlươ̒ng kỏ 49 thôn thew hoo̭c, tư̒ thôn thuô̭c ziḙ̂n za di̒nh khỏ khăn. Ngỏ ản dố ta̒n thôn pui zôô̭ng, nô duô̒ tloong xân tlươ̒ng, ăi i xúc dôô̭ng pơ̭i mắt ơn mo̭l ỉ pả ză̒w loo̒ng nhân ải.

Têểnh năm 2024, khăw môô̭ch muô̒ mươ za̒w, tất tô̒l khải khăw tlươ̒ng kỏ dẩw hiḙ̂w xa̭t lớ ngiêm tloo̭ng, de zwa̭ tlư̭c tiếp têểnh an twa̒n kuố zảw biên pơ̭i hoo̭c xinh. Diḙ̂ fương lo lẳng, tư̒ pổ mḙ̂ măng lo bi̒ dưới tai hwa̭ têểnh. Môô̭ch lâ̒n nươ, mḙ̂ Bớt hiển thêm hơn 1.000m2 tất tô̒l liê̒n kê̒l khânh ha̒ tí tlỉnh kwiê̒n la̒ ke̒ chẩng lớ xa̭t, dám báw an twa̒n lô za̒i cho ngôl tlươ̒ng.

Ka̭ ản hói kỏ tiếc hiển tất, nhất la̒ tlg hwa̒n kắnh za di̒nh ko̒n khỏ khăn, mḙ̂ Bớt chiê xé: "Tôi chăng tiếc. Tất tí la̒ ăn, lôông kâl ko̒n kỏ thế ngỏ pu̒ng khác, mé tí cho ta̒n thôn kỏ pu̒ng hoo̭c, kô ản iên tâm dă̭i chư̭ thi̒ chăng kỏ chi kwỉ pă̒ng”. Wiḙ̂c la̒ kaw thôốc ni̒ nhâ̭n ản dôô̒ng lo, úng hô̭ pớ za di̒nh mo̭l thân, kwa di̭ chwiê̒n kám hửng, lan hôô̭ng ti̒nh thương.

Ta̒n toỏng kóp kuố mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt ta̒ ản xa̭, hwiḙ̂n biếw zương, gi nhâ̭n pă̒ng tư̒ chẩi khen. Mé dổi pơ̭i mḙ̂, fâ̒n thướng ká nhất la̒ thiểng kươ̒i kuố dét kon ka̭ têểnh tlươ̒ng. Wiḙ̂c la̒ kuố mḙ̂ Bớt thâ̭t xư̭ la̒ wiḙ̂c la̒ kaw thôốch, dâ̭m tỉnh nhân văn.

Dôô̒ng chỉ Bu̒i Thi̭ Zăng, Chú ti̭ch WBNZ xa̭ Ngoo̭c Mi̭ cho hăi: "Mḙ̂ Bớt khôổng khânh, chan hwa̒ pơ̭i kỏ wi tỉn pơ̭i kwêl la̒ng. Mḙ̂ kôô̒ng za di̒nh ka̭ no̒ i gương mâ̭w, chấp hă̒nh tốt ta̒n tlú tlương, dươ̒ng lổi kuố Dáng, tlỉnh xắch fáp lwâ̭t kuố nha̒ nước. Tẩm gương kuố mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt la̒ minh tlửng cho loo̒ng nhân ải, la̒ dêênh wiḙ̂c lan hôô̭ng wê̒l ti̒nh iêw thương tloong kuô̭c khôổng kôô̭ng dôô̒ng”.

KÁC TIN KHÁC


Xâi zư̭ng môi tlươ̒ng khôổng an twa̒n, hă̭nh fúc cho dét kon zân tôô̭c thiếw khổ

Hwa̒ Bi̒nh la̒ tính miê̒n nủi kỏ kho̭m dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ kôô̒ng khôổng. Ká thắi tính kỏ khânh 225.000 dét kon, tloong di̭ hơn 53.000 dét kon zân tôô̭c Kinh kôô̒ng pơ̭i hơn 178.300 dét kon ta̒n kác zân tôô̭c khác. Ta̒n năm kwa, tính ka̭ no̒ i kwan tâm kôông tác báw bḙ̂, chăm xoóc, zảw zṷc dét kon pơ̭i nô̭ lư̭c xâi zư̭ng môi tlươ̒ng khôổng an twa̒n, lee̒nh mă̭nh, hă̭nh fúc, fát tliến ká thắi cho dét kon, nhất la̒ dét kon zân tôô̭c thiếw khổ, hwa̒n kắnh khỏ khăn.

Chăng tí zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh lâi lan hôô̭ng

Thơ̒i zan khânh ni, zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh kỏ dẩw hiḙ̂w pu̒ng fát tlớ la̭i ớ tư̒ diḙ̂ fương. Thew hḙ̂ thôổng zảm xát bâ̭nh chwiê̒n nhiḙ̂m, ká nước gi nhâ̭n khânh 15.000 tlươ̒ng hơ̭p bắc bâ̭nh thăi chân meḙnh tloong 4 khảng tâ̒w năm 2025, tloong di̭ tính Hwa̒ Bi̒nh chăng nă̒m wa̒i. Tảng pô̭, hwiḙ̂n Kim Bôi i ta̒ gi nhâ̭n khổ ka bắc tăng kaw, to̒i hói ta̒n kác kấp tlỉnh kwiê̒n kôô̒ng pơ̭i ngă̒nh i tể fái tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n kắch foo̒ng, chẩng zi̭ch tí kiếm xwát ti̒nh hi̒nh.

Chít tẳm dác ớ dét kon – Măng lo mơ̭i khi muô̒ he̒ wê̒l

Muô̒ he̒ thơ̒i tiết noỏng, kẻw thew nhu kâ̒w thẳm maách zái nhiḙ̂t tăng lêênh, nhất la̒ ớ dét kon. Ni i la̒ ka̭ ta̒n kải lo thươ̒ng tlư̭c wê̒l tai na̭n chít tẳm dác – kải hwa̭ mắi ớ lô̭m ti ma̭ng khôổng kuố tư̒ dét kon tloong ká nước mơ̭i năm. Cho dêênh ta̒n za di̒nh, mo̭l la̒ pổ, la̒ mḙ̂, ta̒n mo̭l chăm xoóc dét kon kâ̒n fái chú dôô̭ng foo̒ng tleẻnh chít tẳm dác cho dét kon, dám báw tí dét ản fát tliến ká thắi tloong môi tlươ̒ng an twa̒n, lee̒nh mă̭nh.

Hoo̭c pơi an twa̒n foo̒ng, chẩng chít tẳm dác cho dét kon

Mơ̭i mo̒ muô̒ he̒ têểnh, kải lo wê̒l tai na̭n chít tẳm dác ớ dét kon tả la̭i têểnh. Ngwiên zo tlỉnh la̒ dét kon bi̭ chít tẳm dác la̒ zo dét chuô hăi pơi lô̭i, thiểw ki̭ năng pơ̭i kiển thức an twa̒n tloong môi tlươ̒ng dác. Cho dêênh, dă̭i pơi cho dét kon chăng tlí la̒ môô̭ch hwa̭t dôô̭ng thế thaw, mo̒ ko̒n la̒ kắch hiḙ̂w kwá tí foo̒ng tleẻnh tai na̭n chít tẳm dác, zúp dét kon hăi mắt kắch tư̭ báw bḙ̂ lḙ̂ mêê̒nh khi tô̭l ti̒nh huổng ngwi hiếm. Thơ̒i khânh ni, tư̒ diḙ̂ fương, dơn bi̭ tloong tính tích kư̭c tố tlức ta̒n lớp dă̭i pơi tí tlang bi̭ ki̭ năng foo̒ng, chẩng, chít tẳm dác cho dét kon; kôô̒ng pơ̭i zoong la̭i cho ta̒n ủn môô̭ch muô̒ he̒ bố ích, an twa̒n, lee̒nh mă̭nh.