(HBDT) – Chang fṷc chiê̒n thôổng la̒ nét dḙp văn hwả dă̭c chưng kuố kác zân tôô̭c. Ớ hal xa̭ vu̒ng dôô̒ng ba̒w ngươ̒i Môông Hang Kiê -–Pa̒ Ko̒ (Mai Châw), chang fṷc zân tôô̭c vấn ản ba̒ kon xứ zṷng khânh nhơ thươ̒ng ngă̒i. Kheéch zu li̭ch vi̒ thể kám thẩi thú, kỏ ẩn tươ̭ng dă̭c dêểnh khi dêểnh ni̒.



Mo̭l Môông ớ 2 xa̭ Hang Kiê – Pa̒ Ko̒ (Mai Châw) mă̭c chang fṷc khi̒ di zôô̭ng chơ̭. 

Dâ̒n tôi kă̭p chi̭ Xu̒ng I Zuô, bán Hang Kiê, xa̭ Hang Kiê khi̒ chi̭ dang di hải lo̭ tlêênh roo̭ng. Tloong chang fṷc vẳi ảw zân tôô̭c mêê̒nh, chi̭ Zuô chiê xé: Tloong za di̒nh, nểw la̒ fṷ nư̭ thi̒ dê̒w mắt măi mă̭t, thêw thuô̒. Nhơ bán thân tôi, ngăi bớ khi̒ rét ản kác ba̒ mḙ, mḙ̂ kha̒ chiê̒n ră̭i dớ tha̭w wiḙ̂c. Vởi mo̭l Môông, chang fṷc chỉnh la̒ kuố kái, la̒ kuố hô̒i môn tlước khi̒ di lể zẩw. Zu̒ ớ nha̒, di la̒ wiḙ̂c hăi di zôô̭ng. Zu̒ ớ nha̒, di la̒ wiḙ̂c  hăi di zôô̭ng, ủn ma̭ng rất ươ mă̭c nỏ môô̭ch xư̭ hẳnh ziḙ̂n va̒ rất thái mải.

Ó chí môô̭ng za̭, ka̭ ni̒ ká ôông dưở mo̭l Môông mă̭c chang fṷc zân tôôc khả thươ̒ng xwiên. Kỏ nhửng ngươ̒i kaw thuối nhơ ôông Xu̒ng A Tô bán Xa̒ Li̭nh, xa̭ Pa̒ Ko̒ mă̭c chăng fṷc mo̭i khi̒, mo̭i dươ̭c tloong dơ̒i khôổng xinh hwa̭t. Thơ̒i ni̒, lớp thanh niên, kon rét mo̭l Môông ít mă̭ hơn, mê ô ngăi i kỏ ít nhất 1 bô̭ zu̒ng khi̒ kỏ wiḙ̂c di no, zôô̭ng Thết, hô̭i he̒

Kỏ zi̭p dêểnh fiên chơ̭ vu̒ng kaw Pa̒ Ko̒ baw ngă̒i Chú nhâ̭t, ká fiên chơ̭ rư̭c rơ̭ mâ̒w xắc chang fṷc fṷ nư̭ Môông. Ba̒ kon mo̭l Môông thuổng chơ̭ nhơ di hô̭i. Kỏ vé nhơ tlai ma̭i mo̭l Môông ziḙ̂ndớ khwe kẳi thôốch kuố chang fṷc zân tôô̭c Mêê̒nh.

Thew kṷ Fa̒ng I Mải ớ bán Pa̒ Háng, xa̭ Pa̒ Ko̒: Dơ̒i ni̒ nổl dơ̒i khác dôi ba̒n thăi khẻw lẻw kuố ngươ̒i fṷ nư̭ Môông tư̭ la̒ chang fṷc dớ fṷc vṷ cho za di̒nh. Kwâ̒n ảw ôông dưở Môông dă̭ chưng la̒ mâ̒w zâ̒m, ôổng kwâ̒n rất rôô̭ng dớ kỏ thế de̒w dô̒l, lêênh khṷ va̒ muổ khe̒n rḙ̂ ra̒ng hơn. Di ke̒m bô̭ chang fṷc ó thế thiểw thắt lưng, thiểng Môông hôốc la̒ lăng zuô la. Chang fṷc fṷ nư̭ Môông kỏ wẳl va̒ ảw. Wẳl Môông la̒ lo̭i wẳl vớ, kỏ nhê̒w nếp kấp, rôô̭ng khi̒ xwe̒ tha mê̒m ma̭i nhơ keẻnh wa. Fâ̒n ka̭p wẳl ản bả xếp la̭i cho vươ̒ woo̒ng tlôô̭ng va̒ kỏ 2 râi dớ buô̭c. Tlêênh nê̒n wẳl cha̒m, hwa văn ản thêw, in gép tư̒ng tẩm rất ẩn tươ̭ng, dôô̭c dảw.

Tlôông lănh, chuông bái, măi ảw lănh, thêw hwa văn, we xáp oong, nhuô̭m hwa văn da̒ tlớ thee̒nh ngê̒ chiê̒n thôổng kuố fṷ nư̭ Môông. Mối bô̭ cang fṷc chưở dơơ̭ng baw vất vá, nhoo̭c nhă̒n, dớ la̒ tha nỏ vất ká khảng tlơ̒i. Ó chí la̒ chang fṷc ma̒ ớ ni la̒ ngḙ̂ thwâ̭t ta̭w hi̒nh, ki̒ kôông bơ wiḙ̂c xớ zṷng ngwiên liḙ̂w. Ba̒ kon tlôông lănh, kắch lănh wê̒l dái rẳng khwáng 1 twâ̒n rô̒i khoóc khươ̭i, tiếp rỉ dươ baw kổl dâm cho mê̒m tha rô̒i nổl la̭i. Lănh kuô̭n la̭i tư̒ng kuô̭n rơ̒i zoong di chát, luô̭c cho dêểnh khi̒ khươ̭i lănh mê̒m tha, tlẳng he̒ zoong di dái, rơ̒i zu̒ng gôô̒ng chiê khươ̭i tlước khi chuông thee̒nh tẩm bái

Ôông Xu̒ng A ma̒ng, Chú ti̭ch UBNZ xa̭ Pa̒ Ko̒ cho mắt: Măi ni̒, wiḙ̂c báw tô̒n nét văn hwả kwa chang fṷc zân tôô̭c vấn ản mo̭l Môông 2 xa̭ vu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông zư̭ zi̒n gẳn ku̒ng fát chiến zu li̭ch. Xa̭ Pa̒ Ki̒ chi̒ ni̒ kỏ môô̭ch la̒ng ngê̒ zḙ̂t thố kấm chiê̒n thôổng mo̭l Môông gẳn ku̒ng fát chiến zu li̭ch, kóp fâ̒n nơơng kaw đơ̒i khôổng ngươ̒i zân ớ ni


Bu̒i Minh

KÁC TIN KHÁC


Kiếm tla tiển dô̭ zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong

Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.

Mo̭l “zư̭ kúi” văn hwả Mươ̒ng

Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.

Zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ko̒n tư̒ kải ngḙn

Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?

Zoong ngḙ̂ thwâ̭t fṷc bṷ mo̭l zân bu̒ng khỏ khăn

Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.