(HBDT) – Năm 2021, tính xḙ kỏ nhê̒w hwa̭t dôô̭ng thiết thư̭c kí niḙ̂m 135 thă̒nh lâ̭p tính va̒ 30 năm tải lâ̭p tính va̒ 30 năm tải lâ̭p tính.

Hwa̒ Bi̒nh la̒ thuô̭c tiếw vuu̒ng Tâi Bắc kuố vuu̒ng tluung zu miê̒n nuỉi Bắc Bô̭, kỏ vi̭ chỉ kwan tloo̭ng, chiển lươ̭c wê̒l kinh tể, chỉnh tli̭, AN-KF… Tính la̒ miê̒n dất xán xinh tha văn hwả Hwa̒ Bi̒nh nối thiểng – kẳi nôi văn hwả kuố ngươ̒i Viḙ̂t kố; la̒ vuu̒ng dất xứ thi Dé dất dé rác.

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản thă̒nh lâ̭p ngă̒i 22/6/1886 thew ngi̭ di̭nh kuố Kinh lươ̭c Bắc Ki̒ kỏ thên go̭i la̒ tính Mươ̒ng, tác fâ̒n dất kỏ mo̭l Mươ̒ng ớ bớ kác tính: Hiưng Hwả, Xơn Tâi, Ha̒ Nô̭i, Ninh Bi̒nh. Tính Mươ̒ng kỏ 4 fú: Waa̒ng An, Lương Xơn, La̭c Xơn, Chơ̭ Bơ̒. Tính li̭ dă̭c ở Chơ̭ Bơ̒ thuô̭c Châw Da̒ Bắc, cho rêênh hốc la̒ tính Chơ̭ Bơ̒. Dêểnh khảng11/1886 chiến wê̒l xa̭ Fương Lâm, zo Kôông Xử Fáp kai tli̭. Ban dâ̒w tính gô̒m ká Môô̭c Châw, Fù Iên Châw kuu̒ng vởi vuu̒ng kỏ zân tôô̭c Mươ̒ng thuô̭c 2 châw Thănh Xơn, Iên Lâ̭p (khaảng 10/1888 kắch 2 châw ni̒ wê̒l tính Hưng Hwả).

Ngă̒i 5/9/1896, tính li̭ Mươ̒ng chỉnh thức ản chiến wê̒l doỏng ta̭i xa̭ Hwa̒ Bi̒nh, nâ̒m tlải kôông Da̒. Bớ rỉ tính Mươ̒ng ản hôốc la̒ tính Hwa̒ Bi̒nh, kỏ 4 châw: Lương Xơn, Ki̒ Xơn, La̭c Xơn, Mai Da̒. Hwiḙ̂n La̭c Thwí khi̒ rỉ thuô̭c châw La̭c Xơn.

Bớ năm 1950, kác châw ản dối thee̒nh hwiḙ̂n va̒ kác dơn vi̭ hă̒nh chỉnh kuố tính Hwa̒ Bi̒nh kỏ xư̭ thăi dối: Ngă̒i 21/9/1956, hwiḙ̂n Mai Da̒ chiê thee̒nh 2 hwiḙ̂n: Da̒ Bắc ở fiể Bắc Khôông Da̒ va̒ Mai Châw ở fiể Nam khôông Da̒. Ngă̒i 15/10/1957 hwiḙ̂n La̭c Xơn chiê thee̒nh e hwiḙ̂n: La̭c Xơn va̒ Tân La̭c. Ngă̒i 17/4/1959, hwiḙ̂n Lương Xơn chiê thee̒nh 2 hwiḙ̂n Lương Xơn mân Kim Bôi. Ngă̒i 17/8/1964 hwiḙ̂n La̭c Thwí chiê thee̒nh 2 hwiḙ̂n La̭c Thwí va̒ Iên Thwí

Ngă̒i 27/12/1975, ta̭i Ki̒ ho̭p thử 2, Kwuốc hô̭i khwả V da̒ tha ngi̭ kwiết hơ̭p nhất tính Hwa̒ Bi̒nh kôông tính Ha̒ Tâi thee̒nh tính Ha̒ Xơn Bi̒nh. Thew Ngi̭ kwiết kuố Kwuốc hô̭i khwả VIII, Ki̒ ho̭p thử 9 ngă̒i 12/8/1991, tính Ha̒ Xơn Bi̒nh tắch tắch tha thee̒nh 2 tính Hwa̒ Bi̒nh va̒ Ha̒ Tâi. Khi̒ rỉ tính Hwa̒ Bi̒nh kỏ ziên tích 4.967 km² , zân xổ 670.000 mo̭l, gô̒m 10 dơn vi̭ hă̒nh chỉnh kấp hwiḙ̂n: 1 thi̭ xa̭ Hwa̒ Bi̒nh va̒ 9 hwiḙ̂n: Da̒ Bắc, Mai Châw, Lương Xơn, Ki̒ Xơn, La̭c Thwí, Kim Bôi, Tân La̭c, Iên Thwí.

Bớ ngă̒i 1/1/2020, thew Ngi̭ kwiết xổ 830/NQ-UBTVQH14, ngă̒i 17/12/2019 kuố Wí ban Thươ̒ng vṷ Kwuốc hô̭i wê̒l xắp xếp kác dơn vi̭ hă̒nh chỉnh kấp hwiḙ̂n, kấp xa̭ thuô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh, to̒n bô̭ ziḙ̂n tích hơn 204 km²kuố hwiḙ̂n Ki̒ Xơn xáp nhâ̭p baw TF Hwa̒ Bi̒nh

Tỉnh dêê̒nh chi̒ ni̒, tính Hwa̒ Bi̒nh kỏ 10 hwiḙ̂n, thă̒nh fổ, 151 xa̭, fươ̒ng, thi̭ chẩn.

(ko̒n nư̭a)

FV (TH)

KÁC TIN KHÁC

Ẩn tươ̭ng mô hi̒nh zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Hwiḙ̂n La̭c Xơn tlung khức báw tô̒n zi xán văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng

Xâi zư̭ng khôông zan báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng ớ hwiḙ̂n Tân La̭c

Tô̭l Ngḙ̂ nhân Ưw tủ tâm hwiết xưw tâ̒m, khôi fṷc pơ̭i báw tô̒n văn hwả zân tôô̭c

---

Hwiḙ̂n Kaw Foong: Khai thác lơ̭i thể tí fát tliến zu li̭ch pê̒n bư̭ng

Kôô̒ng pơ̭i lơ̭i thể wê̒l diê̒w kiḙ̂n tư̭ nhiên, zi tích li̭ch xứ, văn hwả, zănh lam thẳng kắnh, ta̒n năm kwa, hwiḙ̂n Kaw Foong i ta̒ tliến khai dôô̒ng bô̭ ta̒n zái fáp khai thác tiê̒m năng tí fát tliến zu li̭ch. Ban Chấp hă̒nh Dáng bô̭ hwiḙ̂n (khwả XXVII) ban hă̒nh Ngi̭ kwiết khổ 04-NQ/HU, ngă̒i 22/11/2017 wê̒l fát tliến zu li̭ch hwiḙ̂n zaw dwa̭n 2017 - 2020, di̭nh hưởng têểnh năm 2030.

Hwiḙ̂n Mai Châw khơi nguô̒n văn hwả dớ fát chiến zu li̭ch

Mai Châw la̒ hwiḙ̂n vuu̒ng kaw, nhêw zân tôô̭c khinh khôổng nhơ Thải, Mươ̒ng, Kinh, Zaw, Môông… Mối zân tôô̭c kỏ nét văn hwả riêng ta̭w rêênh xư̭ da za̭ng, dôô̭c dảw. Xác di̭nh ản thể meḙnh kuố diḙ̂ fương, hwiḙ̂n Mai Châw luôn kwan tâm báw tô̒n, zư̭ zi̒n va̒ fát hwi zả tli̭ văn hwả kác zân tôô̭c dớ văn hwả tlớ thee̒nh "do̒n nuô̒ng” fát chiến zu li̭ch, bớ rỉ fát chiến kinh tể – xa̭ hô̭i, nơơng kaw dơ̒i khôổng nhân zân.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn nhân rôô̭ng mô hi̒nh kác kâw la̭c bô̭ báw tô̒n, fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả

Vươ̒ la̒ diếm kă̭p văn hwả, kác kâw la̭c bô̭ (KLB) báw tô̒n fát hwi zả tli̭ văn hwả tlêênh diḙ̂ ba̒n hwiḙ̂n La̭c Xơn ko̒n lad dươ̭c thưư̭c hă̒nh, môi tlươ̒ng cho ngḙ̂ nhân, nhưửng ngươ̒i am hiếw va̒ iêw thích văn hwả zân tôô̭c xinh hwa̭t, tâ̭p liḙ̂n, tlaw dối kinh ngiḙ̂m, ki̭ năng va̒ chiê̒n ră̭i cho thể hḙ̂ tlé.

Tliê̒n thôông hi̒nh ắnh văn hwả, kon mo̭l tính Hwa̒ Bi̒nh

Tính Hwa̒ Bi̒nh ản hăi dẳi têểnh la̒ bu̒ng tất kỏ bê̒ tă̒i li̭ch xứ, văn hwả, môô̭ch tloong ta̒n kải tlă̭ng kuố mo̭l Viḙ̂t kố, kư tlủ ớ tơ̒ tính khải Bắc mé ta̭p tlung kho̭m nhất ớ tính Hwa̒ Bi̒nh kôô̒ng nê̒n "Văn Hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng i ta̒ kết tinh dêênh kải thôốch kuố bu̒ng tất, kon mo̭l Hwa̒ Bi̒nh

Lưw zư̭ zả tli̭ nê̒n “Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” nối thiểng thể zởi

Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kố pớ mâ̭n ngă̒i, kôô̒ng pơ̭i ta̒n tlải khṷ pôl nổl doo̭c thew hưởng Dôông Nam, ti tôi pơ̭i tlải khṷ Tlươ̒ng Xơn ớ pên khải Tâi i ta̒ la̒ tha dêênh tư̒ bô̒n diḙ̂, thung lṷng kôô̒ng hḙ̂ thôổng, thư̭c bâ̭t foong fủ. Ngăl pớ thơ̒i tiê̒n xứ, kon mo̭l i ta̒ khởm té tha khôổng ớ nơi ni̒ tlêênh meénh tất ni̒, tí la̭i môô̭ch nê̒n văn hwả nối thiểng thể zởi - "Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh” (VHHB).

Nẳm pắt thư̭c tể hwa̭t dôô̭ng zu li̭ch ớ hwiḙ̂n Mai Châw