Nguyễn Đức Cường, PGĐ Sở Lao động – TB&XH.
(HBĐT) - Chế định về quyền con người, quyền công dân là những nội dung quan trọng của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992. Chương II Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân tiếp tục khẳng định, làm rõ hơn quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; bảo đảm được tính khoa học về kỹ thuật lập hiến; tạo thuận lợi cho việc hiểu và thực thi các quyền này. Đồng thời đã bổ sung một số quyền mới là kết quả của quá trình đổi mới ở nước ta, phù hợp với các điều ước quốc tế về quyền con người mà nước ta là thành viên.
Tuy nhiên, một số quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân cần được quy định cụ thể hơn như: Điều 22, quyền không được bắt trái pháp luật, cần giữ lại ý thứ hai của Điều 71 cũ: “không ai bị bắt, nếu không có quyết định của toà án nhân dân, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát nhân dân trừ trường hợp phạm tội quả tang. Việc bắt và giam giữ người phải đúng pháp luật” để bổ sung vào Điều 22 nhằm cụ thể hoá quyền bất khả xâm phạm về thân thể.
Điều 34 cần quy định “mọi người có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật” để giới hạn quyền này đối với một số người, một số ngành nghề vì thực tế pháp luật đang có những quy định như vậy.
Điều 35 cần bổ sung nghĩa vụ tham gia an sinh xã hội của công dân liên quan đến chính sách an sinh xã hội tại Điều 63, dự thảo cần tách riêng việc Nhà nước phát triển hệ thống an sinh xã hội đa dạng, toàn diện, có tính chia sẻ, công bằng, bền vững và chính sách trợ giúp những người yếu thế thành 2 khoản khác nhau vì đối tượng hướng đến có sự độc lập tương đối, một bên là theo nguyên tắc đóng – hưởng, một bên là chính sách bảo trợ xã hội. Cần bổ sung khoản 2 của điều này là: “Nhà nước ổn định và xã hội tôn vinh, khen thưởng, thực hiện các chính sách ưu đãi để bảo đảm ôn định đời sống đối với người và gia đình có công với nước”.
Điều 38 cần bổ sung người lao động có quyền được lao động trong môi trường an toàn; quyền nghỉ ngơi.
Điều 40 cần bổ sung quyền “trẻ em khuyết tật có quyền được trợ giúp”, Điều 48 nên bỏ quy định nghĩa vụ thay thế nghĩa vụ quân sự của công dân vì nếu quy định như vậy thì sẽ có 2 hình thức thay thế là đóng góp bằng sức lao động nhưng nước ta đã bỏ nghĩa vụ lao động công ích hoặc thay thế bằng tiền thì điều này cũng không hợp lý vì công dân đã có nghĩa vụ nộp thuế (Điều 50) để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bên cạnh đó cũng cần bổ sung thêm quyền của người khuyết tật, quyền của NCT để bao quát cơ bản hết những quyền con người ở nước ta.