Lính TF 373
Một trong những tiết lộ đáng chú ý trong vụ rò rỉ 76.000 tài liệu mật trên WikiLeaks ngày 25-7 là những thông tin liên quan đến TF 373 chuyên ám sát và bắt sống quân địch
Lần đầu tiên các hoạt động của một đơn vị đặc nhiệm của Mỹ có tên TF 373 được phơi bày ra ánh sáng làm quân đội Mỹ và NATO (Khối Quân sự Bắc Đại Tây Dương) bối rối.
Đứng về mặt nhân quyền, tìm cách bí mật tiêu diệt và giam cầm những kẻ nghi ngờ là quân nổi dậy không qua xét xử, không cần chứng cớ là trái với công ước quốc tế. Đây là một khía cạnh cuộc chiến ở Afghanistan gây tranh cãi gay gắt nhất. Đó cũng là lý do mà các hoạt động của TF 373 được quân đội Mỹ xếp vào hạng bí mật quân sự.
Danh sách đen
Những tiết lộ trên WikiLeaks liên quan đến TF 373 còn phơi bày một sự thật phũ phàng: Lính TF 373 từng nhiều lần giết nhầm thường dân, trong đó bao gồm phụ nữ và trẻ em, kể cả cảnh sát Afghanistan vô tình có mặt tại các điểm tập kích của TF 373.
Những vụ giết nhầm như vậy được giấu kín nhưng không ngăn chặn được những tin đồn mà giáo sư Philip Alston, người đã đến Afghanistan hồi tháng 5-2008 để điều tra những vụ giết người trái pháp luật, từng xác nhận. Theo giáo sư Alston, báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về nhân quyền, Mỹ và lực lượng NATO đã không minh bạch và chạy trốn trách nhiệm trong những vụ giết nhầm như vậy.
76.000 trên tổng số 91.201 tài liệu mật của Lầu Năm Góc (Bộ Quốc phòng Mỹ) từ năm 2004-2009 tiết lộ trên WikiLeaks đã cung cấp một hình ảnh trung thực và tàn nhẫn của cuộc chiến ở Afghanistan hơn bao giờ hết. Trong số này, 84 báo cáo về hoạt động của TF 373 cho một cái nhìn cận cảnh về một đơn vị biệt kích Mỹ hoạt động ở Afghanistan ngoài sự ủy thác của Lực lượng Hỗ trợ An ninh Quốc tế (ISAF) của NATO.
Cho đến nay, hoạt động của TF 373 hoàn toàn nằm ngoài báo cáo quân sự chính thức của Mỹ. Danh sách những người mà TF 373 có nhiệm vụ giết chết hoặc bắt cóc làm tù binh nhưng không bao giờ đem ra xét xử, lần đầu tiên được biết đến là chức sắc Taliban, Al-Qaeda, những kẻ chế tạo bom và trùm ma túy.
Tuy nhiên, không ai biết thật sự có bao nhiêu người nằm trong danh sách có tên viết tắt là JPEL này. Theo tờ Mail & Guardian của Nam Phi, danh sách có khoảng 2.000 người, mỗi cái tên kèm theo một mã số và cấp độ ưu tiên (giết hoặc bắt cóc).
TF 373 có ít nhất ba căn cứ đóng tại Afghanistan: thủ đô Kabul, tỉnh Kandahar và tỉnh Khost. Các thành viên của TF 373 không bao giờ đeo bảng tên trên sắc phục. Họ xuất thân từ lực lượng biệt kích hải quân và lục quân Mỹ. Khi hành quân, tác chiến theo lệnh trực tiếp của Lầu Năm Góc, TF 373 không bao giờ báo cho trung tâm ISAF biết.
Những tài liệu tiết lộ trên WikiLeaks không chỉ bật mí về sự hiện diện và hoạt động của TF 373 mà còn cho biết tại sao biệt đội này góp phần làm cho người dân Afghanistan bất mãn và oán ghét quân đội Mỹ và NATO.
TF 373 từng nhiều lần giết hại dân lành và mỗi lần như vậy đều được bưng bít thông tin. Cuộc đột kích của TF 373 ngày 17-6-2007 là một ví dụ.
Giết nhầm học sinh
Hôm đó, TF 373 thực hiện một cuộc tấn công tiêu diệt Abu Laith al-Libi, một chức sắc cao cấp của Al-Qaeda người Lybia. Sau nhiều tuần trinh sát một trường dạy kinh Koran trong làng Nangar Khel, TF 373 tin rằng Abu Laith và các trợ thủ đang ẩn núp trong trường.
TF 373 được trang bị vũ khí mới gọi là HIMARS, giàn phóng 6 tên lửa đặt trên xe tải nhỏ. TF 373 bắn 5 quả hủy diệt ngôi trường. Kết quả, TF 373 không tìm thấy xác của Abu Laith al-Libi hay bất cứ tên Al-Qaeda nào. Thay vào đó là xác của 6 học sinh. Học sinh thứ 7 mặc dù được cấp cứu trong suốt 20 phút cũng đã chết. Sự kiện này không thể bưng bít. Quân đội Mỹ phải đứng ra xin lỗi và bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, lực lượng nào của Mỹ tấn công ngôi trường không được nêu ra.
Trước đó một tuần, TF 373 cũng giết nhầm và làm bị thương 11 cảnh sát Afghanistan. Tài liệu mật cho biết đêm 11-6-2007, TF 373 tấn công một địa điểm ở thung lũng gần thành phố Jalalabad để bắt cóc hoặc giết chết thủ lĩnh Taliban Qarl Ur-Rahman.
Trong khi tiến đến gần mục tiêu, trong bóng tối dày đặc bỗng có ai đó đốt đuốc sáng trưng. Cuộc đấu súng bùng phát, TF 373 gọi máy bay AC-130 hỗ trợ hỏa lực. Cả một vùng bị cày nát bằng đạn đại liên. Báo cáo mật viết: “Sứ mệnh ban đầu bị hủy bỏ, TF 373 cắt đứt liên lạc và trở về căn cứ. 7X ANP KIA, 4X WIA”. Dòng mật mã này có nghĩa là: 7 người chết, 4 người bị thương, tất cả là cảnh sát Afghanistan.
Sáng hôm sau, ISAF ra thông cáo báo chí thừa nhận có đấu súng và máy bay hỗ trợ nhưng bỏ qua số cảnh sát Afghanistan bị giết và bị thương. Sợ sự thật có thể bị rò rỉ, thông cáo nhấn mạnh: “Không có dấu hiệu nào cho thấy lực lượng đối địch là bạn. Những cá nhân bắn vào lực lượng liên quân không mặc sắc phục”. Dĩ nhiên, thông cáo cũng lờ đi chuyện TF 373 can dự vào vụ này.
Thiệt hại phụ
Ngay cả những phi vụ thành công, không hiếm trường hợp ngoài đối tượng bị giết, thường dân vô tội cũng chết theo. Ví dụ như đêm 24-6-2009, TF 373 tấn công một mục tiêu có mật danh “Millersville” gần biên giới Afghanistan-Pakistan để giết thủ lĩnh Taliban Amir Jan Mutaki.
Một số lính TF 373 dùng trực thăng, một số khác đi đường bộ. Cuộc tấn công diễn ra chớp nhoáng. Theo báo cáo mật của quân đội Mỹ, “6 tên địch” bị trực thăng bắn chết. Thế nhưng, cuộc kiểm tra sau đó phát hiện xác 2 người đàn ông, 3 phụ nữ và 6 trẻ em, trong đó một em bị chó Mỹ cắn chết. Một trong hai người đàn ông là Amir Jan Mutaki. Chiến dịch được coi là thành công kém, thiệt hại phụ là 10 người địa phương.
Theo Báo NLĐ
Ngày 5/5, Cơ quan Phòng vệ Dân sự Brazil cho biết lũ lụt, lở bùn và mưa bão đã buộc gần 70.000 người phải sơ tán và khiến ít nhất 356.000 người chịu cảnh mất điện tại miền Nam nước này.
Nhiều hoạt động được tiến hành nhằm kỷ niệm 20 năm ngày Liên minh châu Âu (EU) kết nạp thêm 10 nước thành viên, sự kiện đánh dấu đợt mở rộng lớn nhất trong lịch sử của khối. Nhìn lại chặng đường đã qua, sự mở rộng nhanh chóng của EU tạo ra nhiều thành tựu, song cũng kéo theo không ít thách thức, nhất là trong bối cảnh tình hình địa chính trị, kinh tế... hiện thay đổi nhiều so với 20 năm trước với hàng loạt nguy cơ rình rập.
Ngày 3/5, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus hối thúc các nước nhất trí một thỏa thuận nhằm đối với với các đại dịch trong tương lai, trong bối cảnh tháng này là thời hạn chót cho đàm phán.
Quân đội Nga và Mỹ đã hoạt động tại cùng một căn cứ quân sự ở Niger trong ít nhất vài tuần.
Tại cuộc hội kiến Tổng thống Israel Isaac Herzog ở Tel Aviv ngày 1/5, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cam kết ưu tiên việc đưa con tin về nhà đoàn tụ với gia đình, đồng thời kêu gọi lực lượng Hamas chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn đổi lấy con tin mà Israel đề xuất.
Tân Hoa xã dẫn nguồn chính quyền địa phương cho biết 19 người đã thiệt mạng sau khi một phần đường cao tốc ở tỉnh Quảng Đông, miền Nam Trung Quốc bị sập sáng 1/5.
