(HBĐT) - Năm 2010, khi bắt tay vào xây dựng nông thôn mới (NTM), với xuất phát điểm thấp, huyện Lạc Sơn gặp nhiều khó khăn, bình quân đạt 5,1 tiêu chí/xã, các tiêu chí chưa đạt đòi hỏi đầu tư nguồn lực lớn. Sản xuất nông nghiệp manh mún, lạc hậu, chưa hình thành được vùng sản xuất. Toàn huyện có 19/28 xã đặc biệt khó khăn; thu nhập bình quân đạt 10,5 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo chiếm 57%. Tuy nhiên, nhờ biết khơi dậy sức dân, phong trào xây dựng NTM ở Lạc Sơn có bước đột phá, tạo đà vững vàng thúc đẩy phát triển KT-XH.

Xác định xây dựng NTM là quá trình lâu dài, không được chủ quan, nóng vội, huyện Lạc Sơn đã tìm nhiều hướng đột phá, trong đó có việc huy động sức dân xây dựng NTM. Thông qua công tác tuyên truyền, vận động, các tầng lớp nhân dân trong huyện ngày càng hiểu rõ hơn về xây dựng NTM và tích cực tham gia. Để phong trào xây dựng NTM đi vào nền nếp, huyện đã triển khai CVĐ "Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”; xây dựng cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp; xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu và triển khai thực hiện Chương trình quốc gia mỗi xã một sản phẩm tại các xã. Theo đó, các cấp, ngành, địa phương đã tập trung triển khai bằng những việc làm cụ thể.

Sự thành công lớn nhất trong chặng đường 10 năm thực hiện NTM của huyện Lạc Sơn chính là sự thay đổi trong nhận thức của người dân. Ý thức rõ vai trò của nhân dân chính là chủ thể trong thực hiện xây dựng NTM, Nhà nước định hướng và hỗ trợ, bà con đã thực sự phát huy được tiềm lực từ chính gia đình để khắc phục khó khăn, vươn lên thoát nghèo và làm giàu. Rõ nét nhất là sự đầu tư đúng hướng, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp của người dân. Điển hình là sự tập trung triển khai tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng liên kết chuỗi giá trị với trọng tâm phát triển các loại cây trồng, vật nuôi có lợi thế của địa phương, gắn với việc xây dựng thương hiệu sản phẩm như hạt dổi Lạc Sơn, gà đồi Lạc Sơn, cam Lạc Sơn...

Sau 10 năm thực hiện chương trình xây dựng NTM, bộ mặt nông thôn huyện Lạc Sơn từng bước được đổi mới, hạ tầng KT-XH được đầu tư; an sinh xã hội được bảo đảm, an ninh trật tự ở nông thôn được giữ vững. Giai đoạn 2010-2019, huyện đã huy động lồng ghép nguồn vốn xây dựng NTM đạt trên 1.400 tỷ đồng. Trong đó, nhân dân đóng góp tiền, tự nguyện hiến trên 226.972 m2 đất các loại, đóng góp 73.280 ngày công xây dựng các công trình hạ tầng nông thôn trị giá hơn 260 tỷ đồng.

Đến nay, thu nhập bình quân toàn huyện đạt 36 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn 19,93%; tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 96,12%; 95% hộ sử dụng nước hợp vệ sinh... Toàn huyện có 9 xã đạt 19 tiêu chí NTM, trong đó có 8 xã được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM, 1 xã đang trình Hội đồng thẩm định; 11 xã đạt từ 10 - 14 tiêu chí; 8 xã đạt 8 - 9 tiêu chí. Bình quân mỗi xã đạt 13,6 tiêu chí/xã.