(HBĐT) - Tan máu bẩm sinh (Thalassemia) là bệnh thiếu máu do tan máu, thuộc nhóm bệnh di truyền - bẩm sinh với 2 biểu hiện nổi bật là thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể. Đây là một trong các bệnh di truyền lặn phổ biến nhất trên thế giới đến nay chưa có phương pháp điều trị triệt để. Người bệnh cả đời phải sống nhờ vào truyền máu và thải sắt. Bệnh ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, KT-XH và chất lượng dân số.
Tại tỉnh, người bệnh tan máu bẩm sinh (TMBS) được quản lý, theo dõi tại các trạm y tế xã. Trong các đợt bệnh tiến triển, người bệnh được khám, chữa bệnh theo các tuyến y tế. Việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn do bệnh thường biểu hiện kín đáo, nên dễ bỏ sót những trường hợp thiếu máu nhẹ. Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh trung bình có khoảng 15 - 20 bệnh nhân TMBS nằm điều trị, cao điểm có tới 30 bệnh nhân nằm tại khoa/ngày. Hiện tại, có khoảng gần 400 bệnh nhân đang điều trị (ngoài số bệnh nhân này, thực tế còn nhiều bệnh nhân điều trị tại Viện Nhi T.Ư; nhiều bệnh nhân không điều trị vì khó khăn về kinh phí, hiệu quả điều trị hạn chế, tâm lý mệt mỏi, chán nản...). Trong 3 năm (2018 - 2020) đã khám 4.911 lượt và điều trị 2.634 lượt bệnh nhân. Hầu hết người bệnh TMBS đã thực hiện mua BHYT để thuận tiện trong công tác khám, chữa bệnh.
Để nâng cao kiến thức, thái độ và hành vi của người dân về phòng bệnh TMBS, ngành y tế đã triển khai nhiều hoạt động về phòng bệnh như: Phối hợp các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương tổ chức thực hiện có hiệu quả các hoạt động: tọa đàm, hội nghị sinh hoạt chuyên đề... về nâng cao chất lượng dân số và phòng bệnh TMBS. Phối hợp Đài PT-TH tỉnh, Báo Hòa Bình xây dựng phóng sự, tin, bài về bệnh TMBS. Tổ chức mít tinh cổ động tuyên truyền về ngày Thalasemia thế giới (8/5). Đa dạng hóa hình thức truyền thông tới cộng đồng về bệnh TMBS (in tờ rơi, áp phích... ). Phối hợp Bệnh viện Medlatec thực hiện truyền thông tại cộng đồng kết hợp lấy máu xét nghiệm sàng lọc gen bệnh. Trong 3 năm qua đã xét nghiệm sàng lọc gen bệnh được hơn 3 nghìn đối tượng. Hướng dẫn triển khai, thành lập, duy trì hoạt động của các câu lạc bộ trước hôn nhân và phòng bệnh TMBS điểm. Thông qua hoạt động của các câu lạc bộ đã hướng dẫn các bạn trẻ trước khi kết hôn thực hiện xét nghiệm sàng lọc gen bệnh TMBS, hướng dẫn chăm sóc người bệnh tại cộng đồng, giải đáp khó khăn, vướng mắc trong quá trình khám, điều trị của người bệnh TMBS... Đã thành lập và duy trì hoạt động của 15 câu lạc bộ trước hôn nhân và phòng bệnh TMBS tại 7 huyện (Tân Lạc, Kim Bôi, Cao Phong, Đà Bắc, Lạc Sơn, Lương Sơn, Yên Thủy). Năm 2020, Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình phối hợp Bệnh viện Medlatec lấy máu xét nghiệm sàng lọc gen bệnh cho các đối tượng có liên quan (5 - 6 đời) với bệnh nhân đã, đang điều trị bệnh TMBS tại Khoa Nhi (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) của các xã có câu lạc bộ. Kết quả: 414 đối tượng được xét nghiệm, có 171 trường hợp nghi ngờ, với tỷ lệ 41,3%.
Hòa Bình là tỉnh có tỷ lệ mang gen bệnh TMBS cao, tiềm ẩn trong cộng đồng; tỷ lệ nam, nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn thấp. Vì vậy, việc thực hiện xét nghiệm sàng lọc gen bệnh TMBS trước khi kết hôn và tư vấn sâu có vai trò rất quan trọng trong phòng mắc bệnh, nhằm nâng cao chất lượng dân số, giảm gánh nặng cho người bệnh, gia đình và xã hội.
Năm 2020, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 388/2020/NQ-HĐND về chính sách thực hiện công tác dân số trong tình hình mới, theo đó, giai đoạn 2021 - 2025 thực hiện chế độ hỗ trợ vị thành niên, thanh niên thực hiện xét nghiệm sàng lọc gen bệnh TMBS 70% chi phí xét nghiệm sàng lọc tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Để khuyến khích người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số đời sống còn nhiều khó khăn, đồng chi trả 30% chi phí xét nghiệm sàng lọc gen bệnh, cần tích cực triển khai đồng bộ các giải pháp: tăng cường truyền thông, tư vấn tại cộng đồng, thực hiện cung cấp dịch vụ sàng lọc gen bệnh thuận tiện để đảm bảm chính sách được triển khai có hiệu quả, lâu dài, bền vững.
Trong thời gian tới, hệ thống y tế - dân số sẽ phối kết hợp chặt chẽ với hệ thống tư pháp và Đoàn thanh niên các cấp để xây dựng mô hình, mạng lưới tư vấn chuyển đổi hành vi nhằm tăng tỷ lệ vị thành niên, thanh niên tự nguyện tìm đến cơ sở xét nghiệm gen bệnh để phòng bệnh cho thế hệ sau. Qua đó, ngăn ngừa có hiệu quả bệnh TMBS vì mục tiêu cải thiện, nâng cao chất lượng dân số, hạn chế đến mức thấp nhất người khuyết tật do các bệnh bẩm sinh gây ra.
VH
Từ đầu năm 2024 đến nay, trong số 5 vụ mất an toàn vệ sinh thực phẩm diễn ra trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa thì có tới 4 vụ nạn nhân là học sinh.
Mất cân bằng giới tính khi sinh (MCBGTKS) ảnh hưởng không nhỏ đến công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình và phát triển KT-XH. Để đưa tỷ số giới tính về mức cân bằng, Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Mai Châu đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao nhận thức của người dân về công tác dân số, từng bước khống chế tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh (GTKS) và tỷ lệ sinh con thứ 3, qua đó nâng cao chất lượng dân số.
Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận hơn 10.000 ca mắc tay chân miệng, tăng so với cùng kỳ; các dịch bệnh khác có vaccine dự phòng như sởi, ho gà... cũng tăng số mắc.
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh do Bộ Y tế tổ chức chiều 10/4, Tiến sĩ Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đã thông tin về tình hình sức khỏe nam bệnh nhân (37 tuổi, cư trú tại xã Tân Lý Đông, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) mắc cúm A/H9N2 đầu tiên ở nước ta; đồng thời khuyến cáo người dân không nên quá hoang mang lo lắng vì "đến nay chưa có dấu hiệu, trường hợp nào lây nhiễm lây nhiễm từ người sang người".
Chiều 9/4, Bộ Y tế tổ chức hội nghị trực tuyến phổ biến Nghị định 96/2023/NĐ-CP ngày 30/12/2023 quy định chi tiết một số điều của Luật khám bệnh, chữa bệnh đến hơn 300 điểm cầu tại các bộ, ngành liên quan, các đơn vị trực thuộc Bộ, các Bệnh viện Trung ương, hiệp hội, sở y tế, bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố, trường đại học chuyên ngành sức khỏe…
Ngày 8/4, Sở Y tế Hà Nội cho biết, trong tuần qua (từ ngày 29/3 đến ngày 5/4), trên địa bàn Hà Nội ghi nhận 124 trường hợp mắc tay chân miệng, tăng 47 trường hợp so với tuần trước.
