(HBĐT) - Không hẳn nghe nhà hàng xóm mở "Thương nhớ mười hai” trên Youtube, hay nghe Tấn Minh tâm trạng, da diết trong "Những mùa đông yêu dấu”, mà chỉ vì một chiều mùa đông chợt thấy những ngọn khói lam chiều bay lên từ cánh đồng ngoại thành. Tiếng trẻ đùa nghịch bên bờ suối, cạnh đàn bò vàng nhởn nhơ gặm cỏ. Thoảng trong gió, có "mùi” mùa đông se lạnh, cùng tiếng rơi của đám lá bàng đỏ đầu phố xào xạc mỗi khi đêm về...

Đã từng có bao mùa đông hạnh phúc của tuổi thơ, dẫu thời đó cơm chưa đủ no, áo ấm thiếu và cũ kỹ, chắp vá… Có tuổi thơ bên ông bà, mẹ cha thì chẳng bao giờ là mùa đông lạnh lẽo. Bữa ăn nào có khúc cá, con tôm bà kho hơi mặn muối, sản phẩm cha đi soi cá đêm mùa lạnh, sao mà ngon lành thế. Bước chân trơn trượt bên bờ suối vắng, chỉ có chiếc đèn soi tự chế cùng cây đuốc ấm sáng. Gói cơm nào mẹ gói đầy hơn thường lệ cho ngày lên trường nhập học. Mùi xôi nếp thơm suốt con đường, dù ở nhà, mùi xôi nhạt, lễnh loãng hơn trong mùa đông. Chẳng nhớ nhiều những đủ đầy vật chất, chỉ thấy bao tình yêu thương vây quanh, siết chặt. Cho nên càng xa nhà, càng nhớ cánh đồng ban chiều, nơi cha cày ải vụ đông để cả nhà có thêm luống su hào, bắp cải, khoai tây thêm vào vụ Tết. Nửa đêm, sương giăng man mác vẫn thấy mẹ cha, anh chị che sương giá cho mầm rau, mầm củ mới nhú… Nửa đêm, bếp lửa dã chiến đốt vội góc vườn xua đi những giá lạnh, chỉ còn những ấm nóng trong câu chuyện về ngày mai, về mùa màng, về chuyện học hành, tương lai con cái. Đêm đó, củ sắn lùi cuối ngày cũng đủ ấm lòng… Mùa đông nào đi bộ 5 - 7 km đến bãi chiếu phim. Nửa đêm về, cả lũ bất ngờ vì nùn rơm mẹ ủ vẫn còn ấm. Lại bập bùng ngọn lửa để xua đi cái ướt, cái lạnh bám trên áo, quần, đầu tóc. Bà bảo: Không hơ củi lửa, hơi lạnh ám vào người, sinh ốm yếu…

Sau này, có những mùa đông nơi xa. Một huyện vùng biên viễn đẹp nao lòng vì rừng hoa cỏ lau đẹp mơ màng bên bờ suối, khiến bao người phải dừng chụp trước khi mù giăng man mác và nắng tắt hẳn nơi núi xa. Bát rượu ngô đủ làm ấm lòng lữ khách đường xa, dẫu con đường xuôi dốc hun hút như một thử thách cần vượt qua. Một mùa đông nào đứng bên dòng sông lạ, sương mù khói tỏa, chỉ muốn trở về thành phố quê nhà, nơi người thân ngóng đợi. Những mùa đông đi qua trên những con phố Hà Nội, gió sông Hồng thổi hào phóng như báo hiệu những biến động trong đời khi đó là mùa đông cuối cùng, thời sinh viên nhiều gian khó mà lắm niềm vui, hạnh phúc. Mùa chim di trú rầm rì nơi đầu non tạo thành một khoảng đen đặc bầu trời năm nào, nay đã hiếm hoi…

Mùa đông vẫn tuần tự tuần hoàn, chỉ có lòng người đã khác. Mùa đông vẫn đáng nhớ, dấu yêu và ấm áp, chỉ có kỷ niệm cũ gắn bó những mùa đông tình bạn, bát cơm sinh viên vơi đầy; mùa đông ấm êm bên người thân cũng hanh hao phần nào, có khi chỉ còn lại dư âm và tấm ảnh thân quen…

Mùa đông năm nay, cũng lâu lắm rồi chưa gặp gỡ với người thân… Mấy người em trong gia đình vẫn trong bộ quần áo bảo hộ, màu áo chiến sỹ nơi tâm dịch Covid-19. Đọc dòng trạng thái trên facebook thấy nhẹ lòng hơn khi mọi người trong đội quân áo trắng vẫn lạc quan, chủ động và tâm huyết với công việc thường ngày tại các điểm trạm y tế, khu cách ly, nơi lấy mẫu xét nghiệm. Trong lấp lóa kính chống giọt bắn vẫn tỏa ra ánh sáng của niềm tin, của hy vọng. Gió đông dù vẫn thổi như bao mùa, dù giá lạnh vẫn giăng đầy những con dốc về xóm bản sát dãy núi đá cao vút, vẫn có những "chiến sỹ áo trắng" vượt khó, không quản hiểm nguy. Vững vàng "chân cứng đá mềm”, những người nơi tâm dịch chắc chắn ấm lòng đêm đông khi có bao người hướng về…