Hầu hết các mô hình đều mong muốn được tạo điều kiện vay để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.
(HBĐT) - Những năm gần đây, cùng với những chuyển đổi chung của nền kinh tế, khu vực kinh tế tập thể của tỉnh cũng đã có những chuyển biến tích cực. Phần lớn các HTX đã thực hiện chuyển đổi theo quy định để thích ứng với cơ chế mới để từng bước khẳng định vị trí trong nền kinh tế. Tuy nhiên khu vực kinh tế tập thể vẫn còn nhiều “nút thắt” cần được tháo gỡ để tạo sự bứt phá đóng góp thiết thực vào việc giải quyết các vấn đề lao động, xã hội, tăng nguồn thu ngân sách cho địa phương.
Tính đến đầu năm 2010, toàn tỉnh có 252 HTX được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Trong đó có 43 HTX nông nghiệp, 174 HTX thương mại, dịch vụ, 35 HTX công nghiệp, TTCN và khoảng 2.000 tổ hợp tác. Tổng số vốn điều lệ của các HTX có 51.542 triệu đồng, bình quân mỗi HTX có 204 triệu đồng. Nhìn chung, vốn điều lệ của các HTX còn thấp, nhất là HTX sản xuất nông nghiệp. Theo đánh giá Liên minh HTX tỉnh, trong nhiều năm nay, việc huy động vốn, vay vốn trong các HTX còn gặp nhiều khó khăn do xã viên HTX chủ yếu là nông dân, lao động nghèo. Mặt khác, các HTX không có tài sản để đảm bảo thế chấp vay vốn, khả năng liên doanh, liên kết giúp đỡ nhau trong sản xuất, kinh doanh còn nhiều hạn chế. Trong những năm qua, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đế phát triển kinh tế tập thể. Các văn bản này đã điều chỉnh hoạt động của các HTX, tạo điều kiện cho các HTX phát triển. Nhưng khi triển khai, thực hiện, các HTX đã nhận định và chỉ rõ những điểm “ mắc” đó là: một số cơ chế, chính sách của Nhà nước chưa đồng bộ, chưa bổ sung, sửa đổi kịp thời, chưa được quan tâm đầy đủ đến yếu tố chất lượng và hiệu quả của phát triển kinh tế HTX. Một số HTX nông nghiệp chưa được hưởng chính sách cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, khó tiếp cận với các nguồn vốn ưu đãi của nhà nước và vay vốn sản xuất kinh doanh. Các chính sách về thuế đối với HTX chưa phù hợp, chưa sâu sát, khó khăn trong việc tiếp cận thông tin về quản lý, thị trường, kỹ thuật, dịch vụ, chuyển giao công nghệ. Chưa có hệ thống số liệu đủ và tin cậy về HTX, thiếu sự phối hợp giữa các sở, ngành và các huỵên, thành phố. Bên cạnh đó công tác quản lý Nhà nước đối với các HTX ở cấp huyện còn nhiều bất cập. Việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế tập thể nhìn chung chưa được coi trọng…
Những lý do cụ thể đó đã có ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả hoạt động của các HTX. Trong 5 năm qua, các HTX trong tỉnh giải quyết việc làm cho khoảng 32.760 lao động. Bình quân mỗi HTX giải quyết việc làm cho 130 lao động. Năm 2009, tổng thu Ngân sách Nhà nước của tỉnh đạt 1.080 tỷ đồng, nhưng thu từ HTX và tổ hợp tác mới đạt 3,5 tỷ đồng, chiếm 0,3%. Như vậy, khoản thu đóng góp ngân sách địa phương của các HTX còn quá thấp, chưa tương xứng với tiềm năng.
Để tháo gỡ khó khăn cho kinh tế tập thể, tháng 6/2010, Tỉnh uỷ đã xây dựng chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể gia đoạn 2011-2015 với mục tiêu chung: Duy trì, phát triển kinh tế HTX với tốc độ nhanh và bền vững. Đẩy mạnh các hoạt động thu hút phát triển kinh tế tập thể. Phấn đấu hàng năm nhịp độ tăng trưởng HTX bình quân từ 10% trở lên, giải quyết việc làm cho trên 20% tổng số lao động, tạo nguồn cho thu ngân sách từ 0,5-1% tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, trong 5 năm sẽ tăng thêm 145 HTX, với số vốn sản xuất kinh doanh là 36.250 triệu đồng, đóng góp vào ngân sách địa phương 41.705 triệu đồng, tạo việc làm cho 5.075 lao động mới. Nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để thực hiện mục tiêu này đã được xác định rõ: Tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện Nghị quyết T.Ư 5 ( khoá IX) về đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể. Tiếp tục nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, vị trí quan trọng của phát triển kinh tế tập thể trong tiến trình phát triển KT-XH của địa phương. Cụ thể hoá cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nước về khuyến khích phát triển HTX như chính sách về đất đai, tín dụng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý HTX, chính sách về thuế, bảo hiểm cho xã viên và người lao động. Tiếp tục xây dựng kết cấu hạ tầng cơ sở, thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo nguồn nhân lực, nâng cao dân trí, tập trung xây dựng và nhân rộng mô hình HTX nông nghiệp, mô hình HTX làng nghề, TTCN tiên tiến gắn với xây dựng nông thôn mới. Kiểm tra, đánh giá thực trạng công tác chuyển đổi HTX, có cơ chế, chính sách hỗ trợ HTX sau chuyển đổi, đặc biệt là HTX nông nghiệp. Xây dựng cơ chế thu hút, khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia phát triển HTX. Tiếp tục kiện toàn bộ máy tổ chức, cán bộ quản lý HTX các cấp, nhất là cấp cơ sở. Đồng thời bố trí nguồn ngân sách Nhà nước hỗ trợ các HTX gắn với lồng ghép các chương trình đồng bộ.
Để tổ chức thực hiện một cách có hiệu quả, tỉnh đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với các ngành chức năng tham mưu cho Tỉnh uỷ hướng dẫn xây dựng kế hoạch hàng năm và đôn đốc, kiểm tra , giám sát việc thực hiện kế hoạch. Sở Công Thương phối hợp với UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch phát triển HTX công nghiệp, TTCN gắn với chương trình khuyến công làm tiền đề cho việc hình thành các làng nghề công nghiệp. Sở Nông nghiệp& PTNT thực hiện kế hoạch phát triển HTX nông nghiệp thông qua các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý HTX, KN-KL, chuyển giao tiến bộ KH-KT nông nghiệp vào cuộc sống. Sở Tài chính phối hợp với các ngành chức năng hàng năm tổ chức bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ đối với kế toán trưởng và Ban kiểm soát HTX. Kiểm tra giám sát việc thực hiện quản lý và sử dụng kinh phí từ nguồn ngân sách Nhà nước hỗ trợ các HTX theo quy định hiện hành. Liên minh HTX tỉnh chủ trì phối hợp với UBND các huyện, thành phố đôn đốc, kiểm tra tình hình hoạt động, thường xuyên khảo sát, đánh giá thực trạng kinh tế tập thể trên địa bàn.
Với những định hướng cụ thể, thiết thực, chương trình hỗ trợ này sẽ là nền tảng quan trọng để tháo gỡ khó khăn cho kinh tế tập thể trong thời gian tới.
Thúy Hằng
Phát triển bởi ICT GROUP.
