(HBĐT) - Nói về chiến công Săn máy bay Mỹ bằng súng bộ binh của quân và nhân dân xã, nét mặt ông Bùi Văn Nin, Chủ tịch UBND xã Yên Nghiệp (Lạc Sơn) như rạng rỡ hẳn lên: Khi ấy, trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn của chiến tranh, dù có nằm mơ chúng tôi cũng chẳng dám nghĩ là có thể bắn rơi được những chiếc máy bay vô cùng hiện đại của giặc Mỹ.
Chiến công trong những ngày đêm đỏ lửa cách đây đúng 46 năm của Trung đội dân quân xã vẫn như một mốc son sáng chói góp vào chiến thắng chung của dân tộc làm thất bại âm mưu đánh phá miền Bắc của không quân Mỹ. Ngày 31/5/1965 đã trở thành một ngày đáng nhớ, một mốc son chói lọi trong những trang sử hào hùng của vùng đất Yên Nghiệp. Thời kỳ chống Mỹ, địa bàn xóm Lục là nơi đứng chân của đơn vị kho K54 - Quân khu 3. Do vậy, đây cũng là trọng điểm ném bom, bắn phá của địch. Xác định yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ kho tàng phục vụ chiến đấu có ý nghĩa vô cùng quan trọng nên ngay khi có tin Mỹ dùng không quân leo thang đánh phá các mục tiêu, kho tàng quân sự ở miền Bắc, Trung đội dân quân xóm Lục được thành lập với biên chế 9 người, vũ khí chiến đấu được trang bị chủ yếu là súng trường. Trung đội dân quân xóm Lục được thành lập với nhiệm vụ phối hợp với CBCS Kho K54 bảo vệ mục tiêu trọng yếu này. Ngay sau khi thành lập, trung đội đã được huấn luyện về cách nhận biết, bắn máy bay bay thấp bằng súng bộ binh và cách xây dựng, bố trí trận địa phòng không. Sau thời gian huấn luyện được đúng một tháng, vào trưa ngày 30/5/1965 có lệnh báo động máy bay Mỹ đến ném bom. Sau khi có lệnh báo động, Trung đội đã nhanh chóng vào vị trí chiến đấu. Đầu tiên là một chiếc máy bay vượt dãy Trường Sơn xuất hiện ở phía nam (xã ân Nghĩa) rồi sau đó từng tốp từ 3 - 5 chiếc bay vào địa phận xóm Lục. Qua địa phận ân Nghĩa rồi đổi hướng bay rồi bổ nhào ném bom tới tấp vào khu vực kho K54. Sau đó, chúng chuyển hướng bay về tây bắc và tây nam rồi bay ra. Cứ như thế liên tục trong vòng 1 tiếng đồng hồ, không biết bao nhiêu quả bom được thả vào khu vực kho. ở trên trận địa phòng không đồi Mèng, đồi Nâu nhìn những chiếc máy bay to lồng lộn, gầm rít mà lưới lửa phòng không đành bất lực bởi trung đội khi đó được trang bị vũ khí quá ít và cũ nên bắn không hiệu quả. Rút kinh nghiệm trong trận chiến đấu ngày 30/5/1965, sang đến ngày 31/5/1965 ngoài số vũ khí được trang bị, Trung đội còn được Kho K54 trang bị thêm súng đạn, trong đó có súng trung liên 7,9 mm. Trên trận địa, Trung đội dân quân xóm Lục cùng với bộ đội kho K54 đã sẵn sàng cho trận đánh trả ác liệt. Đúng 13 giờ ngày 31/5/1965, từng tốp máy bay lại đến quần thảo trên bầu trời với hàng loạt bom tới tấp, cả xóm Lục ầm ầm rung chuyển trong khói bom mù mịt. Từ trận địa phòng không trên đồi Nâu, từng loạt đạn vang nhằm vào những chiếc máy bay đang bổ nhào xuống cắt bom rồi tiếp đến trận địa trên đồi Mèng những khẩu súng trường của dân quân xóm Lục tiếp tục nhả đạn vào những chiếc máy bay vừa ngóc đầu vọt lên. Từ những loạt đạn rền vang, một chiếc máy bay bốc cháy tạo thành quầng khói đen lao về phía tây nam rồi rơi xuống địa phận xã Văn Nghĩa. Hoảng hốt trước lưới lửa phòng không, những chiếc máy bay còn lại vội vàng cắt bom chạy khỏi khu vực tác chiến. Trận chiến đấu kết thúc trong tiếng reo hò chiến thắng. Trong trận chiến đấu ngày 31/5/1965 chỉ bằng súng bộ binh, Trung đội dân quân xóm Lục đã bắn rơi 1 máy bay F4H của đế quốc Mỹ. Cả xã không có thương vong. Bom đạn của giặc Mỹ đã làm cháy 5 ngôi nhà, chết 11 con trâu, Kho K54 thiệt hại không đáng kể. ông Bùi Văn Khuy, một trong những người chứng kiến trận đánh cho biết: sau trận đánh ngày 31/5/1965, những ngày tiếp theo máy bay Mỹ vẫn đến ném bom ở khu vực xóm Lục. Nhưng chúng không dám bay thấp như hôm trước mà chỉ dám bay ở ngoài tầm bắn. Do bay cao nên không ném bom chính xác được như trước. Với chiến công bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng bộ binh, dân quân xã Liên Hoà đã được Bác Hồ gửi thư khen, chiến công này đã được ghi vào lá cờ Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Nhà nước được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng nhất.
Trận chiến đấu bằng súng bộ binh của dân quân xóm Lục là trận chiến thắng mở đầu cho phong trào săn máy bay bằng súng bộ binh của quân và dân tỉnh Hoà Bình và Quân khu 3. Đây cũng là nhân tố mới tạo nên chất lượng cho phong trào đánh Mỹ trong thời kỳ đầu chống chiến tranh leo thang đánh phá miền Bắc của Mỹ. Học tập và phát huy tinh thần của dân quân xóm Lục, dân quân toàn tỉnh đã nô nức thi đua, tự tin vào khả năng của mình đã liên tiếp hạ thêm 3 máy bay Mỹ bằng súng bộ binh.
Ông Bùi Văn Nin, Chủ tịch UBND xã cho biết: Phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, trong những năm qua, nhân dân xã Yên Nghiệp đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi với các loại giống mới. Xóa bỏ độc canh cây lúa, coi trọng thâm canh, tăng vụ và áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất. Sản xuất CN-TTCN dịch vụ tiếp tục được chú trọng đầu tư phát triển. Đời sống người dân ngày càng được nâng lên và cải thiện đáng kể. Đến nay, tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 90%. Tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm còn 14,8%. Toàn xã đã có 62% số hộ gia đình đạt chuẩn văn hóa, 23% xóm đạt tiêu chuẩn văn hóa, 66,7% trường học được công nhận là trường học văn hóa.
Mạnh Hùng
Phát triển bởi ICT GROUP.
