Đồng chí Xa Đức Chính (người ngồi thứ 3 từ trái sang) Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Hiền Lương (Đà Bắc) thường xuyên gặp gỡ nhân dân nắm bắt tình hình để cùng với cấp ủy, chính quyền tập trung lãnh đạo, điều hành cơ sở phát triển KT-XH.
(HBĐT) - Với mục đích thực hiện thí điểm chủ trương Bí thư cấp ủy (BTCU) đồng thời là Chủ tịch UBND ở cấp xã và địa phương không có HĐND nhằm tiếp tục nghiên cứu, xây dựng mô hình để đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; tạo sự đồng bộ, thống nhất, kịp thời trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành các mặt công tác của địa phương, góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực, hiệu quả QLNN, đề cao trách nhiệm cá nhân người đứng đầu, BTV Tỉnh ủy đã xây dựng Kế hoạch số 58, ngày 15/6/2009 về thực hiện thí điểm chủ trương này theo tinh thần Thông báo số 223, ngày 24/2/2009 của Bộ Chính trị và Hướng dẫn số 25, ngày 6/3/2009 của Ban Tổ chức Tư. Sau 5 năm thực hiện, việc thí điểm đã mang lại kết quả nhất định song cũng đặt ra không ít những vấn đề phải bàn bạc, trăn trở.
Ghi nhận bước đầu
Thực hiện kế hoạch của BTV Tỉnh ủy, trong đó, lựa chọn 6 đơn vị làm điểm gồm: thị trấn Lương Sơn (Lương Sơn), xã Dân Chủ (TPHB), xã Đông Phong (Cao Phong), Vĩnh Đồng (Kim Bôi), Tân Lập (Lạc Sơn) và Hiền Lương (Đà Bắc). Đây là những nơi đảm bảo các yêu cầu ổn định về KT -XH, nội bộ đoàn kết, thống nhất, thực hiện tốt đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ cán bộ. Nhờ sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên, cấp ủy, chính quyền 6 đơn vị được lựa chọn làm điểm đã thực hiện nghiêm các quy trình, ngay trong quý IV /2009 đã kiện toàn xong chức danh BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND và đi vào hoạt động. Tuy nhiên, đến đại hội cấp cơ sở nhiệm kỳ 2010-2015 có 1 Đảng bộ đồng chí BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND không trúng cử vào BCH Đảng bộ. Do không có nhân sự đảm bảo yêu cầu, BTV Tỉnh ủy nhất trí để đơn vị này không thực hiện thí điểm chủ trương nhất thể hóa. Tiếp đó, trong quá trình thực hiện, căn cứ tình hình thực tế, đến tháng 4/2013 và tháng 2/2014, BTV Tỉnh ủy tiếp tục chỉ đạo thôi thực hiện thí điểm ở 2 đơn vị. Hiện tại chỉ còn 3 đơn vị thực hiện mô hình thí điểm là xã Dân Chủ, Hiền Lương và thị trấn Lương Sơn.
Theo đánh giá của BTV Tỉnh ủy, qua 5 năm thực hiện Kế hoạch số 58 bước đầu đã đạt kết quả nhất định. Thể hiện ở vai trò lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, hiệu lực quản lý của chính quyền, khả năng tập hợp, vận động quần chúng của MTTQ và các đoàn thể được khẳng định. Hoạt động của cấp ủy, chính quyền và cá nhân đồng chí BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND có nhiều chuyển biến tích cực, phát huy được vai trò người đứng đầu và tính chủ động, sáng tạo của cán bộ cơ sở, từng bước khắc phục tình trạng trông chờ, đùn đẩy trách nhiệm.
Nhận định trên được thể hiện bằng những kết quả cụ thể trong lĩnh vực xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, 3 Đảng bộ xã, thị trấn đã thực hiện tốt công tác xây dựng TCCS Đảng. Từ năm 2009 - 2013, các Đảng bộ đều được công nhận TSVM và TSVM tiêu biểu, 90% đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ, không có đảng viên vi phạm tư cách. Trong lãnh đạo phát triển kinh tế, mức tăng trưởng kinh tế của 5 xã thực hiện thí điểm trong 5 năm đều đạt khá từ 12 - 14%; thu nhập bình quân đầu người tăng từ 1,5 - 2 lần so với năm 2009; không có hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo mỗi năm giảm từ 3 - 4%... Hàng năm, qua đánh giá, xếp hạng thi đua khối xã, thị trấn, 4 xã, thị trấn đều đạt khá và vững mạnh. Đặc biệt có xã Dân Chủ và thị trấn Lương Sơn đã được UBND tỉnh tặng cờ thi đua và bằng khen đơn vị xuất sắc dẫn đầu nhiều năm liền.
Trong lĩnh vực xây dựng đội ngũ CB, CC cơ sở cũng có những chuyển biến tích cực. Với 3 đơn vị đang thực hiện thí điểm, số cán bộ chuyên trách và công chức có trình độ chuyên môn đại học, cao đẳng tăng trên 24% so với năm 2009 và giảm hơn 5% cán bộ chưa qua đào tạo. Về trình độ LLCT tăng trên 26% cán bộ trình độ trung cấp, giảm gần 15% cán bộ chưa qua đào tạo. Riêng số cán bộ chủ chốt của 3 đơn vị này đều tăng số người có trình độ chuyên môn đại học, cao đẳng và trình độ LLCT trung cấp. Đối với 2 xã thôi thực hiện thí điểm vào năm 2013 và đầu năm 2014 đều có số cán bộ đạt trình độ chuyên môn đại học, cao đẳng, trung cấp tăng hơn so với năm 2009.
Từ thực tiễn công tác cho thấy, có những đồng chí BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND xã đã phát huy năng lực về công tác Đảng và chính quyền; tác phong làm việc dân chủ, tinh thần trách nhiệm cao đã tạo được uy tín trong CB, ĐV và nhân dân. Góp phần quan trọng cùng với tập thể cấp ủy và chính quyền xây dựng các chỉ thị, NQ, chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ công tác sát với thực tiễn, đảm bảo tính khả thi trong tổ chức thực hiện. Công tác chỉ đạo của Đảng ủy đối với UBND nhanh chóng, thuận lợi hơn, nhất là tính chủ động, sáng tạo của đồng chí BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND được nâng lên.
Những điều còn trăn trở
Trao đổi về việc thực hiện thí điểm chủ trương BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND ở cấp xã, đồng chí Nguyễn Văn Quang, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Đây là vấn đề mới, chưa được quy định trong Điều lệ Đảng nhưng là việc làm cần thiết và đúng đắn và thực hiện ở tỉnh ta bước đầu đạt được kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên, khi tổ chức thực hiện đã có những vấn đề nảy sinh liên quan tới cơ chế chính sách, cơ cấu tổ chức trong hệ thống chính trị và trình độ cán bộ. Do vậy có những đơn vị việc thực hiện thí điểm chưa đạt yêu cầu.
Những vướng mắc, hạn chế được bộc lộ cụ thể khi đã có 3/6 xã lựa chọn thực hiện thí điểm không thành công. Đồng chí Hoàng Minh Tuấn, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy chia sẻ: Việc thực hiện thí điểm chưa được kết hợp chặt chẽ với CCHC trong cả hệ thống chính trị. Đồng chí BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND đảm đương nhiệm vụ, trọng trách nặng nề, áp lực trong công tác lãnh đạo, điều hành, quản lý khá lớn. Thời gian dự các cuộc họp do cấp trên triệu tập, cuộc họp ở địa phương và xử lý các công việc hàng ngày của UBND chiếm nhiều thời gian nên ít có thời gian tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các mặt công tác trọng tâm của Đảng bộ; thời gian để nghiên cứu tài liệu và kiểm tra, chỉ đạo, nắm bắt tình hình ở cơ sở có lúc còn hạn chế.
Cũng về những tồn tại, hạn chế, BTV Tỉnh ủy đã thẳng thắn nhìn nhận: Chức năng lãnh đạo của Đảng khác với chức năng quản lý, điều hành. Khi thực hiện nhất thể hóa là phải thực hiện đồng thời cả 2 chức năng này. Song thực tế công tác có những đồng chí chưa phân biệt rõ khi nào ở cương vị bí thư giải quyết công việc theo nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, khi nào ở cương vị chủ tịch giải quyết theo nguyên tắc thủ trưởng quyết định. Do không phân định rõ chức năng, nhiệm vụ lại tập trung quyền lực vào một người nên có lúc, có việc nảy sinh độc đoán, gia trưởng, chuyên quyền, thậm chí vi phạm kỷ luật. Bên cạnh đó còn thực tế là có những xã, đồng chí BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND trình độ năng lực, kinh nghiệm thực tiễn, sức khoẻ, uy tín với nhân dân và khả năng quy tụ, đoàn kết trong tập thể chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Vì vậy có đồng chí đã không trúng cử cấp ủy, có đồng chí vi phạm kỷ luật trong công tác QLNN phải kỷ luật với hình thức cách chức Bí thư Đảng ủy.
Từ thực tiễn sau 5 năm thực hiện thí điểm BTCU đồng thời là Chủ tịch UBND xã ở tỉnh ta, BTV Tỉnh ủy nhận định: Mô hình này chỉ phù hợp ở địa phương có đội ngũ cán bộ chủ chốt được đào tạo bài bản, có phẩm chất đạo đức và trình độ năng lực. Cá nhân đồng chí đứng đầu cấp ủy, chính quyền nhất thiết phải được đào tạo cơ bản, có trình độ chuyên môn, LLCT, kinh nghiệm công tác, năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành tốt và có bản lĩnh chính trị vững vàng, cái tâm trong sáng cũng như khả năng quy tụ, đoàn kết cao, có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.
Bình Giang
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg)
