(HBĐT) - Trong không khí vui xuân đón Tết rộn ràng, theo âm thanh réo rắt, bổng trầm của làn điệu chèo, chúng tôi tìm đến ngôi nhà của chị Lê Thị Thu Hoàn ở tiểu khu 8, thị trấn Lương Sơn (Lương Sơn). Trên khoảng sân rộng trước hiên nhà, dưới ánh nắng xuân chan hòa một nhóm chị em trong phang phục áo váy sắc màu đang uyển chuyển, nhịp nhàng trong điệu múa, lời ca. Dàn nhạc có đủ bộ gõ, trống cơm, đàn tam, đàn tứ, đàn nhị, phách, nhạc công đều là các ông, bà cao tuổi nhưng vẫn say sưa với nhịp phách, tiếng đàn. Đó là một buổi tập dượt của các thành viên Câu lạc bộ (CLB) chèo 30/4 của huyện để chuẩn bị cho các buổi biểu diễn mừng xuân mới.
Trên mảnh đất xứ Mường, quê hương của thường rang, bộ mẹng, nhịp điệu chiêng thấm đẫm hồn dân tộc thì câu hát chèo quả thật là lạ lẫm. ấy vậy nhưng hơn 10 năm thành lập, dù quá trình hoạt động gặp nhiều khó khăn nhưng đến nay CLB vẫn được duy trì, hàng tuần sinh hoạt đều đặn. Khởi đầu từ 32 thành viên, nay người còn, người mất, người vì điều kiện không tham gia được, hiện CLB có 20 người. Trẻ có, già có, 20 thành viên CLB như những người thân trong gia đình, đoàn kết, gắn bó yêu thương nhau vì tình yêu duy nhất, đó là tình yêu nghệ thuật.
Bà Nguyễn Thị Hoán, Phó Chủ nhiệm CLB cho biết: CLB được hình thành từ ý tưởng của cố nghệ sỹ Minh Sáng công tác ở Đoàn chèo Hà Tây (cũ). Khi về nghỉ hưu tại thị trấn Lương Sơn, cố nghệ sỹ nảy sinh ý tưởng thành lập nhóm tập hợp những người yêu VH-VN, yêu những làn điệu dân ca, tiếng hát chèo truyền thống. Được sự ủng hộ của mọi người, ngày 30/4/2005 CLB được thành lập lấy tên là “CLB chèo 30/4”. Mọi hoạt động, kinh phí đều do các thành viên tự đóng góp, tổ chức. Người có đàn góp đàn, người có trống góp trống, trang phục biểu diễn mỗi người tự may sắm, các buổi sinh hoạt hàng tuần hay những buổi tập chuẩn bị cho hội diễn chỉ một câu thông báo các thành viên đều có mặt đầy đủ cùng nhau luyện tập.
Tinh thần nhiệt tình cộng với niềm đam mê nghệ thuật, “chất nghệ sỹ” thường trực trong mỗi người, CLB trở thành ngôi nhà chung của những người yêu tiếng đàn, tiếng hát. Người ở tại thị trấn, người ở các xã khác trong huyện như chị Liên, xóm Cời - xã Tân Vinh; anh Phương, xã Hợp Hòa, anh Hương tận xã vùng sâu Cao Răm… Ngày ngày đều bận rộn, vất vả cho cuộc mưu sinh nhưng khi ngưng tay cuốc, tay cày, khi dừng công việc thường nhật là họ lại cất cao tiếng hát, dịu dàng, uyển chuyển trong điệu múa, say sưa trong nhịp phách, nhịp trống đổ dồn, chẳng còn nhận ra người nông dân chân lấm tay bùn, bác cắt tóc bên đường hay cô bán hàng chợ sớm. Chị Nguyễn Hồng Yên, thành viên CLB người ở xóm Mòng, thị trấn Lương Sơn chia sẻ: Mình là một người dân tộc Mường, biết hát các các điệu hát của dân tộc Mường, nhưng đối với hát chèo mình có niềm say mê đặc biệt. Ngay từ bé được nghe hát chèo trên Đài Tiếng nói Việt
Kể từ khi thành lập, CLB hoạt động không có nguồn kinh phí ổn định nhưng điều đó không làm nản lòng những người nghệ sỹ không chuyên. Những khó khăn, vất vả trở thành những kỷ niệm đong đầy trong mỗi người. Đó là những buổi tập vào thời điểm mùa vụ phải tranh thủ tập từ 12 giờ trưa đến 2 giờ chiều về còn ra đồng, lên nương. Những ngày mưa lũ thành viên ở xa phải chờ nước rút mới qua được suối đi tập đêm. Vào vụ thu hoạch, diễn viên đi tập mang theo cả sản phẩm, tập xong tiết mục của mình tranh thủ mang ra chợ bán… Vậy nhưng chẳng có lời kêu ca, phàn nàn mà mỗi buổi tập luôn tràn ngập không khí hứng khởi, các thành viên nhiệt tình chỉ bảo, hướng dẫn cho nhau để câu hát thêm ngọt ngào, điệu múa thêm nhuần nhuyễn, tiếng đàn lời ca hòa quện. ông Lã Đức Hải, CCB và là người đánh đàn tứ trong dàn nhạc cho biết: Không chỉ tự đóng góp để hoạt động, các tiết mục của CLB hầu hết cũng tự biên, tự diễn như ca khúc “Thắm đượm tình quê” do ông sáng tác, bài “Trọn đời ơn Bác” của cố nghệ sỹ Minh Sáng… Nếu không có tình yêu, niềm đam mê nghệ thuật, nhiệt huyết với chèo thì thật khó để duy trì CLB. Hơn cả là ý thức gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống mà mỗi thành viên trong CLB luôn hiểu, trân trọng và không ngừng phát huy. Đó cũng chính là nền tảng, cơ sở để CLB gặt hái nhiều thành công, hàng năm tham dự các hội diễn của tỉnh, huyện đoạt nhiều giải A, giải B cho tập thể và diễn viên, trong đó, năm 2006, tham dự hội diễn làng chèo không chuyên toàn quốc CLB đoạt huy hương vàng.
Và xuân này, các nghệ sỹ không chuyên của CLB chèo 30/4 lại chuẩn bị những tiết mục hay nhất, đặc sắc nhất, mang tiếng hát, lời ca biểu diễn mừng Đảng, mừng xuân, đưa khúc hát chèo là lạ thành quen, trở thành món ăn tinh thần được mong đợi mỗi khi Tết đến, xuân về trên quê hương đất Mường. Hoà trong âm thanh ngày mới, cùng nhịp chiêng trầm hùng, điệu hát ru bay bổng là khúc hát chèo ngọt ngào, sâu lắng mời gọi bạn hữu gần xa về với Lương Sơn - mảnh đất cửa ngõ của tỉnh, nơi đậm sự giao thoa văn hoá giữa miền ngược - miền xuôi.
Hà Thu
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.
Phát triển bởi ICT GROUP.
