Màn trình tấu cồng chiêng “Vật báu hồn thiêng” của trên 1.000 nghệ nhân cồng chiêng Hòa Bình. ảnh Minh Tuấn.
(HBĐT) - Sau tái lập tỉnh (năm 1991), trên địa bàn tỉnh ta đã có nhiều hoạt động VH-VN-TT mang tầm vóc và có ý nghĩa nhằm tôn vinh nét bản sắc văn hóa dân tộc, trong đó có văn hóa dân tộc Mường đã trường tồn cùng năm tháng.
Trên đất Mường Bi từng có lễ Khai hạ và là địa điểm tổ chức liên hoan văn hóa du lịch-cồng chiêng với sự tham gia của 500 nghệ nhân cồng chiêng. Năm 2007, tại Hòa Bình có ngày hội văn hoá dân tộc Mường toàn quốc lần thứ nhất với những hoạt động đa dạng và phong phú. Năm 2011, những hoạt động văn hoá chào mừng lễ kỷ niệm 125 năm thành lập tỉnh (1886 - 2011), 20 năm ngày tái lập tỉnh( 1991- 2011), đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh và lễ hội Văn hóa cồng chiêng tỉnh Hòa Bình lần thứ I - năm 2011 đã tạo nên thang bậc mới về sự thành công. Đồng thời khẳng định thêm những giá trị văn hóa, tinh thần của người Mường Hòa Bình đang tiếp tục được nuôi dưỡng, vun đắp...
Thật khó có thể kể hết những hoạt động diễn ra trong những ngày tháng 10/2011 chỉ với một đích hướng tới: lịch sử Hòa Bình, bản sắc văn hóa Hòa Bình và nét văn hóa của cộng đồng Mường ở Hòa Bình đã và đang có một đời sống hiện hữu với nhiều sắc màu, ý nghĩa. Trong hành trình nhằm quảng bá đến với đồng bào các dân tộc trong tỉnh và bạn bè gần xa, BTC lễ kỷ niệm, các tiểu ban và các ngành thành viên đã làm tốt công tác chuẩn bị với các bước tiến hành khoa học, hợp lý và có chất lượng. Trong đó, ghi nhận sự nỗ lực của ngành VH-TT&DL, TPHB và các tiểu ban, các ngành hữu quan. Không chỉ làm tốt việc tham mưu với tỉnh mà ngành còn tổ chức được các hoạt động, chương trình đạt hiệu quả. Đồng thời, trong những ngày tràn ngập âm thanh, màu sắc ngợi ca đất Mường, có biết bao tâm huyết của những nghệ sĩ ưu tú: Bùi Chí Thanh, ứng Duy Thịnh, những nhà nghiên cứu, sưu tầm, những nghệ nhân dân gian đến từ các bản làng xa xôi ở Cao Phong, Tân Lạc, Lạc Sơn, Kim Bôi và những người dân Hòa Bình mến khách, tạo cho ngày hội diễn ra có chất lượng. Hàng loạt hoạt động đã thu hút được sự quan tâm của cộng đồng như hội thảo khoa học Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng; hội nghị xúc tiến đầu tư du lịch năm 2011; trưng bày Văn hóa Hòa Bình truyền thống và đương đại; triển lãm thành tựu KT-XH; khai mạc Hội trại văn hóa ẩm thực... Hàng ngàn lượt diễn viên, nghệ nhân và các du khách của 11 huyện, thành phố, 5 đoàn tỉnh bạn cùng bạn bè, du khách gần xa đã góp phần vào thành công chung của tỉnh.
Tâm điểm nhất là các chương trình có sự góp mặt của hàng ngàn nghệ nhân cồng chiêng đến từ 4 vùng mường lớn của tỉnh: Bi, Vang, Thàng, Động. Chưa bao giờ ở Hòa Bình lại hội tụ những nghệ nhân cồng chiêng đông đảo đến thế. Tiếng cồng Mường vang cao, bay vượt qua núi đồi, thung lũng và đã chạm được tới tâm linh, hồn thiêng sông núi của người Mường Hòa Bình. Thật khó diễn tả cảm xúc khi xem màn trình tấu cồng chiêng: “Vật báu hồn thiêng” với sự tham gia của trên 1.000 diễn viên, nghệ nhân. Qua 3 chương: “Dậy chiêng”; “Tình yêu đất Mường” (3 cảnh: Hội đánh vật, hội đánh cá và lễ cưới) và “Vật báu hồn thiêng” đã thể hiện được đời sống tinh thần, vật chất của đồng bào Mường trong suốt chiều dài phát triển của lịch sử. Quy mô trình tấu hoành tráng, độc đáo độc nhất, vô nhị của màn trình tấu cồng chiêng Hoà Bình đã được công nhận đạt kỷ lục Guinness Việt
Các hoạt động trong khuôn khổ lễ kỷ niệm diễn ra với nhiều nội dung đa dạng, phong phú và mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc. Những bài tấu cồng chiêng, những cuộc “đọ dáng, đọ sắc” của các thiếu nữ trong trang phục Mường, những món ăn độc đáo trong hội trại văn hóa ẩm thực đã làm lung linh và hào hứng thêm những ngày lễ hội... Tất cả đã góp phần làm nên những bữa tiệc tinh thần giàu sự truyền cảm và tính nhân văn. Nét đẹp truyền thống xưa của người Mường Hoà Bình đang được những người của đời sống đương đại hôm nay trân trọng, lưu giữ.
Văn Tưởng
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.