Thực hiện chương trình xây dựng NTM, các gia đình xóm Rộc, xã Nật Sơn (Kim Bôi) đã đóng góp hàng trăm triệu đồng xây dựng nhà văn hóa xóm, làm nơi sinh hoạt cộng đồng cho nhân dân. Ảnh: P.V
(HBĐT) - Cơ sở vật chất văn hóa là một trong 19 tiêu chí phải thực hiện để xây dựng NTM, trong đó, NVH và khu thể thao thôn, bản phải đạt các tiêu chuẩn của Bộ VH-TT&DL quy định như: diện tích NVH và khuôn viên đạt trên 300 m2, diện tích khu thể thao từ 1.500 m2 trở lên, hội trường NVH có trên 80 chỗ ngồi. Đối chiếu những tiêu chuẩn này tại huyện Kim Bôi, 100% NVH của các thôn, bản đều không đạt yêu cầu.
Đồng chí Bùi Tân Cảnh, Trưởng phòng VH- TT huyện cho biết: Hiện nay gần như toàn bộ các NVH xóm, bản trên địa bàn huyện đều đã xuống cấp. Thực tế, toàn huyện mới có 133 xóm được hỗ trợ 20 triệu đồng/xóm để nâng cấp, sửa chữa NVH thôn, xóm nhưng cách đây đã hơn 10 năm, do đó các nhà văn hóa đều không đạt theo tiêu chí NTM. Năm 2013 - 2014 có 3 xã: Trung Bì, Kim Bình, Nam Thượng được hỗ trợ 50 triệu đồng để sửa chữa, xây mới NVH, tuy nhiên với số tiền này để thực hiện rất khó khăn, cần có sự đóng góp, ủng hộ của nhân dân trong xã.
Cách trung tâm huyện Kim Bôi chưa đầy 5 km, xã Thượng Bì còn khó khăn trong phát triển KT-XH. 90% hộ dân trong xã trông vào sản xuất nông nghiệp. Thu nhập bình quân năm 2013 mới đạt 7,4 triệu đồng/người, năm nay dự kiến tăng lên 8,5 triệu đồng/người, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, chiếm 22,27%. Xã có 5 xóm, mới có 4 xóm được hỗ trợ 20 triệu đồng để xây dựng NVH nhưng cơ sở vật chất lại chưa đạt bởi đối với các thôn, xóm xây dựng được NVH đã khó, NVH đạt chuẩn lại càng khó hơn. Nguyên nhân chủ yếu là thiếu kinh phí và quỹ đất để xây dựng. NVH phải được đặt tại các khu vực trung tâm, tập trung đông dân cư nhưng những nơi này lại không có đất hoặc đất rất đắt, trong khi yêu cầu tổng diện tích để xây dựng NVH và khu vui chơi thể thao theo chuẩn lên tới 1.800 m2.
Đồng chí Bùi Văn Thụ, Chủ tịch UBND xã Thượng Bì cho biết: Thượng Bì có 5 thôn đều đã được xây dựng NVH nhưng do không tìm được quỹ đất nên chỉ xây dựng được nhà họp. Các công trình phụ trợ như tường rào, nhà vệ sinh, sân, vườn hoa... cùng khu thể thao vẫn chưa thực hiện được. Bởi làm được NVH đã là một cố gắng lớn của nhân dân trong xóm, mức đóng góp của mỗi gia đình gần 800.000 đồng. Với mức hỗ trợ 18 triệu đồng như hiện nay, sẽ rất khó để các xóm hoàn thiện được các công trình phụ trợ và sân vui chơi thể thao.
Theo thống kê, 100% NVH thôn, bản và khu thể thao của huyện Kim Bôi không đạt so với tiêu chuẩn NTM, phổ biến nhất là diện tích xây dựng quá nhỏ, không đảm bảo chỗ ngồi. Hiện nay, diện tích NVH phổ biến từ 50 - 70 m2, trong khi quy định diện tích xây dựng trên 120 m2 (tương đương với 80 chỗ ngồi trở lên). Để đạt chuẩn, các xóm sẽ phải sửa chữa, cơi nới hoặc phá NVH cũ để làm lại, điều này cần số tiền đầu tư lớn, chưa kể một số thôn, bản không có thêm quỹ đất mở rộng. Cũng theo đồng chí Bùi Tân Cảnh, nếu triển khai theo đúng các tiêu chuẩn của tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa, huyện Kim Bôi sẽ rất khó đạt. Ban chỉ đạo NTM cấp trên cần có sự điều chỉnh các tiêu chí linh hoạt với đặc thù của từng vùng miền. Cụ thể, với các xóm, bản có quy mô số hộ ít thì không nhất thiết NVH phải có chỗ 80 chỗ ngồi; với khu vực trung tâm, thị trấn có quỹ đất hạn chế có thể gộp hai hoặc ba tổ dân phố chung một khu thể thao; quy định về trang thiết bị tại NVH thấp hơn tại các xóm, bản khó khăn.
Đỗ Hà
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.