Viêm khớp dạng thấp và viêm cột sống dính khớp là hai bệnh thấp viêm mạn tính. Phát hiện bệnh sớm đã là một thách thức cho các thầy thuốc, tuy vậy, hầu hết bệnh nhân mắc bệnh thấp viêm sau khi được chẩn đoán thường không tuân thủ điều trị, dẫn đến tình trạng bệnh nặng.
Ở nước ta, vào những mùa khí hậu ẩm ướt và nóng bức, nhiều bệnh nhân thấp viêm nhập viện vì đợt tiến triển của bệnh.
Viêm khớp dạng thấp chủ yếu gặp ở nữ, thường gặp quanh tuổi tiền mãn kinh. Viêm màng hoạt dịch khớp, sự phá huỷ khớp dẫn đến biến dạng khớp và dính khớp gây tàn phế, ảnh hưởng chất lượng sống của người bệnh, mặt khác ảnh hưởng kinh tế gia đình và xã hội.
Các thuốc điều trị bệnh có nhiều tác dụng phụ, vì vậy cần được theo dõi chặt chẽ, có sự phối hợp giữa thầy thuốc và người bệnh. Methotrexate là thuốc điều trị cơ bản viêm khớp dạng thấp, thuốc kháng lại axit folic, một thành phần tham gia quá trình tạo máu nên bệnh nhân phải chú ý bổ sung axit folic đầy đủ. Thuốc chống viêm không steroid có ảnh hưởng trên dạ dày. Sử dụng corticoid liều cao kéo dài dễ gây loãng xương. Bệnh nhân tuân thủ tốt các nguyên tắc điều trị, không những bệnh được cải thiện và tránh được nhiều tác dụng phụ do sử dụng thuốc không đúng cách.
 Cột sống bình thường (trái) và cột sống biến dạng trong viêm cột sống dính khớp. |
Bệnh viêm cột sống dính khớp chủ yếu gặp ở nam giới, bệnh thường gặp thứ hai sau viêm khớp dạng thấp. Bệnh khởi phát rất sớm, có khoảng 85% trước 30 tuổi và 5% khởi phát sau tuổi 45. Đặc trưng của bệnh dính khớp và cột sống dẫn đến gù lưng và dính khớp háng.
Điều quan trọng người bệnh nên nhận thức là bệnh viêm mạn tính, vì vậy việc kiểm soát bệnh là suốt đời. Giai đoạn tiến triển của bệnh nếu không được điều trị đúng, các khớp bị phá huỷ nhiều và gây dính khớp ở tư thế xấu. Trong quá trình điều trị, một số bệnh nhân có các biểu hiện kèm theo của viêm loét dạ dày hoặc dấu hiệu của hội chứng trào ngược thực quản và dạ dày, vì vậy ở những bệnh nhân này thường tự ngừng thuốc. Bệnh nhân mắc bệnh thấp viêm không những điều trị bệnh khớp mà còn phải chú ý bảo vệ dạ dày và điều trị bệnh phối hợp.
Những lý do khiến bệnh nhân mắc bệnh viêm khớp dạng thấp và viêm cột sống dính khớp không tuân thủ điều trị nghiêm ngặt:
Bệnh nhân chưa nhận thức được tính chất viêm của bệnh; chỉ chú ý điều trị tại đợt tiến triển của bệnh; thường uống thuốc theo sự mách bảo không chính thống; tác dụng phụ của thuốc, bệnh nhân tự ngừng uống thuốc; đau nhiều và bị bệnh dai dẳng nên bi quan trong điều trị bệnh và cho rằng bệnh không khỏi nên không chú ý kiểm soát bệnh; có bệnh loãng xương kèm theo nên chi phí điều trị cao; một thói quen tự ăn kiêng nhiều dẫn đến cơ thể gầy yếu; một số cơ sở điều trị hoặc một số thầy thuốc chưa đáp ứng tốt với điều trị bệnh thấp viêm mạn tính; chưa có mạng lưới các địa chỉ chuyên khoa khớp tư vấn cho bệnh nhân về bệnh thấp viêm mạn tính.
Mỗi bệnh nhân bị bệnh thấp viêm mạn tính nên hiểu về bệnh của mình. Ngoài bệnh chính nhiều khi còn có các bệnh kèm theo như viêm loét dạ dày, bệnh tim mạch và loãng xương. Chất lượng sống được cải thiện phụ thuộc sự tuân thủ điều trị bệnh theo bác sĩ chuyên khoa và theo dõi chặt tác dụng phụ của thuốc.
Viêm khớp dạng thấp, người bệnh cần chú ý ngoài công việc nên tạo không gian thư giãn, nghe nhạc và có những vật dụng sử dụng phù hợp trong sinh hoạt cho người viêm khớp dạng thấp. Đặc biệt chú ý cả giày dép đi cho phù hợp bàn chân của bệnh viêm khớp dạng thấp.
Viêm cột sống dính khớp, người bệnh nên chú ý tập luyện thường xuyên các bài tập dành cho người bị viêm cột sống dính khớp, bơi cũng rất tốt. Tránh mang vác nặng, ngồi lâu ảnh hưởng cột sống
Sự phối hợp của bệnh nhân với thầy thuốc cải thiện cho bệnh nhân nhiều thông tin. Trên cơ sở tìm hiểu bệnh qua trang web về sức khoẻ, sách báo, điện thoại đến bác sĩ điều trị, viết thư trao đổi sẽ giúp người bệnh vượt qua những nỗi lo âu.
Theo Báo SKĐS
Phát triển bởi ICT GROUP.
