(HBĐT) - Hiện nay, xã Bình Thanh (Cao Phong) là địa bàn tập trung nhiều điểm mỏ khai thác đá làm vật liệu xây dựng. Thực tế này đặt ra nhiều vấn đề về công tác bảo vệ môi trường. Thời gian vừa qua, nhiều hộ dân trên địa bàn xã, nhất là khu vực các xóm có khai thác đá thường xuyên phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường.

Cụ thể, tại Kỳ họp thứ IV và trước Kỳ họp thường kỳ giữa năm 2022 (HĐND tỉnh), cử tri xã Bình Thanh kiến nghị: Đề nghị UBND tỉnh xem xét việc công ty khai thác đá ở xã nổ mìn với khối lượng mìn lớn, rất nguy hiểm cho người dân xung quanh, các công ty không có biện pháp giảm thiểu khói bụi, ô nhiễm môi trường. 

Theo ghi nhận, trên địa bàn xã có 2 cơ sở, doanh nghiệp hoạt động khai thác đá là Công ty TNHH MTV Quang Huy và Công ty TNHH Thành Lợi. Theo cấp phép, Công ty Quang Huy đăng ký khai thac đá vật liệt xây dựng từ tháng 4/2009 và đăng ký thay đổi lần thứ 4 vào tháng 11/2020. Công ty được khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng tại núi Sui và núi Mực, công suất khai thác đá thành phần 44.280 m3/năm; đá nguyên khối 39.600 m3/năm, diện tích khai thác 3,34 ha. Năm 2021, sản lượng khai thác đạt 44.280 m3 khu vực núi mực, 48.000 m3 khu vực núi Sui. Trong quý I/2022, tổng sản lượng 2 khu vực đạt hơn 16.000 m3.  Ngoài núi Sui, núi Mực, trên địa bàn xã có khu vực núi Chắm, thuộc địa phận phường Thái Bình (Hoà Bình) với công suất khai thác trên 44.000 m3/năm, tổng diện tích khu vực khai thác là 3,7 ha, thời hạn khai thác 30 năm từ năm 2010. Thực tế khối lượng đá nguyên khai thác đưa vào chế biến của công ty hơn 44.000 m3, trong quý I đạt hơn 7.000 m3. 

Theo báo cáo của Sở TN&MT, để quản lý công tác khai thác tài nguyên khoáng sản đá làm vật liệu xây dựng, Sở đã tiến hành kiểm tra thực tế hoạt động khai thác tại 2 công ty trên địa bàn xã Bình Thanh. Qua kiểm tra cho thấy, 2 công ty đã xây dựng các công trình bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, chưa thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và chưa đảm bảo đáp ứng yêu cầu. Tại báo cáo trả lời kiến nghị cử tri của UBND tỉnh ghi rõ: Công ty Quang Huy đã xây dựng 3 bể lắng nước mưa chảy tràn và nước vệ sinh công nghiệp từ hoạt động sản xuất bê tông, tuy nhiên hệ thống bể lắng chưa đáp ứng yêu cầu. Chưa xác định hoàn thành công trình bảo vệ môi trường trước khi đi vào hoạt động theo quy định. Tại thời điểm kiểm tra, công ty chưa tạo được tầng khai thác theo đúng thiết kế mỏ. 

Đối với Công ty Thành Lợi đã có cam kết bảo vệ môi trường, có các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường, trồng cây trong khu vực mỏ và dọc tuyến đường vận chuyển nhằm hạn chế phát tán bụi trong quá trình khai thác. Tuy nhiên, ao lắng xử lý nước thải đã bị lấp, không còn hệ thống thu gom nước mưa chảy tràn. Công ty cũng chưa lắp đặt máy phun sương đầu băng tải, mới thực lắp đặt máy phun sương tại hàm nghiền. Vì vậy, có hiện tượng nước đục màu trắng chảy ra suối. Đặc biệt, bãi đổ thải chưa đúng vị trí, có độ cao lớn tiềm ẩn nguy cơ tràn đất, đá thải ra suối khi có mưa. Công ty Thành Lợi cũng chưa tạo được cắt tầng theo đúng thiết kế mỏ trong quá trình khai thác. 

Trước những sai phạm trong khai thác mỏ đá làm vật liệu xây dựng, UBND tỉnh đã giao Sở TN&MT yêu cầu các công ty, doanh nghiệp thực hiện nghiêm quy định về khai thác mỏ và bảo vệ môi trường. Trong đó, yêu cầu 2 công ty khẩn trương thực hiện cắt tầng, làm đường lên mỏ, khai thác đá theo đúng thiết kế cơ sở đã được thẩm định và phê duyệt. Cải tạo hệ thống thu gom nước chảy tràn, hố lắng theo đúng nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt. Thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, thường xuyên phun tưới đường giao thông nội mỏ và đoạn đường tử mỏ đến đường tỉnh 433. Duy trì, vận hành thường xuyên, hiệu quả các công trình và biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bụi, tiếng ồn, đảm bảo theo quy chuẩn cho phép, không ảnh hưởng đến môi trường và người dân xung quanh. Bố trí bãi đổ thải và hợp đồng với các đơn vị chức năng để xử lý chất thải phát sinh đảm bảo theo quy định, không để chảy tràn đất, đá thải ra suối, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Thực hiện công tác nổ mìn, sử dụng vật liệu nổ đúng theo nội dung giấy cấp phép đã được cấp, hạn chế sử dụng tối đa lượng thuốc nổ trong mỗi lần nổ nhằm hạn chế phát sinh bụi, tiếng ồn. 

Theo đồng chí Trần Tố Chinh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng: Sở Xây dựng tiếp tục phối hợp các ngành chức năng thành lập các tổ kiểm tra liên ngành thực hiện kiểm tra đột xuất, kiểm tra theo kế hoạch về việc khai thác mỏ đá làm vật liệu xây dựng đối với tất cả các mỏ đá trên địa bàn tỉnh. Đối với những đơn vị đã kiểm tra sẽ tham mưu UBND tỉnh biện pháp xử lý nghiêm trường hợp sai phạm.