Mâm cỗ cúng trong Tết cơm Đe của người dân Lạc Thịnh (Yên Thủy).
(HBĐT) - Trong cái se lạnh của những ngày cuối tháng 10 âm lịch, bát cơm đe khiến đôi má thiếu nữ thêm ửng hồng, mâm cơm chay làm cả gia đình nhớ về những năm tháng khó khăn gian khổ nhưng thắm thiết ân tình đoàn kết. Thời gian đã làm cho Đình Rậm không còn giữ được nguyên trạng vẻ linh thiêng, cổ kính nhưng Tết cơm đe vẫn được người dân Lạc Thịnh (Yên Thuỷ) trân trọng, lưu giữ như một niềm tự hào dân tộc.
Tích xưa kể lại rằng, xưa có một vị tướng đem quân đi đánh giặc, trong lúc loạn lạc lại bị thương nên vị tướng đó phải vượt qua dãy núi Trường Sơn, chạy về Yên Thuỷ để lánh nạn. Đến vùng Mường Rậm xưa (nay là xã Lạc Thịnh), người đau, bụng đói, sức kiệt nên mới xin vào nghỉ nhờ tại nhà một gia đình dân tộc Mường. Trời lúc này chưa sáng hẳn, nhà nghèo, quanh năm chỉ có ngô, gạo để dành, trong nhà không có thịt, cá nhưng vì thương vị tướng, gia đình đã chạy ra vườn hái mấy quả mướp, đu đủ vào luộc, luộc thêm ít măng giang vừa lấy được hôm trước cho vị tướng ăn. Trước đây, ở các vùng Mường, hạt muối rất hiếm nên chủ nhà rang ít vừng cho vị tướng chấm. Trong lúc đang ăn, chủ nhà mới nhớ ra là gia đình mấy hôm vừa rồi có ủ cơm đe để chuẩn bị nấu rượu dùng cho ngày Tết Nguyên đán. Thế là chủ nhà vội lấy ra cho vị tướng dùng tạm. Thứ cơm này không còn là cơm nữa nhưng cũng chưa thành rượu, nó có vị thơm của gạo nếp hương, vị ngọt từ lá men rừng. Một chút thơm, một chút ngọt, một chút cay của cơm đe làm cho vị tướng thêm ấm lòng. Sáng hôm sau, trước khi ra đi, xúc động trước tấm chân tình, cảm thương vì sự nghèo khó của người dân nơi đây do hạn hán quanh năm, vị tướng này đã lập đàn cầu mưa. Thật linh diệu, vị tướng vừa cúng xong thì trời đổ mưa khiến người dân vui mừng khôn xiết. Từ đó đến nay, cứ đến gần ngày 26/10 âm lịch, vùng Mường Rậm trời lại âm u đổ mưa không to thì nhỏ.
Nhớ ơn vị tướng đánh giặc cứu nước lập đàn cầu mưa cho nhân dân nên hàng năm cứ đúng vào ngày 26/10 âm lịch, người dân Lạc Thịnh lại tổ chức Tết cơm đe. Không giống như các lễ, tết nông nghiệp khác, có cả hai phần lễ và hội, Tết cơm đe chỉ có phần lễ. Nghi lễ cúng trong Tết cơm đe được tiến hành vào khoảng 4, 5 h sáng, trước lúc mặt trời mọc. Theo quan niệm của người dân Lạc Thịnh, thời điểm này linh thiêng, mát mẻ và sạch sẽ nhất trong ngày. Khi đó, con kiến, con ruồi cũng chưa kịp thức dậy nên mâm cơm cũng giữ trọn vẹn được sự sạch sẽ.
Dương Liễu
(HBĐT) - Từ năm 2015 đến nay, với sự đoàn kết thống nhất, cùng nỗ lực vượt bậc của toàn tỉnh, Hòa Bình tiếp tục thu được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực KT-XH, QP-AN, xây dựng hệ thống chính trị. Kinh tế tăng trưởng khá và bền vững, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; các ngành, lĩnh vực sản xuất đều phát triển. Hoạt động xúc tiến đầu tư trong giai đoạn này được đẩy mạnh, môi trường đầu tư tiếp tục được cải thiện; kết cấu hạ tầng kỹ thuật được đầu tư, quan tâm với nhiều công trình quan trọng. Hoạt động đối ngoại được mở rộng.
Phát triển bởi ICT GROUP.
