Là người dân tộc Thái lại đam mê với văn hóa dân tộc, ngay khi còn tham gia công tác Đoàn với vai trò Phó Bí thư Huyện Đoàn rồi Bí thư Huyện Đoàn Mai Châu, Hà Công Toàn luôn trăn trở với việc làm sao để bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể của dân tộc. Từ suy nghĩ đó, năm 2005, CLB thanh niên giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc đầu tiên ra đời tại làng du lịch cộng đồng - bản Lác (xã Chiềng Châu). Hà Công Toàn chia sẻ: Du lịch cộng đồng mang lại lợi ích cho cả du khách lẫn người dân bản địa. Với loại hình này, du khách có thể trải nghiệm cuộc sống ở một nơi hoàn toàn xa lạ, khác biệt văn hóa. Người dân bản địa thì tham gia trực tiếp và thu được lợi ích KT-XH từ các hoạt động du lịch, đồng thời chịu trách nhiệm bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường và văn hóa. Là người trẻ, tôi nghĩ thanh niên cần xung kích thực hiện nội dung này.

ĐV-TN xã Xăm Khòe (Mai Châu) thường xuyên sưu tầm, tập luyện các bài dân ca, điệu múa cổ… phục vụ du khách và các hoạt động cộng đồng tại địa phương.

CLB thanh niên giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc bản Lác là tập hợp của những người yêu văn hóa dân gian. Tuy nhiên, để nuôi dưỡng tình yêu đó cần phải có khán giả, những người yêu mến, động viên, khích lệ họ. Đây là lý do chính để CLB bước vào biểu diễn tại các dịp lễ hội, bản du lịch cộng đồng ở Mai Châu. Hiện nay, bình quân mỗi năm, CLB biểu diễn trên 300 lượt phục vụ du khách trong và ngoài nước. Nhiều thành viên của CLB tham gia cùng các nghệ nhân chế tác một số loại nhạc cụ dân tộc như Pí khúi, mõ, khèn bè, sáo Mông góp phần lưu giữ, bảo tồn nhạc cụ các dân tộc thiểu số.

Từ mô hình này, đến nay, nhiều CLB thanh niên bảo tồn văn hóa dân tộc ở Mai Châu đã ra đời dưới hình thức các đội văn nghệ hoạt động tại các bản, làng du lịch cộng đồng. Mỗi đội thường có khoảng 15 thành viên biểu diễn cho các đoàn khách đến du lịch tại bản. Qua những tiết mục truyền thống như: cầu mùa, cầu mưa, múa xòe trống chiêng, chợ tình gọi bạn, múa giao duyên và những bài hát ca ngợi quê hương... đã phần nào tái hiện được công việc, nếp sinh hoạt thường ngày của dân tộc Thái, từ đó góp phần quảng bá, giúp du khách hiểu thêm về nét văn hóa riêng của các dân tộc huyện Mai Châu.

Cùng với Mai Châu, hiện nay, tại các địa phương trong tỉnh, loại hình CLB này đã và đang được thanh niên xây dựng, phát triển hiệu quả, như: CLB giữ gìn văn hóa dân tộc xã Hạ Bì (Kim Bôi), xã Liên Vũ (Lạc Sơn), xã Hiền Lương (huyện Đà Bắc)… Những mô hình trên đã đem lại nguồn thu nhập cho các ĐVTN 4-6 triệu đồng/tháng, giúp các bạn có cuộc sống ổn định tại địa phương. Bên cạnh việc xây dựng các CLB, tổ, đội phục vụ du lịch cộng đồng, các cơ sở đoàn còn chú trọng đẩy mạnh và duy trì các đội văn nghệ tại các xóm, bản với nòng cốt là ĐVTN thường xuyên tập luyện và sẵn sàng phục vụ vào dịp lễ, Tết, ngày kỷ niệm của địa phương. Thông qua các hoạt động đó đã góp phần tuyên truyền, nâng cao ý thức về gìn giữ và bảo tồn văn hóa dân tộc của thế hệ trẻ trong tỉnh, tạo việc làm, ổn định cuộc sống của ĐVTN trên địa bàn.

Anh Hoàng Xuân Giao, Bí thư Tỉnh đoàn cho biết: Hiện nay, toàn tỉnh có 42 CLB giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc được thành lập với hơn 800 thành viên là ĐVTN. Thông qua các mô hình CLB cho thấy nhiều cách làm trong việc vận dụng sáng tạo những nét văn hóa đặc sắc kết hợp với du lịch cộng đồng, mang lại hiệu quả cao.

Trong nhiệm kỳ 2017- 2022, các cấp bộ Đoàn toàn tỉnh sẽ tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả các mô hình, coi đây là một trong những giải pháp đổi mới hoạt động Đoàn gắn với mục tiêu phát triển KT-XH tại các địa phương trong tỉnh. Đồng thời là hoạt động thiết thực nhằm "góp lửa” giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc của thế hệ trẻ tỉnh nhà.

Hải Yến