(HBĐT) - Sau hơn 10 năm chấp hành án phạt tù về tội "mua bán trái phép chất ma túy” trở về bản Pà Cò, xã Pà Cò (Mai Châu), người đầu tiên ra tận đầu bản đón Hàng A Pủa là già Sùng A Sa. Đây là người mà cách đây hơn chục năm, bằng uy tín và tiếng nói của mình đã vận động thành công Hàng A Pủa đang trốn lệnh truy nã ra đầu thú để hưởng lượng khoan hồng của pháp luật...

Hàng A Pủa chia sẻ: Ngày đấy mà không nghe lời khuyên bảo của già Sùng A Sa lẩn trốn mãi trong rừng sâu, có nhà không dám về thì không biết mình còn có thể lẩn trốn được bao lâu nữa. Nghe lời già, mình đã hiểu ra dù có lẩn trốn đi đâu thì cũng không thể thoát khỏi sự trừng phạt của pháp luật. Hơn nữa, nếu ngoan cố khi bị bắt giữ sẽ phải nhận mức án ở khung hình phạt rất cao, khó có cơ hội sớm trở về với cộng đồng xã hội. Với nhận thức đúng đắn, trong quá trình chấp hành án phạt tù luôn đạt loại tốt, Hàng A Pủa đã được xét giảm án 5 lần với tổng thời gian được xét giảm 2 năm 11 tháng. Đặc biệt, nhân dịp Quốc khánh 2/9/2022, Hàng A Pủa là 1 trong 7 người đang chấp hành án tại Trại tạm giam Công an tỉnh được đặc xá, tha tù trước thời hạn tới 1 năm 9 tháng 20 ngày.

Cũng như Hàng A Pủa, hơn 5 năm trước, Tráng A Chia ở bản Xà Lĩnh, xã Pà Cò cũng đã nghe lời già Sùng A Sa tự nguyện ra cơ quan Công an đầu thú về tội "vận chuyển trái phép chất ma túy” để được hưởng khoan hồng, tòa án xử phạt 5 năm tù. Năm 2021, sau khi chấp hành án được hơn 4 năm, với thành tích cải tạo, lao động tốt, A Chia được xét giảm án tha tù trước thời hạn. Sau khi trở về địa phương, cả Hàng A Pủa và Tráng A Chia đều được già Sung A Sa gặp gỡ động viên, hỗ trợ, giúp đỡ để tái hòa nhập cộng đồng.

Theo Trung tá Vàng A Nhà, Trưởng Công an xã Pà Cò, ngoài việc vận động thành công 2 trường hợp phạm tội về ma túy bị truy nã ra đầu thú, thời gian qua, già Sùng A Sa cùng với các già làng, trưởng bản, người có uy tín (NCUT) ở địa phương đã vận động giúp đỡ 6 người nghiện ma túy ở 2 xã Hang Kia, Pà Cò cai nghiện tại nhà và 8 người nghiện đi cai tại trung tâm cai nghiện; vận động nhiều trường hợp không nghe đối tượng xấu rủ rê, lôi kéo thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Nhờ đó đã góp phần giữ vững ổn định an ninh nông thôn, TTATXH tại địa phương...

Trung tá Bùi Việt Hùng, Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết, trên địa bàn tỉnh có nhiều già làng, trưởng bản, NCUT tích cực tham gia và có những đóng góp quan trọng trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (TDBVANTQ). Đồng thời là những nhân tố tích cực trong công tác giữ gìn an ninh, trật tự xã hội ngay từ cơ sở. Điển hình như các ông: Bàn Sinh Lương, người dân tộc Dao ở phường Thống Nhất (TP Hòa Bình) vận động Nhân dân, dòng họ, người thân quản lý, giáo dục con em không vi phạm pháp luật; hay các ông: Vàng A Tình, Vàng A Kha, Khà A Dếnh, xã Hang Kia (Mai Châu)...

Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 1.283 NCUT trong cộng đồng được UBND tỉnh phê duyệt. Trong đó, 283 NCUT trong phong trào TDBVANTQ sinh sống ở 10/10 huyện, thành phố, thuộc nhiều thành phần xã hội như già làng, trưởng bản, trưởng các dòng họ, cán bộ hưu trí, bí thư chi bộ, thầy mo, thầy cúng, người sản xuất, kinh doanh giỏi, chức sắc, chức việc tôn giáo... Bao gồm 221 NCUT trong cộng đồng dân tộc Mường, 25 NCUT trong cộng đồng dân tộc Dao, 12 NCUT trong cộng đồng dân tộc Thái, 16 NCUT trong cộng đồng dân tộc Mông, 8 NCUT trong cộng đồng dân tộc Kinh, 2 NCUT trong cộng đồng dân tộc Tày, 10 NCUT trong tôn giáo. Thời gian qua, NCUT đã phát huy tốt vai trò trong vận động đồng bào các dân tộc chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương; từng bước xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, thực hiện nếp sống văn minh, giữ gìn phong tục tập quán, bản sắc văn hóa dân tộc.

Hiện, trên địa bàn tỉnh tiếp tục duy trì hoạt động hiệu quả 45 mô hình tự quản trong phong trào TDBVANTQ. Trong đó có 2 mô hình phát huy vai trò NCUT trong đồng bào DTTS, 1 mô hình công tác tranh thủ chức sắc, chức việc tôn giáo. Thông qua hoạt động của các mô hình đã phát huy tốt vai trò của NCUT trong tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, giáo dục người thân, gia đình không vi phạm pháp luật. Điển hình như các mô hình: "Tổ liên gia tự quản” tại huyện Mai Châu, Yên Thủy; "Dòng họ tự quản về ANTT” tại huyện Mai Châu, Đà Bắc, Lạc Sơn; "Chính xứ Đồng Danh nói không với vi phạm pháp luật” ở xã Phú Thành (Lạc Thủy); "Tiếng chuông bình yên” tại giáo xứ Mường Riệc (xã Mỹ Thành - Lạc Sơn); phát huy vai trò NCUT trong đồng bào dân tộc Mông 2 xã Hang Kia, Pà Cò (Mai Châu)...