Ảnh minh họa.

Mỗi khi vào dịp Tết Nguyên đán, trên các mạng xã hội xuất hiện nhiều tài khoản đăng tải công khai việc nhận đổi tiền lẻ, tiền mới để ăn chênh lệch từ 2% cho đến 15%, việc đổi mệnh giá tiền càng thấp (1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng) thì phí đổi sẽ cao hơn.

Ngoài đổi nhiều mệnh giá tiền Việt, có nơi còn quảng cáo đổi tiền 1-2 đô la Mỹ. Người có nhu cầu có thể đến đổi trực tiếp hoặc giao đi sau vài giờ hoặc 2 - 3 ngày tùy xa, gần.

Đặc điểm của hoạt động đổi tiền lẻ, tiền mới, tiền độc, lạ là thường giao dịch qua mạng. Người bán yêu cầu khách hàng chuyển khoản toàn bộ số tiền cần đổi cùng phí chênh lệch rồi mới giao tiền theo yêu cầu. Không ít người khi nhận về, cọc tiền bị rút ruột, lẫn tiền cũ, nát, thậm chí cả tiền giả.

Nhiều người dân vô tư giao dịch mà không biết hành vi đổi tiền mới, tiền lẻ nhằm hưởng phần trăm chênh lệch, đổi tiền thu lời đều là hành vi vi phạm quy định pháp luật, vi phạm quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam, có thể bị xử phạt hành chính.

Theo đại diện NHNN cho biết, theo Điều 12 và Điều 13 của Thông tư số 25/2013/TT-NHNN, các hành vi thu đổi tiền mới, tiền lẻ của các nhân, tổ chức nhằm hưởng phần trăm chênh lệch đều là hành vi trái pháp luật.

Cụ thể, việc thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông thì chỉ những tổ chức được Nhà nước cho phép như: Ngân hàng Nhà nước, Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước, Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Kho bạc Nhà nước mới được phép thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông.

Nghị định số 88/2019/NĐ-CP, ngày 14/11/2019 của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, bất kỳ hành vi đổi tiền mới, tiền lẻ nhằm hưởng phần trăm chênh lệch, đổi tiền thu lời đều là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt từ 20 đến 40 triệu đồng. Mức phạt trên áp dụng với cá nhân, còn với tổ chức sẽ tăng nặng gấp 2 lần.

Tại chỉ thị về việc bảo đảm đón tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu NHNN tổ chức tốt công tác điều hòa và cung ứng tiền mặt, đáp ứng nhu cầu tiền mặt cho nền kinh tế cả về giá trị và cơ cấu mệnh giá; bảo đảm an ninh, an toàn kho quỹ dịp tết Giáp Thìn năm 2024.

Cạnh đó, NHNN chỉ đạo các tổ chức tín dụng tổ chức tốt các dịch vụ ngoại hối, tăng cường hoạt động đổi ngoại tệ phục vụ nhu cầu của du khách nước ngoài.

Đồng thời, phối hợp với cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi mua bán ngoại tệ, đổi tiền… không đúng quy định pháp luật.