Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng phát biểu giải trình tại phiên chất
vấn sáng ngày 5-6.
Khắc phục tình trạng điều chỉnh quy hoạch tùy tiện, giảm áp lực đối
với hạ tầng đô thị
Về tình trạng điều chỉnh quy hoạch tùy tiện ở các đô thị hiện nay
mà một số đại biểu nêu, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết điều chỉnh quy
hoạch là một nội dung, nhiệm vụ trong hoạt động quy hoạch và trong quá trình thực
hiện quy hoạch.
Điều chỉnh quy hoạch là do những yêu cầu khách quan và chủ quan của
các chủ thể liên quan đến hoạt động quy hoạch, gồm: Điều chỉnh quy hoạch do Nhà
nước yêu cầu (chất lượng quy hoạch kém); Điều chỉnh quy hoạch do người dân yêu
cầu (không phù hợp quyền lợi của người dân); Điều chỉnh quy hoạch do nhà đầu tư
yêu cầu.
Tuy nhiên, thời gian gần đây dư luận xã hội, cử tri và ĐBQH đang rất
bức xúc về tình trạng điều chỉnh quy hoạch chạy theo nhà đầu tư, điều chỉnh tùy
tiện như: nâng tầng cao, nâng mật độ xây dựng làm gia tăng dân số, giảm không
gian công cộng,… gây quá tải lên hệ thống hạ tầng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến
cuộc sống của người dân.
Để khắc phục tình trạng này, Phó Thủ tướng cho biết, thời gian tới
Chính phủ sẽ yêu cầu Bộ Xây dựng, các địa phương thanh tra, kiểm tra rà soát lại
các quy hoạch điều chỉnh, xem xét xử lý nghiêm với các quy hoạch điều chỉnh tùy
tiện, không đáp ứng yêu cầu về quy chuẩn, tiêu chuẩn quy hoạch và không bảo đảm
cảnh quan kiến trúc theo đúng quy định pháp luật. Cho dừng thực hiện với các
quy hoạch điều chỉnh vi phạm quy chuẩn, tiêu chuẩn đang thực hiện hoặc chưa thực
hiện. Đồng thời có các giải pháp đầu tư hạ tầng để đáp ứng yêu cầu gia tăng dân
số và xử lý nghiêm cán bộ vi phạm.
Riêng đối với tình trạng gia tăng dân số, gây áp lực lên hạ tầng tại
các đô thị, Phó Thủ tướng cho biết xu hướng tập trung hóa đô thị đang tăng
nhanh. Trong đó, người dân có xu hướng dịch chuyển về các đô thị lớn để tìm kiếm
việc làm, chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Đặc biệt tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, mỗi
năm ước tính tốc độ tăng dân số cơ học khoảng 200 nghìn người, 5 năm tăng thêm
một triệu người, bằng với dân số của một đô thị trung bình. Mặt khác dân số tại
các quận nội thành ở hai thành phố này hiện đang rất cao, trung bình khoảng 1,2
triệu người.
Bên cạnh đó, việc đầu tư xây dựng hạ tầng không theo kịp tốc độ
tăng dân số, là nguyên nhân gây ra ùn tắc giao thông, tăng áp lực lên hệ thống
hạ tầng kỹ thuật (cấp – thoát nước, xử lý nước thải, …), gây ô nhiễm môi trường.
Các yếu tố này đều gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của người
dân.
Để khắc phục tình trạng này, đòi hỏi phải có nhiều giải pháp cả
trước mắt và lâu dài. Theo Phó Thủ tướng, trước mắt cần thực hiện một số giải
pháp như: Kiểm soát chặt chẽ nhà cao tầng, mật độ xây dựng; Quy hoạch các đô thị
vệ tinh, đô thị đối trọng với hạ tầng đồng bộ, hiện đại để thu hút người dân; Bố
trí nguồn lực để chuyển các cơ sở ô nhiễm, trụ sở cơ quan nhà nước. Riêng tại
Hà Nội, Phó Thủ tướng cho biết Thủ tướng đã yêu cầu TP Hà Nội điều chỉnh quy hoạch
phía bắc để xây dựng các khu đô thị mới với hạ tầng hiện đại, giảm áp lực cho
các quận nội thành.
Bên cạnh đó, cần triển khai các giải pháp dài hạn, như: Xây dựng
chiến lược phát triển đô thị quốc gia; Phát triển đồng bộ hệ thống đô thị với
phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế; chú trọng đầu tư hạ tầng nhằm tạo
ra các khu đô thị đồng bộ, hiện đại, hấp dẫn người dân.
Trong phiên chất vấn thuộc lĩnh vực xây dựng, ĐBQH nêu tình trạng
quy hoạch treo, dự án treo đang diễn ra ở nhiều địa phương gây ảnh hưởng tới
quyền lợi và cuộc sống của người dân trong vùng quy hoạch (người dân không thể
làm nhà vì vướng quy hoạch, đi nơi khác cũng không được vì nhà nước không có
nguồn lực để giải phóng mặt bằng,...), làm lãng phí nguồn lực, giảm hiệu quả sử
dụng đất đai, đầu tư xây dựng, gây bức xúc trong xã hội.
Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, nguyên nhân của tình trạng
trên trước hết là do chất lượng của quy hoạch thấp, thiếu tính dự báo, thiếu
căn cứ kế hoạch; quy hoạch nhu cầu sử dụng đất vượt quá khả năng đáp ứng của
các nguồn lực.
Mặt khác, công tác lập quy hoạch chưa gắn với việc xây dựng kế hoạch
thực hiện quy hoạch nhằm xác định lộ trình, nguồn lực đầu tư phù hợp với từng
giai đoạn của quy hoạch để từ đó cho phép người dân được đầu tư phát triển sản
xuất kinh doanh trong thời hạn chưa thực hiện quy hoạch nhằm sử dụng đất đai hợp
lý, hiệu quả.
Công tác quản lý thực hiện quy hoạch thiếu kế hoạch dẫn đến có
tình trạng cấp phép dự án tràn lan, theo phong trào không phù hợp với nhu cầu của
thị trường về các sản phẩm bất động sản (BĐS). Cùng với đó việc lựa chọn các
nhà đầu tư thiếu năng lực về quản lý và tài chính cũng là nguyên nhân dẫn đến dự
án treo.
Để khắc phục tình trạng này và bảo đảm sử dụng đất đai hợp lý, hiệu
quả, Phó Thủ tướng cho rằng trước hết phải tập trung đẩy nhanh tiến độ lập quy
hoạch gắn với nâng cao chất lượng quy hoạch.
Để thực hiện, cần có cơ chế để lựa chọn được các nhà tư vấn giỏi,
có kinh nghiệm lập quy hoạch, và phải lựa chọn được nhà đầu tư có năng lực theo
đúng quy định. Đồng thời thường xuyên rà soát, cập nhật thông tin về quy hoạch,
công khai quy hoạch và lắng nghe ý kiến người dân trong việc lập quy hoạch cũng
như trong điều chỉnh, bổ sung quy hoạch.
Bên cạnh đó, sau khi có quy hoạch được phê duyệt, các địa phương cần
phải chủ động lập kế hoạch thực nghiệm quy hoạch (theo Nghị quyết 11 của Chính
phủ). Trong đó xác định rõ lộ trình nguồn lực đầu tư (vốn ngân sách hay vốn xã
hội) và các dự án ưu tiên để triển khai thực hiện.
Phải gắn việc xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch với việc thực
hiện Chiến lược nhà ở quốc gia, phải xác định cơ cấu các sản phẩm BĐS hợp lý. Đặc
biệt phải chú trọng phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân các khu công
nghiệp để đáp ứng yêu cầu cải thiện nhà ở cho các đối tượng chính sách, cho người
nghèo, cho người thu nhập thấp. Đây là một nhân tố bảo đảm sử dụng đất đai hợp
lý, hiệu quả, đồng thời cũng là nhân tố bảo đảm cho thị trường BĐS phát triển bền
vững. Trong đó, thị trường BĐS phải theo nhu cầu, đáp ứng nhiều đối tượng trong
xã hội.
Cuối cùng, cần tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát quá trình
thực hiện quy hoạch, phát hiện những bất cập và xử lý kịp thời các vi phạm.
Kiên quyết thu hồi các dự án chậm tiến độ theo quy định do lỗi của nhà đầu tư,
đồng thời xử lý trách nhiệm các cán bộ quản lý gây ách tắc đến tiến độ, gây thiệt
hại cho nhà nước, đầu tư.
Đối với việc quản lý vận hành nhà chung cư, hiện có nhiều tranh chấp
ảnh hưởng tới quyền lợi của cư dân, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng yêu
cầu Bộ Xây dựng, Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là UBND các địa
phương thực hiện nghiêm Chỉ thị số 29 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản
lý nhà nước đối với công tác quản lý, vận hành sử dụng nhà chung cư. Theo đó,
yêu cầu xử lý nghiêm các vi phạm, đặc biệt là các vi phạm về quản lý, sử dụng
quỹ bảo trì, bảo đảm quyền lợi của cư dân.
TheoNhandan
.jpg)
Phát triển bởi ICT GROUP.
