(HBĐT) - Chiêng là loại hình văn hóa đặc sắc đầy sức hấp dẫn trong văn hóa dân gian và đời sống tinh thần của người Mường Hòa Bình. Văn hóa chiêng đã được sáng tạo và lưu truyền trong đời sống cộng đồng người Mường hàng nghìn năm, góp phần quan trọng làm nên bản sắc văn hóa riêng của người Mường. Những năm gần đây, công tác bảo tồn và phát huy các giá trị của chiêng Mường được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và ngành chức năng bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Theo thống kê, dân tộc Mường có 37 lễ hội lớn thì có tới 26 lễ hội sử dụng âm nhạc chiêng. Gần đây, nghệ thuật chiêng Mường còn được đưa vào các sự kiện chính trị, văn hóa lớn của tỉnh một cách hoành tráng và độc đáo, để lại ấn tượng sâu sắc đối với người dân và du khách trong, ngoài nước.
'
Các nghệ nhân tham gia diễu hành chiêng đường phố.
Từ năm 2011, lần đầu tiên tại Lễ kỷ niệm 125 thành lập tỉnh, 20 năm tái lập tỉnh, Lễ hội văn hóa chiêng lần thứ I, màn trình tấu chiêng với chủ đề “Vật báu - hồn thiêng” có sự tham gia của 1.400 diễn viên, nghệ nhân đến từ 4 vùng Mường Bi, Vang, Thàng, Động và các địa phương trong tỉnh. Qua 3 chương là “Dậy chiêng”, “Tình yêu đất Mường” và “Vật báu - hồn thiêng” đã thể hiện được đời sống văn hóa, tinh thần độc đáo của đồng bào dân tộc Mường trong suốt chiều dài lịch sử của mình. Trong đó, không gian văn hoá chiêng là nơi gửi gắm tâm tư, khát vọng vươn tới cuộc sống ấm no, tươi đẹp của đồng bào dân tộc Mường từ bao đời nay. Đồng thời, thể hiện mối giao hoà giữa con người với con người, con người với thiên nhiên đất nước. Từ quy mô trình tấu hoành tráng, độc đáo “độc nhất vô nhị” đó, Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam đã xác lập kỷ lục Việt Nam màn chiêng lớn nhất Việt Nam.
Năm nay, Ban tổ chức Lễ kỷ niệm 130 năm thành lập tỉnh, 25 năm tái lập tỉnh tiếp tục tổ chức diễu hành đường phố và trình tấu màn chiêng lớn nhất Việt
Cuối cùng, bao ngày chờ mong cũng đã đến, đúng 14h30’ ngày 19/11/2016, trên các tuyến đường chính của thành phố Hòa Bình, các nghệ nhân chiêng chia thành 4 đoàn di chuyển về địa điểm tập kết để diễu hành. Đi đầu đoàn diễu hành là xe dẫn đường được trang trí rực rỡ, bắt mắt bằng cờ Tổ quốc, cờ đuôi nheo, chiêng Mường và các họa tiết hoa văn thổ cẩm… Tiếp theo là một nghệ nhân nam lớn tuổi cầm chiêng con bắt nhịp. Nổi bật hơn cả là hàng trăm nghệ nhân từ các thiếu nữ mới mười tám đôi mươi đến các phụ nữ trung niên với trang phục truyền thống của dân tộc Mường tay cầm chiêng, trên khuôn mặt ánh lên niềm tự hào, tấu lên những bài chiêng của dân tộc mình. Trong hàng nghìn người tham gia diễu hành chiêng đường phố, chị Bạch Thị Tuyền, xã Tú Sơn (Kim Bôi) không giấu được niềm xúc động chia sẻ: “Đây là lần thứ 2 tôi được tham gia trình tấu chiêng vào ngày lễ hội lớn của tỉnh. Là người con của dân tộc Mường Hòa Bình, tôi thấy rất vinh dự, tự hào”. Nghệ nhân Bùi Văn ểu, người Mường Bi (Tân Lạc) cũng chia sẻ: “Đã nhiều lần tham gia biểu diễn tại lễ hội lớn trong và ngoài tỉnh nhưng mỗi lần đều cho tôi một cảm xúc đặc biệt. Chiêng có từ rất lâu đời và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Tham gia trình diễn trong Lễ kỷ niệm 130 năm thành lập tỉnh, 25 năm tái lập tỉnh và Lễ hội Chiêng Mường lần thứ 2 một lần nữa đã đem lại cho tôi cảm xúc đặc biệt, vì chiêng Mường đã được bảo tồn và phát huy giá trị trong đời sống hôm nay…”.
Tổng số có gần 2.000 nghệ nhân tham gia cả 2 chương trình diễu hành chiêng đường phố và màn trình tấu chiêng lớn nhất, trong đó có 1.600 nghệ nhân tham gia màn nghệ thuật, 400 nghệ nhân của 11 đoàn các huyện, thành phố và các tỉnh bạn. Các đoàn xuất phát từ 4 điểm đại diện cho 4 vùng Mường lớn của tỉnh là Bi, Vang, Thàng, Động. Cung đường diễu hành của Đoàn 1 gồm các nghệ nhân từ đầu đê Đà Giang gần cầu Đen, phường Đồng Tiến đi dọc theo tuyến đường Cù Chính Lan - đường Chi Lăng về Quảng trường Hòa Bình. Đoàn 2, các nghệ nhân xuất phát từ ngã tư trường Hoàng Văn Thụ đi theo Đại lộ Thịnh Lang - đường Chi Lăng về Quảng trường Hòa Bình. Đoàn 3, các nghệ nhân đi từ chân đập Thủy điện Hòa Bình theo đường Cù Chính Lan - đường Chi Lăng về Quảng trường Hòa Bình. Đoàn 4, các nghệ nhân từ Khách sạn Hòa Bình đi theo đường An Dương Vương - đường Trần Hưng Đạo về Quảng trường Hòa Bình. Các đoàn đều có xe biểu trưng dẫn đầu, vừa đi vừa trình diễn các bài chiêng như “Đi đường”, “Bông trắng, bông vàng” và các bài chiêng cổ của dân tộc Mường... Tiếng nhạc chiêng “bính boong, bính khầm…” của các nghệ nhân đi đến đâu, người dân 2 bên đường đủ các thành phần lứa tuổi, du khách trong và ngoài nước đứng reo hò, cổ vũ. Nhiều người dùng điện thoại thông minh lưu lại những khoảnh khắc đẹp hiếm thấy của màn diễu hành chiêng đường phố độc đáo, tưng bừng này. Về tới đường Chi Lăng rực rỡ cờ hoa, 4 đoàn nghệ nhân di chuyển về phía trung tâm Quảng trường Hòa Bình. Từ trên khán đài quan sát, 4 Mường đổ về như những con sóng lớn uốn lượn, hội tụ thành một dàn chiêng lớn biểu diễn trên nền nhạc một số bài chiêng của dân tộc Mường thật là hoành tráng.
Màn trình tấu chiêng xác lập kỷ lục lớn nhất Việt
Trong buổi tối diễn ra Lễ kỷ niệm 130 năm thành lập tỉnh, 25 năm tái lập tỉnh và đón nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất, niềm vui như vỡ òa khi Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam công bố và trao kỷ lục Guinness cho màn chiêng lớn nhất Việt Nam lần thứ 2. Cùng với Mo Mường, nghệ thuật Chiêng Mường Hòa Bình được trao bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Đây là niềm tự hào không chỉ đối với những người con của dân tộc Mường mà của toàn thể cán bộ, nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
Linh Đan
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg)