Cán bộ Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh tư vấn, lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh tại huyện Tân Lạc.

Với mục tiêu vừa tiếp tục duy trì giảm sinh, giảm sinh con thứ 3, vừa nâng cao chất lượng dân số, thời gian qua, ngành dân số đã tập trung triển khai các hoạt động như: Triển khai rộng rãi dịch vụ KHHGĐ; tư vấn, khám sức khoẻ trước khi kết hôn; sàng lọc gen bệnh bệnh tan máu bẩm sinh, sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi…, từng bước nâng cao chất lượng dân số, tuổi thọ trung bình của người dân đạt 72,7 tuổi. Hệ thống cung cấp dịch vụ KHHGĐ được củng cố, phát triển; tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ đạt 75,4%. Công tác truyền thông, vận động được thực hiện thường xuyên với hình thức phong phú, góp phần thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi dân số bền vững cho đại bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Năm 2021, mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nhưng công tác DS-KHHGĐ đã được triển khai đồng bộ, có hiệu quả các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra. Các biện pháp tránh thai được cung cấp đa dạng trên cả 3 kênh: Miễn phí, tiếp thị xã hội, xã hội hoá. Số người sử dụng biện pháp tránh thai là 59.721 người, đạt 101,9% kế hoạch. Tỷ số giới tính khi sinh là 111,6 nam/100 nữ, giảm 0,5 điểm % so với năm 2020. Chi cục DS-KHHGĐ phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Tỉnh Đoàn, Trung tâm Y tế huyện Kim Bôi, Tân Lạc triển khai có hiệu quả mô hình sàng lọc gen bệnh tan máu bẩm sinh tại trạm y tế xã, với 343 trường hợp được xét nghiệm sàng lọc. Trong đó, ngân sách Nhà nước hỗ trợ 70% chi phí xét nghiệm. Phối hợp Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Liên đoàn Lao động tỉnh, Sở VH-TT&DL tổ chức truyền thông giảm tình trạng sinh con thứ 3 trở lên, hướng dẫn thực hiện Chỉ thị số 12/CT-UBND, ngày 4/8/2021 của UBND tỉnh.

Đồng chí Nguyễn Thị Minh Phương, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Sự phối, kết hợp của các cấp, ban, ngành, đoàn thể trong việc lồng ghép đưa nội dung DS-KHHGĐ vào hoạt động của đơn vị, sự tham gia, hưởng ứng tích cực của cộng đồng dân cư, thực hiện xã hội hoá công tác dân số ngày càng cao. Tuy nhiên, chất lượng dân số mặc dù đã được cải thiện, song vẫn còn thấp. Mất cân bằng giới tính khi sinh đã được kiểm soát nhưng vẫn ở mức cao. Tình trạng mang thai, sinh đẻ ở tuổi vị thành niên, tảo hôn còn xảy ra ở nhiều địa bàn. Tỷ lệ mang gen bệnh tan máu bẩm sinh cao, tiềm ẩn trong cộng đồng; tỷ lệ nam, nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn thấp. Hoạt động sàng lọc trước sinh, sơ sinh đã được triển khai nhưng số đối tượng thụ hưởng chưa nhiều. Tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên, tỷ số giới tính khi sinh tuy giảm nhưng tình trạng sinh con thứ 3 lại có chiều hướng tăng mạnh trong những năm gần đây, trong đó có cả các trường hợp là cán bộ, đảng viên vi phạm.

Trước thực trạng trên, Chi cục DS-KHHGĐ đã tích cực tham mưu Tỉnh uỷ, UBND ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện chính sách dân số, như Kết luận số 222 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trên địa bàn tỉnh; Chỉ thị số 12 của UBND tỉnh về việc xây dựng biện pháp thực hiện để duy trì mỗi cặp vợ chồng sinh 2 con trong nội dung hương ước, quy ước của khu dân cư; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị... Đồng thời, tiếp tục tăng cường tuyên truyền, vận động thay đổi hành vi lồng ghép trong hoạt động của cơ quan, ban, ngành, đẩy mạnh tiếp thị xã hội các biện pháp tránh thai phi lâm sàng; thực hiện tốt xã hội hóa dịch vụ KHHGĐ, tiếp tục nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ của hệ thống y tế Nhà nước và tư nhân, đặc biệt quan tâm đến đối tượng vị thành niên, thanh niên. Tiếp tục triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của tỉnh về công tác dân số và phát triển như các lĩnh vực: Giảm tảo hôn, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, giảm mắc bệnh tan máu bẩm sinh, giảm sinh con thứ 3... Phấn đấu duy trì tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên ở mức 1%; tiếp tục duy trì tỷ số giới tính khi sinh ở mức dưới 112 trẻ trai/100 trẻ gái và giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên < 7%. 

Đỗ Hà