Năm nay, kế hoạch ĐTC vốn NSNN của tỉnh được TTCP giao 3.781,4 tỷ đồng. Kế hoạch vốn đã được HĐND tỉnh thông qua trên 4.086 tỷ đồng, trong đó, nguồn thu xổ số kiến thiết giao tăng 2 tỷ đồng, vốn đầu tư khác tăng 170 tỷ đồng, nguồn thu sử dụng đất (SDĐ) tăng 200 tỷ đồng.

UBND tỉnh đã phân bổ, giao chi tiết KHVĐTC cho các dự án 3.313 tỷ đồng, đạt 88% kế hoạch vốn TTCP giao, đạt 81% kế hoạch vốn HĐND tỉnh thông qua. Bên cạnh đó, kế hoạch vốn năm 2019 được phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân đến ngày 31/12/2021 là 65,305 tỷ đồng; kế hoạch vốn năm 2020 nguồn ngân sách T.Ư được phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm 2021 là 425,111 tỷ đồng.

Giải ngân VĐTC là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo trong các cuộc họp thường kỳ, giao ban chuyên đề và làm việc trực tiếp với các sở, ngành, địa phương. Để đốc thúc công việc, Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo thành lập Tổ công tác thúc đẩy giải ngân VĐTC năm 2021 của tỉnh. Đến nay, Tổ công tác đã triển khai 2 cuộc kiểm tra đối với các chủ đầu tư là: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và UBND các huyện: Lương Sơn, Cao Phong, Tân Lạc, Mai Châu. Một số chủ đầu tư đã cam kết cụ thể tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn được giao.

Đến nay, đã có một số dự án giải ngân trên 60% kế hoạch. Tuy nhiên, còn nhiều dự án tỷ lệ giải ngân thấp, thậm chí chưa giải ngân. Cụ thể, đến ngày 15/8, KHVĐTC năm 2021 giải ngân được 1.082,1 tỷ đồng, đạt 29% kế hoạch vốn TTCP giao, đạt 39% so với kế hoạch vốn đã được UBND tỉnh giao chi tiết cho các dự án. Trong đó, vốn đầu tư trong cân đối ngân sách tỉnh giải ngân 828,4 tỷ đồng, đạt 38% kế hoạch TTCP giao, 59% kế hoạch vốn đã được UBND tỉnh giao chi tiết đến các dự án; vốn ngân sách T.Ư giải ngân 253,7 tỷ đồng, mới đạt 16% kế hoạch vốn TTCP giao, 19% kế hoạch vốn được UBND tỉnh giao chi tiết (vốn ngân sách T.Ư trong nước giải ngân 170,2 tỷ đồng, đạt 19% kế hoạch vốn TTCP giao, đạt 27% kế hoạch vốn đã được UBND tỉnh giao chi tiết; vốn nước ngoài giải ngân 83,5 tỷ đồng, đạt 11% kế hoạch vốn TTCP giao và 11% kế hoạch vốn được UBND tỉnh giao chi tiết cho các dự án).

Báo cáo tại cuộc họp UBND tỉnh, đồng chí Nguyễn Văn Thắng, Giám đốc Sở KH&ĐT cho biết: Hiện vẫn còn trên 720 tỷ đồng vốn dự kiến bố trí cho các dự án khởi công mới chưa được giao chi tiết. Lý do là Quốc hội đã giao kế hoạch ĐTC trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 nhưng TTCP vẫn chưa có quyết định giao vốn nên cả 35 công trình, dự án từ đầu năm mà HĐND tỉnh thông qua của KHĐTC năm 2021 vẫn chưa triển khai thực hiện được. Kết quả giải ngân từ đầu năm đến nay chủ yếu là của các công trình giai đoạn 2016 - 2020 chuyển tiếp sang. Như vậy, thực hiện theo chỉ đạo của TTCP, đến ngày 30/9 tới, chúng ta phải giải ngân thêm 31%, tương ứng số tiền 1.207 tỷ đồng thì mới hoàn thành tỷ lệ 60% theo yêu cầu. 

Song, người đứng đầu Sở KH&ĐT thông tin thêm: Từ ngày 15/8 - 8/9, chúng ta đã giải ngân thêm 321 tỷ đồng, tỷ lệ tăng lên 37%. Khó khăn lớn nhất đang được UBND tỉnh tập trung tháo gỡ để tăng tỷ lệ giải ngân liên quan đến vốn ODA ở TP Hòa Bình trong Chương trình đô thị miền núi phía Bắc và vốn kéo dài giai đoạn 2016 - 2020 đề án lòng hồ sông Đà. 

Ngoài ra, khó khăn giải ngân VĐTC còn do nguồn thu từ SDĐ chưa đảm bảo theo kế hoạch được duyệt, vì vậy chưa có vốn bố trí cho các dự án thực hiện. Còn có dự án đã hoàn thành, được bố trí vốn để hoàn thành, quyết toán nhưng chưa thực hiện giải ngân; các dự án được bố trí vốn để thu hồi vốn tạm ứng ngân sách tỉnh nhưng chưa thực hiện thủ tục hoàn ứng. Nhiều dự án được giao vốn chuẩn bị đầu tư nhưng chưa thực hiện giải ngân, hoặc chưa làm thủ tục mở mã thanh toán tại Kho bạc Nhà nước. Công tác giải phóng mặt bằng còn vướng mắc. Một số dự án chậm hoàn thiện các thủ tục đầu tư, nhất là những dự án ODA, làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện...

Nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân VĐTC, đồng chí Quách Tất Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo: Đối với những dự án giao vốn lớn, nhưng tỷ lệ giải ngân thấp mà Tổ công tác của tỉnh kiểm tra, đề nghị các ban quản lý tăng cường đôn đốc thực hiện. Những dự án này cần giao ban hàng tuần với đơn vị thi công để thúc tiến độ. Bên cạnh đó, cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh kế hoạch vốn để thanh toán. Đáng lo nhất là nguồn vốn chưa được giao chi tiết, phần lớn lại là những dự án mới, trong khi chỉ còn hơn 3 tháng nữa là hết năm. Nếu những dự án này không được kéo dài mà phải giải ngân trong năm theo quy định của luật thì hết sức khó khăn. Do vậy, cần giao Sở KH&ĐT nghiên cứu có giải pháp cụ thể cho từng dự án về cách triển khai, xử lý trước khi giao vốn, nếu không sẽ không thể giải ngân.

Đặc biệt, Tỉnh ủy đã chỉ đạo từng sở, ngành, địa phương có kế hoạch, giải pháp cụ thể đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân VĐTC, bảo đảm đến ngày 30/9/2021 giải ngân đạt trên 60%, đến hết năm giải ngân hoàn thành số VĐTC kế hoạch năm 2021 và nguồn từ năm trước chuyển sang. Cần quyết liệt hơn nữa và cá nhân hóa trách nhiệm người đứng đầu nếu không hoàn thành KHVĐTC năm 2021. Gắn việc thu NSNN với giải ngân VĐTC, phải thực hiện song song, đồng bộ, đặc biệt là các khoản thu từ quyền SDĐ.