Thảm họa bùn đỏ tại nhiều làng mạc ở Hungary.

Thảm họa bùn đỏ tại nhiều làng mạc ở Hungary.

Năm cuối cùng trong thập kỷ đầu tiên của Thiên niên kỷ thứ 3 đã kết thúc. Nhìn lại nút thắt thời gian quan trọng này, chúng ta nhận thấy thiên tai, địch họa, nhân họa dường như đang thách đố ý chí về khát vọng "Mục tiêu Thiên niên kỷ" của nhân loại và qua đó càng thấy rằng, không ai khác ngoài con người mới là nhân tố quyết định tương lai cho chính mình trong bất cứ hoàn cảnh nào.

 

Bạo loạn của những “đàn gà một mẹ”

Trước hết là vụ bạo loạn bùng nổ ở TP Osh, Jalal-Abad thuộc Kyrgyzstan khiến 400.000 người, phần lớn là người dân tộc Uzbek, phải đi tị nạn. Ngoài ra, xung đột  sắc tộc đã làm 2.000 người chết. Khủng hoảng chính trị ở Thái Lan bùng lên rồi lắng xuống khiến cho chính phủ ban bố lệnh tình trạng khẩn cấp tại 24 trong tổng số 76 tỉnh. Một loạt cuộc xung đột đã xảy ra không chỉ cướp đi sinh mạng của hơn 80 người và làm bị thương hơn 1.800 người khác mà còn khiến cho nền kinh tế Thái Lan phải trả giá bởi hàng tỷ USD bay theo "nụ cười Thái" khi trung tâm Bangkok biến thành bãi chiến trường.

Các vụ tai nạn máy bay đã khiến không ít quốc gia treo cờ rủ, trong đó tai nạn máy bay thảm khốc trong ngày 10/4 đã khiến cả thế giới rúng động và bàng hoàng trước tin Tổng thống Lech Kaczynski cùng phu nhân và hàng chục tướng lĩnh, quan chức cấp cao tổng cộng tới 88 người thuộc "tinh hoa" đất nước Ba Lan phải từ giã thế gian.

Còn ở Campuchia sau gần 40 năm thanh bình bỗng chốc đau đớn khôn xiết khi 375 người chết và 755 người bị thương trong một vụ giẫm đạp lên nhau để chạy trốn do hoảng loạn vì một tin đồn thất thiệt trong lễ hội té nước Thủ đô Phnom Penh vào hôm 22/11. Trước đó là vụ tràn dầu ở Vịnh Mexico hồi cuối tháng 4 được xem là thảm họa môi trường khủng khiếp nhất mà nước Mỹ phải đối mặt trong lịch sử với thiệt hại ước tính lên tới 100 tỷ USD và để hồi phục lại hệ sinh thái bị ảnh hưởng, nước Mỹ phải mất ít nhất 50 năm nữa.

Thảm họa bùn đỏ ở Hungary đã xảy ra do lãnh đạo Tập đoàn Nhôm Hungary (MAL Rt.) vì chạy theo lợi nhuận mà bỏ ngoài tai lời cảnh báo của các nhà môi trường, đê bao hồ chứa bùn đỏ bị vỡ nhấn chìm các ngôi làng gần đó gồm Kolontar, thị trấn Devecser và Shomlovasharhey dưới lớp bùn dày 2m với 1 triệu m3 chất độc hóa học và gây ra thảm họa môi trường nghiêm trọng nhất mà Hungary phải đối mặt. Ít nhất 123 người dân Hungary bị thương và một số ít bị chết là cái "giá qua rẻ" so với việc hồi phục lại ruộng đồng để cho thế hệ sau có thể cày cấy.

Như vậy, trong năm 2010, thiên tai và nhân họa như nhát cọ tàn bạo vấy lên toàn cảnh thế giới những mảng đen u ám khiến số người bị chết và nền kinh tế toàn cầu bị thiệt hại gấp 3 lần so với năm ngoái. Đây chính là nguyên nhân khiến các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ bị đe dọa nghiêm trọng.

Bóng ma của những tác nhân thứ ba

Năm 2010 đánh dấu cho giai đoạn bùng phát chiến lược răn đe sức mạnh quân sự song song với cuộc chạy đua vũ trang trên nhiều khu vực trên thế giới. Tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, các cuộc tranh chấp về đảo biển và hải phận diễn ra cùng một lúc dẫn tới những đụng độ khác nhau trên nhiều khu vực thuộc Thái Bình Dương đã khiến cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương trở thành một bãi chiến trường để phô trương sức mạnh quân sự với hàng chục cuộc tập trận trùng trùng điệp điệp diễn ra trên một quy mô chưa từng có kể từ sau Thế chiến thứ II trong sự tham gia của hầu hết các cường quốc trong khu vực như Mỹ, Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Australia… cùng các đồng minh của mình.

Tàu sân bay USS George Washington tiến vào vùng biển Hoàng Hải.

Sự đe dọa xung đột vũ trang do vụ chìm tàu Cheonan đã tạo ra một tiền lệ chưa từng có khiến Mỹ lấy cớ điều động Hạm đội 7 với "quả đấm thép"- tàu sân bay USS George Washington -  tiến vào vùng biển Hoàng Hải - "ao nhà" của Trung Quốc - càng làm cho tình hình bất ổn trong khu vực gia tăng một cách đặc biệt và cuối cùng súng đã nổ. Hai miền Triều Tiên đấu pháo nhằm "nắn gân" nhau và gây áp lực, bằng cách tạo ra tình thế như chiến tranh sẵn sàng bùng nổ trong giây lát, cho các bên tham gia tiến trình đàm phán hòa bình trên mảnh đất "Trung Đông" của châu Á.

Sự kiện đó khiến chi phí quân sự Trung Quốc tăng gấp 1,5 lần so với mức công bố là 532,1 tỷ lên khoảng 788 tỷ nhân dân tệ và chi phí này sẽ tiếp tục tăng gấp 2 lần trong những năm sau năm 2010 và tăng gấp 3 lần từ sau những năm 2020 (Theo Kyodo ngày 8/7).

Trong lúc đó, CHDCND Triều Tiên tiếp tục chương trình thử nghiệm vũ khí hạt nhân nhằm nâng cao sức mạnh chiến đấu lên gấp "100 hoặc 1.000 lần" (Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên-KCNA). Chưa bao giờ Moskva lại đầu tư cho quốc phòng mạnh tay như giai đoạn này, Tổng Tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Nga, tướng Nikolai Makarov, cho biết trong thập kỷ tới, nước này sẽ tăng gấp đôi ngân sách để có ít nhất 724,6 tỷ USD. Còn chi tiêu quốc phòng của Mỹ được dự kiến với con số "khủng"- 7.000 tỷ USD cho năm 2011 và chiếm hơn 40% chi tiêu quốc phòng của thế giới.

Nhật Bản không chỉ tăng ngân sách quân sự lên 4,71 tỷ yên, vượt ngân sách dự kiến ban đầu 0,6% mà còn thay đổi chính sách quốc phòng - nghiêng về hiện đại hóa tối đa lực lượng vũ trang, đẩy mạnh hoạt động hải quân trên biển bằng lực lượng tàu ngầm hiện đại được trang bị tên lửa đánh chặn.

Julian Assange - sáng lập viên WikiLeaks.

Ấn Độ luôn duy trì 2,5% tổng sản lượng quốc nội cho quân sự nhưng do kinh tế càng phát triển thì có nghĩa hằng năm sẽ có thêm nhiều tỷ USD nữa dành cho việc hiện đại hóa kho vũ khí chiến lược của mình. Cảnh báo tốc độ chạy đua vũ trang trên thế giới trong năm 2010, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã đưa ra con số "giật mình": tăng 50% kể từ năm 2000 và hiện đã lên tới hơn 1.500 tỷ USD. Trong lúc đó, để xóa đói nghèo trên quy mô toàn cầu chỉ cần 30 tỷ USD/năm.

Những sáng kiến đáng giá tầm cao

Trong bối cảnh một thế giới đầy "tai ương, chướng họa" như vậy, trí tuệ con người đã thăng hoa do có trái tim nhân ái để đóng những "chiếc thuyền Neo" có khả năng hóa giải các tình huống "ngàn cân treo sợi tóc" và vì thế, thế giới của năm 2010 còn được biết đến như khoảng thời gian đầy ấn tượng của "cá vượt vũ môn".

Với việc Việt Nam làm Chủ tịch, năm 2010 trong lĩnh vực ngoại giao được gọi là "Năm ASEAN". 14 cuộc họp cấp cao của ASEAN với các đối tác, trong đó lần đầu tiên có tới 8 cuộc họp cấp cao riêng ASEAN+1 và với việc thông qua các khuôn khổ ASEAN+3 như là một công cụ chính cùng Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) có sự tham dự của Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại cuộc họp ở Hà Nội lần này càng có ý nghĩa quan trọng, nhất là vì kể từ năm 2011, hai Tổng thống Mỹ và Nga sẽ chính thức được mời tham dự Hội nghị thượng đỉnh Đông Á đã khẳng định vai trò chủ đạo của ASEAN trong việc hóa giải tình hình căng thẳng ở khu vực cũng như là động lực hợp tác để tất cả các bên có cùng lợi ích tại biển Đông cùng chung nhau sự thịnh vượng nhằm thay thế sự đối đầu và tranh chấp.

Người thợ mỏ ở Chile được cứu hộ cuối cùng.

Ngày 14/10, cả thế giới vỡ òa trong niềm hạnh phúc khi người thợ mỏ cuối cùng trong số 33 thợ mỏ Chile bị mắc kẹt ở độ sâu gần 700m đã được đưa lên mặt đất an toàn sau 69 ngày "bị chôn sống". Cuộc giải cứu lịch sử với hồi kết giống như một câu chuyện cổ tích có hậu của thế kỷ XXI này đã chứng minh một khi vòng tay nhân loại nối lại với nhau thì trí tuệ của nền văn minh có thể trở thành thứ vũ khí siêu việt có khả năng hóa giải nhiều thảm họa bất khả kháng. Gần 2.000 phóng viên trong và ngoài nước đã tới tại khu vực mỏ San Jose để đưa tin về vụ giải cứu cũng là cách để truyền đi cùng một nhịp đập trái tim của toàn thể nhân loại tới đồng loại của mình đang bị tử thần giam ở hố sâu.

Năm 2010 là mốc thời gian quan trọng đánh dấu 2/3 chặng đường nhân loại sải bước trên con đường "Mục tiêu Thiên niên kỷ" với những mốc son như: Hai trên tám mục tiêu của chương trình Phát triển Thiên niên kỷ đã đạt kết quả khả quan với hơn 400 triệu người thoát khỏi cảnh khốn cùng, hơn 5 triệu nạn nhân của HIV được chăm sóc y tế. Một số nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil… trỗi dậy thành nhân tố quan trọng trong trật tự thế giới mới…

Như vậy, dẫu rằng phía trước vẫn còn đầy rẫy khó khăn và bất ổn, song bất cứ quốc gia nào đều cần hòa bình cho chính mình và cho cả thế giới để mang lại sự phồn vinh của dân tộc mình và góp phần xóa bỏ thế giới đói nghèo như là mệnh lệnh cho lương tâm. Bởi vậy, trong năm tới, dẫu dây đàn ở đâu đó có căng nhường nào đi nữa thì ý chí và trí tuệ của toàn nhân loại sẽ hóa giải nguy cơ đứt dây để cuối cùng âm hưởng về khát vọng hòa bình, hạnh phúc, thịnh vượng sẽ dẫn dắt nhân loại tới một mùa xuân đầy hương thơm và mật ngọt


                                                               Theo CAND

Các tin khác


Triều Tiên từ chối mọi liên lạc với Nhật Bản

Bà Kim Yo-jong, Phó Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên, tuyên bố nước này sẽ từ chối mọi liên lạc với Nhật Bản.

LHQ kêu gọi Israel rút lại lệnh cấm vận chuyển thực phẩm tới phía Bắc Gaza

Ngày 26/3, người phát ngôn Cơ quan cứu trợ của Liên hợp quốc dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA), ông Jens Laerke kêu gọi Israel rút lại lệnh cấm vận chuyển thực phẩm tới phía Bắc Gaza, khẳng định rằng người dân nơi đây đang phải đối mặt với nguy cơ chết vì đói.

Nga chiếm giữ các vị trí thuận lợi ở khu vực Donetsk

Hôm 25/3, Bộ Quốc phòng Nga cho biết lực lượng nước này đã chiếm giữ được các vị trí thuận lợi ở khu vực Donetsk.

Xung đột Hamas-Israel: HĐBA LHQ thông qua nghị quyết yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức tại Gaza

Theo phóng viên TTXVN tại New York, ngày 25/3, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã lần đầu tiên thông qua nghị quyết yêu cầu ngừng bắn tại Gaza.

Israel cân nhắc cho phép dân thường Palestine trở lại miền Bắc Gaza

Ngày 24/3, Israel đã phát đi tín hiệu về khả năng cho phép những người Palestine phải đi lánh nạn có thể trở về nhà tại khu vực miền Bắc Dải Gaza. Đây cũng là một phần của tiến trình đàm phán nhằm thiết lập lệnh ngừng bắn tại khu vực này.

Vụ tấn công tại Moskva: Hai nghi phạm bị buộc tội khủng bố

Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, Ủy ban Điều tra Liên bang Nga ngày 24/3 đã đưa ra các cáo buộc đối với 2 người đàn ông bị tình nghi tham gia vụ tấn công khủng bố Nhà hát Crocus City Hall hôm 22/3.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục