Cao Phong còn được biết đến với địa danh Mường Thàng - một trong bốn vùng Mường cổ nổi tiếng của tỉnh. Huyện có nguồn tài nguyên du lịch đa dạng, phong phú, hấp dẫn khách du lịch như: khu di tích lịch sử chùa Khánh, xã Yên Thượng; chùa Quoèn Ang, xã Tân Phong; tượng đài Anh hùng Cù Chính Lan, xã Bình Thanh; quần thể hang động núi Đầu Rồng, khu 3, thị trấn Cao Phong được Bộ VH-TT&DL cấp bằng di tích quốc gia vào năm 2012 với nhiều hang động đẹp liên kết với nhau tạo thành quần thể tuyệt vời của tạo hóa ban tặng như Hoa Sơn Thạch động, động không đáy, nhãn long Sơn động, Phong Sơn động, hang Nước, động Thanh Thủy; đền Thượng Bồng Lai, nơi thờ Cô Đôi Thượng ngàn tọa lạc ngay tại thị trấn Cao Phong... Cùng với đó là một số điểm du lịch hấp dẫn khác như: Vườn hoa núi Cối (chùa Quoèn Ang), xã Tân Phong; bản Mường Giang Mỗ, xã Bình Thanh có trên 100 nóc nhà sàn mộc mạc, nguyên sơ còn giữ nguyên bản sắc văn hóa Mường; Công viên di sản các nhà khoa học Việt Nam tại xóm Tiềng ở xã Bắc Phong; khám phá Thung Nai thơ mộng và đặc biệt là du lịch sinh thái lòng hồ Hòa Bình, du lịch văn hóa tâm linh đền bà chúa Thác Bờ, du lịch thám hiểm các hang động, du lịch văn hóa cộng đồng các dân tộc Mường, Dao… Du lịch sinh thái miệt vườn trong bạt ngàn cam, quýt, chanh, bưởi, mía...

Bản Giang Mỗ, xã Bình Thanh (Cao Phong) lưu giữ những nét đặc trưng văn hóa mường.

Với tiềm năng về cảnh quan, tài nguyên quý giá, huyện Cao Phong thực sự là điểm đến lý tưởng cho phát triển du lịch nghiên cứu văn hóa bản địa, du lịch cộng đồng, nghỉ dưỡng cuối tuần, du lịch sinh thái, du lịch trang trại nông nghiệp, nông thôn, du lịch tâm linh, du lịch nghiên cứu khám phá. Tuy nhiên, phát triển du lịch và dịch vụ trong thời gian qua trên địa bàn chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế. Trong 9 tháng năm 2017, theo thống kê có 256.687 lượt khách đến thăm quan du lịch trên địa bàn, trong đó, khách quốc tế 1.506 lượt, khách nội địa 255.181 lượt. Doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 19.200 triệu đồng. Để tạo bước đột phá trong đầu tư, đa dạng hóa các sản phẩm và dịch vụ du lịch, nâng cao hiệu quả quản lý khai thác tài nguyên cho phát triển du lịch, nâng cao hiệu quả KT-XH cho địa phương, huyện đã xây dựng đề án "Phát triển du lịch huyện Cao Phong giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030”.

Đồng chí Bùi Tiến Dũng, Trưởng phòng VH-TT huyện Cao Phong cho biết: Để thực hiện những nội dung đề án phát triển du lịch đã đề ra, hiện nay, huyện đang xây dựng kế hoạch tập trung triển khai các nhóm giải pháp cụ thể như: Triển khai cơ chế, chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư phát triển du lịch. Đối với huyện Cao Phong, căn cứ vào tính đặc thù riêng của ngành du lịch cũng như trong điều kiện cụ thể của huyện, hoạt động đầu tư phát triển du lịch tập trung vào xây dựng các khu, điểm du lịch trọng điểm như du lịch sinh thái, văn hóa tâm linh núi Đầu Rồng, Khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình, Công viên di sản các nhà khoa học Việt Nam, Khu du lịch sinh thái nông nghiệp nông thôn công nghệ cao… Đầu tư phát triển hệ thống khách sạn và các công trình dịch vụ du lịch, hệ thống vui chơi giải trí, thể thao; các dịch vụ bổ trợ khác. Đầu tư bảo tồn, tôn tạo các giá trị văn hóa lịch sử và phát triển các lễ hội phục vụ du lịch. Đầu tư cho đào tạo phát triển nguồn nhân lực du lịch, nâng cao nhận thức về du lịch cho cộng đồng dân cư.

Cùng với đó, các nhóm giải pháp về phát triển thị trường, sản phẩm du lịch được huyện quan tâm xây dựng. Trước mắt, huyện tiếp tục ưu tiên và tập trung khai thác thị trường nội địa (Hà Nội và các tỉnh phía Bắc) với mục đích thăm quan cuối tuần hồ Hòa Bình, du lịch văn hóa - tâm linh, du lịch dã ngoại trang trại nông nghiệp nông thôn kết hợp mua sắm, du lịch vui chơi giải trí…

Trong những năm tiếp theo, chú trọng khai thác thị trường nghỉ dưỡng cuối tuần Khu du lịch hồ Hòa Bình, thị trường du lịch nông nghiệp nông thôn công nghệ cao; du lịch văn hóa - lễ hội - tâm linh núi Đầu Rồng kết hợp khám phá hang động, du lịch cộng đồng bản Mường Giang Mỗ và bản Mường Yên Thượng… Đối với thị trường quốc tế, trước mắt, tập trung khai thác thị trường gần, có nét văn hóa tương đồng như Lào, đông bắc Thái Lan… với mục đích thăm quan văn hóa Mường, nghỉ dưỡng hồ, sinh thái nông nghiệp… Những năm tiếp theo (khi đã có đầu tư phát triển) tập trung khai thác các thị trường xa hơn, có khả năng chi trả cao hơn. Chú trọng công tác xúc tiến đầu tư, tuyên truyền, quảng bá về những tiềm năng, cơ hội đầu tư của Cao Phong trong phát triển du lịch. Quan tâm thực hiện nhóm giải pháp về nâng cao năng lực tổ chức quản lý hoạt động du lịch, ứng dụng KHCN trong phát triển du lịch, bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch, khuyến khích hỗ trợ cộng đồng tham gia hoạt động du lịch, đảm bảo cho sự tăng trưởng và phát triển bền vững của du lịch về mặt văn hóa xã hội, mặt khác tạo việc làm, góp phần xóa đói - giảm nghèo cho người dân địa phương.

H.L