(HBĐT) - Thấy rõ tác hại ghê gớm của thuốc diệt cỏ đối với môi trường sống và sức khoẻ con người. Đảng uỷ, HĐND xã Đồng Chum (Đà Bắc) đã ra Nghị quyết vận động người dân không sử dụng, tiến tới loại bỏ hoàn toàn thuốc diệt cỏ trong sản xuất nông nghiệp. Thực hiện chủ trương đó, từ ngày 1/1/2017, người dân trong xã đã thống nhất loại bỏ thuốc diệt cỏ trong sản xuất, đưa Đồng Chum trở thành xã đầu tiên của tỉnh thực hiện thành công cuộc vận động “nói không với thuốc diệt cỏ”.
Nỗi ám ảnh mang tên Paraquat
Trao đổi với chúng tôi xung quanh vấn đề này, Chủ tịch UBND xã Đồng Chum Xa Văn Tươi cho biết: Đời sống người dân trong xã chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp với cây ngô là chính. Tổng diện tích toàn xã khoảng 400 ha. Trước đây, người dân thường phải dành nhiều công lao động để làm cỏ. Tuy nhiên, từ năm 2012 người dân đã tự mua và sử dụng thuốc diệt cỏ để giảm công lao động. Điều đáng nói là trong quá trình sử dụng thuốc diệt cỏ, người dân đã quá lạm dụng, sử dụng tràn lan, không có kiểm soát. Do vậy, đã có những tác động tới môi trường sống, sức khoẻ của người dân.
Việc lạm dụng thuốc diệt cỏ ở xã Đồng Chum phổ biến đến mức nói như ông Lường Văn Muôn ở xóm Nà Lốc: Chỉ có nhà nào không làm nương, không trồng ngô thì mới không sử dụng thuốc diệt cỏ. ở đây, nhà nào cũng có trồng ngô, sản xuất nông nghiệp thế nên việc sử dụng thuốc diệt cỏ là không tránh khỏi. Hầu hết các hộ gia đình đều sử dụng với số lượng lớn.
Từ bỏ thuốc diệt cỏ, người dân xã Đồng Chum đã quay trở lại với cách làm cỏ ngô truyền thống.
Theo thống kê, tính từ năm 2012 đến nay, trên địa bàn xã Đồng Chum có 17 người chết. Trong đó nhiều trường hợp chết do bị ngộ độc thuốc diệt cỏ. Ngoài ra, hiện nay ở xã còn 4 trường hợp bị mù mắt; nhiều trường hợp mắc các bệnh mãn tính về da, hô hấp do ảnh hưởng từ việc sử dụng thuốc diệt cỏ. Đáng sợ hơn là trong khoảng thời gian từ năm 2012 trở lại đây, ở xã Đồng Chum có một số trường hợp bị sảy thai, đẻ non hoặc khi sinh con bị dị tật... Điều này nói như bác sỹ Xa Văn Phong, Trạm trưởng trạm y tế xã Đồng Chum là hệ quả tất yếu của việc sử dụng thuốc diệt cỏ một cách tràn lan không có kiểm soát ở xã trong thời gian qua.
Không chỉ gây ảnh hưởng, tác hại trực tiếp và lâu dài tới môi trường sống mà thuốc diệt cỏ còn tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc cho con người. Theo đánh giá, đây là loại hoá chất có độc tố nguy hiểm nhất, gây tỷ lệ tử vong rất cao ở người. Tuy vậy, do nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế nên khi gặp bế tắc trong cuộc sống, một số người thường tìm đến thuốc diệt cỏ để tự tử. Mới đây nhất, vào đầu tháng 2/2017, trên địa bàn xã có trường hợp của ông Bùi Văn Phườn (sinh năm 1963) ở xóm Hà do mâu thuẫn trong cuộc sống gia đình đã tìm đến thuốc diệt cỏ để tự tử. Do được phát hiện sớm và đưa đi cấp cứu kịp thời nên ông Phườn đã may mắn thoát chết nhưng di chứng để lại rất nặng nề. Từ một người khoẻ mạnh, ông Phườn đã bị mất sức lao động. Sức khoẻ liên tục giảm sút, hệ thống tiêu hoá, hô hấp bị ảnh hưởng, mỗi khi trái gió trở trời, toàn bộ cơ thể đau nhức, miệng thỉnh thoảng còn ợ lên mùi... thuốc diệt cỏ.
Không chỉ trường hợp của ông Phườn mà theo như đồng chí Xa Văn Tươi thì ở xã Đồng Chum còn có nhiều trường hợp bị ảnh hưởng từ việc sử dụng thuốc diệt cỏ như ông Xa Văn Mính ở xóm Mới I bị bệnh phổi, gan; chị Xa Thị Binh, Xa Thị Anh ở xóm Mới II... bị thuốc diệt cỏ bắn vào mắt gây mù vĩnh viễn. Còn trường hợp của anh Xa Văn Thuận ở xóm Mới II trong quá trình pha chế, do chủ quan đã dùng tay trực tiếp pha chế thuốc, ngay sau đó bị lở ngứa, da cánh tay đen sạm dần và sức khoẻ giảm sút nhanh chóng...
Toàn dân “nói không với thuốc diệt cỏ”
Trước những tác hại ghê gớm của thuốc diệt cỏ đối với môi trường và đời sống người dân, Đảng uỷ, HĐND xã Đồng Chum đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không sử dụng, tiến tới loại bỏ thuốc diệt cỏ trong sản xuất trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, việc tuyên truyền, vận động mới đạt hiệu quả ở mức độ nhất định. Chỉ đến khi người dân xóm Nà Lốc tự nguyện, tiên phong trong việc loại bỏ thuốc diệt cỏ trong sản xuất thì việc tuyên truyền, vận động của xã mới đạt được những kết quả tích cực.
Anh Lường Văn Sương ở xóm Nà Lốc là người đi đầu của xã trong việc vận động người thân, gia đình loại bỏ thuốc diệt cỏ chia sẻ: Trước đây, việc tuyên truyền vận động người dân từ bỏ thuốc diệt cỏ để trở về lối canh tác sạch, truyền thống cực kỳ khó. Khi tôi đứng ra vận động, ngay cả người thân trong gia đình cũng phản đối bởi việc rẫy cỏ phải cần đến quá nhiều công lao động, với diện tích rộng một nhà không thể làm xuể. Trong khi đó, 1 lọ thuốc diệt cỏ chỉ có vài chục nghìn đồng nhưng lại tương đương với vài chục lao động phải làm việc trong nhiều ngày. Thế nên chẳng ai muốn từ bỏ việc sử dụng thuốc diệt cỏ. Trước tình trạng đó, tôi đã bàn với chi bộ, lãnh đạo xóm tập trung tuyên truyền, vận động người dân trong xóm. Để người dân thấy được những tác hại của việc sử dụng thuốc diệt cỏ, tôi đã thả 1 đàn gà hơn 20 con vào khu vực nương ngô có phun thuốc diệt cỏ. Ngay sau đó, toàn bộ đàn gà bị teo chân, đầu xung huyết, mào bị sùi và chết sau vài ngày. Đáng sợ là khi mổ gà ra, nội tạng đều bị sung huyết và chảy máu.
Được tận mắt nhìn thấy sự tàn phá ghê gớm của thuốc diệt cỏ, ngay sau đó, 70/70 hộ dân trong xóm Nà Lốc đã ký cam kết với Ban quản lý xóm không sử dụng thuốc diệt cỏ trong sản xuất. Không chỉ có vậy, 100% số hộ trong xóm còn thống nhất đưa việc không sử dụng thuốc diệt cỏ vào quy ước, hương ước của xóm. Theo quy ước, nếu phát hiện hộ gia đình nào sử dụng thuốc diệt cỏ phạt tiền từ 500.000 - 1 triệu đồng và không được đưa vào bình xét hộ gia đình văn hoá hàng năm.
Thành công trong việc vận động nhân dân không sử dụng thuốc diệt cỏ ở xóm Nà Lốc đã trở thành cơ sở, nền tảng để triển khai trong toàn xã. Ngay từ cuối năm 2016, sau nhiều năm vận động Đảng uỷ, HĐND xã Đồng Chum đã xây dựng và ra Nghị quyết về việc không sử dụng thuốc diệt cỏ trong sản xuất ở xã. Theo đó, việc “nói không với thuốc diệt cỏ” trong toàn xã đã được toàn thể nhân dân nhất trí bắt đầu từ ngày 1/1/2017 với phương châm “cán bộ, đảng viên trong toàn xã phải đi đầu, làm gương; các hộ gia đình sẽ phát huy vai trò tự giám sát, tự thực hiện”. Tính từ đầu năm 2017 đến nay, ở xã Đồng Chum chưa phát hiện trường hợp nào tái sử dụng thuốc diệt cỏ. Kết quả trên, đã đưa Đồng Chum trở thành xã đầu tiên của huyện Đà Bắc và của tỉnh thực hiện thành công cuộc vận động “nói không với thuốc diệt cỏ” với sự đồng lòng, nhất trí cao từ cấp uỷ Đảng, chính quyền xã đến từng hộ gia đình. Việc làm này tích cực góp phần giảm thiểu những tác hại từ hoạt động sản xuất phụ thuộc vào thuốc BVTV nói chung và thuốc diệt cỏ nói riêng trong đảm bảo môi trường sống, sức khoẻ của người dân ở xã Đồng Chum thời gian qua.
Mạnh Hùng
Phát triển bởi ICT GROUP.
