(HBĐT) - Thủy lợi là một trong những tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới (NTM), góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, qua quá trình triển khai cho thấy, đây là tiêu chí khó bởi yêu cầu kinh phí lớn trong khi ngân sách hạn hẹp. Do đó, huyện Lạc Sơn xác định thực hiện tiêu chí này phải theo lộ trình cho từng năm, từng giai đoạn, cần Nhà nước và nhân dân cùng làm.

Yên Nghiệp là xã về đích NTM năm 2018, những năm qua, xã đã huy động mọi nguồn lực để thực hiện các tiêu chí, trong đó, chú trọng tiêu chí thuỷ lợi. Hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn xã có 10 hồ, đập phục vụ nước tưới cho 13 xóm, với tổng diện tích tưới 206/206 ha, đạt tỷ lệ tưới 100%. Kênh mương đã cứng hóa 27,5 km/50,1 km, bằng 55%. Với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", giai đoạn 2011 - 2018, xã đã huy động tổng kinh phí 10.680 triệu đồng thực hiện tiêu chí thủy lợi. Trong đó, vốn lồng ghép, dự án là 8.140 triệu đồng; vốn dân góp 2.540 triệu đồng. Thời gian tới, xã tiếp tục tranh thủ các nguồn lực để kiên cố hóa kênh, mương phục vụ sản xuất.

Qua rà soát, đến nay, toàn huyện Lạc Sơn có 222 công trình thủy lợi, gồm 13 trạm bơm, 163 hồ chứa, 46 bai dâng, đáp ứng khá tốt yêu cầu tưới, tiêu phục vụ sản xuất. Hệ thống công trình thuỷ lợi đã góp phần quan trọng để tăng diện tích gieo trồng, tăng thời vụ, cải tạo đất, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và sản xuất hàng hoá; đồng thời có vai trò quyết định trong phòng, chống lũ, chống úng ngập, đặc biệt là phòng, chống hạn hán. Thời gian qua, các xã đã tập trung thực hiện tiêu chí thủy lợi bằng việc cải tạo, nâng cấp, kiên cố hóa, nạo vét kênh mương, xây dựng, nâng cấp cống và trạm bơm phục vụ hoạt động tưới, tiêu. Tuy nhiên, việc hoàn thành tiêu chí thủy lợi ở nhiều xã vẫn còn là thách thức không nhỏ, vì phần lớn công trình xuống cấp hoặc chưa hoàn thiện, hệ thống kênh, mương cần được đầu tư lớn, đó là chưa kể những xã cần xây dựng thêm các công trình để bảo đảm sản xuất.

Đồng chí Nguyễn Huy Nhuận, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạc Sơn cho biết: Tiêu chí số 3 về thủy lợi trong xây dựng NTM được đánh giá là một trong những tiêu chí khó bởi nhu cầu kinh phí đầu tư lớn, trong khi nguồn lực của tỉnh, huyện, xã còn hạn hẹp. Mặc dù hệ thống thủy lợi sau khi phân cấp cho xã quản lý đã có nhiều chuyển biến, đáp ứng cơ bản yêu cầu sản xuất và dân sinh. Song so với tiêu chí về thủy lợi trong xây dựng NTM thì chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra, nhất là tỷ lệ cứng hóa kênh, mương.

Những năm qua, huyện đã chủ động lồng ghép các nguồn vốn trên địa bàn sửa chữa, nâng cấp các hồ chứa, bai dâng và xây dựng kế hoạch kiên cố hóa kênh, mương tại các xã trên địa bàn huyện với mức kinh phí khoảng 60 tỷ đồng/năm. Đến nay, toàn huyện đã kiên cố hóa kênh, mương được 340/901 km, bằng 38%, có 25/28 xã đạt tiêu chí. Để từng bước hoàn thành tiêu chí này, trước hết các địa phương cần phối hợp với đơn vị chủ quản làm tốt việc quản lý, duy tu, bảo dưỡng, điều tiết nước ở những công trình thủy lợi trên địa bàn; tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc bảo vệ công trình. Các xã rà soát các công trình thủy lợi, kênh, mương trọng điểm cần đầu tư xây dựng để đảm bảo sản xuất nông nghiệp; có phương án, kế hoạch ưu tiên nguồn lực huy động, lồng ghép các chương trình, dự án để đầu tư xây dựng những công trình trọng điểm trước.